Những người gác cổng online

Các Thư ký và "ong thợ" của Báo điện tử Pháp luật Việt Nam.

Nhiều khi, chúng tôi vẫn tự hỏi: Điều gì đã khiến chúng tôi có thể làm việc với cường độ như vậy, với một khối lượng công việc như vậy.

Bốn người trong nhóm Thư ký báo điện tử chúng tôi 1 Tổng và 3 Phó tổng thư ký - những con người làm việc lặng thầm bên bàn phím. Chúng tôi như một “tổ bay” cần mẫn giữa bầu trời báo chí rộng lớn, giữ cho chuyến hành trình thông tin luôn được an toàn, đúng hướng và đủ đầy.

Những điều không có trong sách vở

Có những ngày, khi ánh đèn đêm của thành phố còn chưa kịp tắt, chúng tôi đã bắt đầu một ca trực mới. màn hình mở lên, hệ thống CMS hiện ra những dòng tin, những bài viết đang chờ phê duyệt, những tiêu đề cần sửa lại, những dấu phẩy cần đặt đúng chỗ...

Và rồi, cả ngày hôm ấy trôi đi như một cái chớp mắt, cho đến lúc thành phố lại lên đèn, khi âm thanh của đời sống đã trả lại sự tĩnh lặng cho trời đêm thì tiếng bàn phím của thư ký điện tử vẫn đều đặn nhịp nhàng như không biết mỏi.

Với những người “gác cổng online” chúng tôi, công việc như từng giây phút của cuộc sống, nối tiếp nhau không có giới hạn về thời gian.

Có như thế, bạn đọc mới có thể luôn thấy những tin tức cập nhật trên baophapluat.vn bất kể lúc quá giấc về khuya hay là chào ngày mới bên ly café buổi sáng…

Chúng tôi - bốn con người cho một công việc mà nhiều người vẫn nghĩ phải cần cả một đội quân: Một Tổng thư ký và ba Phó Tổng thư ký, Những người gác cổng online chia nhau gánh vác toàn bộ vận hành thông tin của một tờ báo điện tử - nơi mà từng giây, từng phút đều có thể thay đổi cục diện.

Chúng tôi thường tự hỏi: điều gì khiến mình có thể làm việc với cường độ cao như vậy?

Có những ngày chỉ ngủ vài tiếng, có những đêm không ngủ, có những kỳ nghỉ lễ không biết tới sự nghỉ ngơi...

Nhưng có lẽ, bởi vì chúng tôi hiểu rằng mình đang làm một công việc mà nếu thiếu đi sự cẩn trọng, sẽ ảnh hưởng tới cả uy tín của tờ báo Pháp luật Việt Nam, cơ quan ngôn luận của Bộ Tư pháp, ảnh hưởng tới niềm tin của bạn đọc…

Công việc của một thư ký tòa soạn điện tử không đơn thuần là kiểm lỗi chính tả. Chúng tôi là những "người gác cổng" cuối cùng trước khi thông tin được Ban biên tập cho phép đưa với công chúng.

Một bài báo chỉ được xuất bản sau khi qua tay chúng tôi: Từ nội dung, hình ảnh, cho đến cấu trúc, tiêu đề, các yếu tố pháp lý... Tất cả phải chính xác, hợp pháp, hợp tình.

Khi mạnh mẽ, lúc khoan thai, linh hoạt để phản ứng nhanh nhưng vẫn có chiều sâu… là những điều cần thiết của một thư ký điện tử.

Để làm được điều đó, chúng tôi phải có kiến thức nền ở hầu hết các lĩnh vực: luật, chính trị, xã hội, y tế, giáo dục, văn hoá, môi trường...

Chúng tôi phải đọc, phải hiểu, phải đánh giá được mức độ tin cậy của nguồn thông tin, mức độ phù hợp với đường lối, pháp luật, đạo đức báo chí.

Chúng tôi phải "ngửi" được rủi ro, và có khi, phải dũng cảm gác lại những bài viết còn chưa đủ "chín", dù chúng được viết trong điều kiện rất khẩn trương; thậm chí hình ảnh, thông tin của các cá nhân trong bài viết cần được đặt thứ tự ra sao, cũng là những thứ không có trong sách vở, mà chỉ có trong “sự nhạy cảm chính trị” của những người làm công tác thư ký.

Ngoài việc kiểm duyệt, thư ký tòa soạn còn là người "sắp cỗ" - tức là phối hợp với các bộ phận, lựa chọn nội dung phù hợp, phân bổ nhịp nhàng giữa các mảng đề tài, để tờ báo không chỉ đúng mà còn hay, không chỉ nhanh mà còn sâu.

Mỗi ngày, chúng tôi nhận về hàng trăm bài viết từ khắp nơi gửi về: trong đó có cái nóng hổi thời sự, có cái chắt chiu điều tra, có cái đầy tâm tình nhân văn...

Công việc của chúng tôi là xếp những món ăn ấy lên bàn tiệc thông tin sao cho hài hòa, không trùng lặp, không khập khiễng, không để bạn đọc bị quá tải hay nhàm chán.

Nhưng thế vẫn chưa đủ. Thư ký điện tử còn phải kiêm thêm hàng loạt kỹ năng kỹ thuật: Xử lý ảnh, dựng video cơ bản, tạo đồ họa đơn giản, chỉnh sửa headline để bài viết được tối ưu trên công cụ tìm kiếm... Không một ai trong chúng tôi được phép nói "tôi không biết".

