Năm 2017, khép lại với hàng loạt đại án kinh tế gây chấn động trong năm qua, gây thất thoát nhà nước hàng nghìn tỷ đồng của nhà nước.
Tin nên đọc
Đại án kinh tế tại Ngân hàng Xây dựng: Vợ Phạm Công Danh “xin trả lại” tài sản
Đại án Oceanbank: Nước mắt và sự khiêm cung
Đại án Oceanbank: "Mong các con hãy rút kinh nghiệm từ bố"
Đại án kinh tế tại Oceanbank: Các bị cáo được nói lời sau cùng
Nổi cộm lên