Bởi chỉ có bốn người, mỗi khi một người nghỉ, ba người còn lại đều phải xoay tua đủ mọi khâu. Không có sự chuyên biệt nào cả. Tất cả đều phải đa năng, nhiệt huyết trong một cơ thể… dù quả thật là rất mệt mỏi.

Mệnh lệnh không lời

Chúng tôi còn nhớ, có những đêm, cả nhóm gần như thức trắng để trực tiếp tường thuật một sự kiện đặc biệt. Một người vừa xử lý ảnh vừa cập nhật diễn biến, người khác biên tập lại lời tường thuật gửi từ hiện trường, người còn lại canh trang chủ, sắp bài, điều phối các tuyến thông tin liên quan...

Trong vụ sập cầu Phong Châu (Phú Thọ), tổ thư ký chúng tôi phối hợp với phóng viên phụ trách địa bàn đã trực tiếp đưa thông tin tới bạn đọc gần như ngay lập tức sau khi sự kiện xảy ra. Tin tức được cập nhật liên tục cho tới... ngày hôm sau, thậm chí là đến tận bây giờ.

Quá nửa đêm hôm đó, mưa ở Phong Châu, thư ký trực tại tòa soạn và phóng viên ở hiện trường vẫn miệt mài gửi tin, hình ảnh cho nhau để cập nhật lên báo.

- “Nghỉ chưa em?” - Thư ký trực nhắn hỏi phóng viên!

- “Một chút nữa chị nhé! Các anh ở đây vẫn đang tìm kiếm!” - Mị Châu - Trọng Đại (pv Media) (Văn Phúc - pv thường trú tại Lào Cai) trả lời.

Những dòng trao đổi nhẹ nhàng, nhưng như một mệnh lệnh, bởi chúng tôi hiểu, sự vất vả của chúng tôi chưa thấm tháp gì so với sự khó nhọc của những người đang làm công tác tại hiện trường (Sau này được biết, đêm đó, các bạn phóng viên tại hiện trường đã phải thức đến gần sáng, với bộ quần áo ướt sũng).

Sự khó nhọc của thư ký cũng chưa thấm tháp gì so với sự quan tâm, sẻ chia của bạn đọc…

Thâu đêm suốt sáng, bên màn hình xanh lét, tiếng bàn phím gõ như tiếng đồng hồ đếm ngược - nhưng chúng tôi vẫn tỉnh táo, bởi ai cũng hiểu: Chỉ cần một sai sót nhỏ, hàng ngàn bạn đọc sẽ hiểu sai.

Có lần, giao thừa vừa điểm, chúng tôi vẫn nhắn cho nhau trên nhóm làm việc: "Đã nhận bài chưa? Lên luôn nhé để kịp tin đầu năm".

Người thì đang ở quê, người còn chưa kịp cúng tổ tiên, người thì vừa bày xong đĩa mứt... nhưng tất cả đều bật máy, mở hệ thống, như một phản xạ nghề nghiệp.

Không ai kêu ca. Không ai nói mệt. Bởi chúng tôi hiểu: công việc này không có ngày nghỉ. Tin tức không có lịch nghỉ lễ Tết.

Chúng tôi làm việc không phải vì thành tích, không phải vì ai vỗ tay khen ngợi. Chúng tôi làm vì một niềm tin - rằng tờ báo mình phụ trách sẽ là nơi bạn đọc tìm đến để có được sự chuẩn xác, tử tế, hữu ích trong rừng thông tin hiện đại.

Mỗi bài báo chúng tôi duyệt xong là thêm một lát cắt góp vào bức tranh đời sống xã hội, thêm một phần tử tế góp vào dòng chảy báo chí nghiêm túc.

Điều khiến chúng tôi vẫn bền bỉ là bởi ý thức sứ mệnh báo chí, ý thức của một cán bộ ngành Tư pháp, mỗi phút giây làm việc là phục vụ thông tin chính sách, cung cấp đúng và đủ thông tin pháp luật cho người dân.

Và những sự nỗ lực ấy, đã góp phần tạo nên bộ mặt chuyên nghiệp của Báo Pháp luật Việt Nam điện tử với: Hơn 7 triệu lượt truy cập mỗi tháng trên website; các dạng nội dung đa phương tiện: infographic, podcast, video, emagazine; tốc độ phân phối tin liên tục…

Bên cạnh các thư ký làm công tác xuất bản, chúng tôi còn có những cộng sự đắc lực – các phóng viên của ban thư ký. Họ luôn là những “ong thợ” cần mẫn bên cạnh các thư ký, gần như ngay lập tức họ đáp ứng các yêu cầu tra cứu thông tin, xử lý tin bài nóng.

Cũng giống như các thư ký, phóng viên điện tử luôn trong tình trạng làm việc 24/7, ngày nghỉ, ngày lễ tết vẫn phải làm việc, thậm chí còn phải làm việc gấp 3, gấp 4 ngày thường.

Bởi những ngày đó lượng thông tin từ đời sống nhiều, nhu cầu bạn đọc nhiều, trong khi các phóng viên báo giấy lại được nghỉ.

Thư ký tòa soạn báo điện tử - nơi không có tiếng vỗ tay, không có những tấm huân chương, chỉ có màn hình xanh và các con chữ, chúng tôi vẫn cần mẫn từng ngày, từng đêm.

Cần mẫn bởi tờ báo như một sinh thể sống, không thể dừng hơi thở, không thể dừng nhịp đập của con tim; cần mẫn bởi phía sau mình là hàng triệu bạn đọc đang cần đến sự tỉnh táo, cẩn trọng, trách nhiệm của người kiểm soát cuối cùng.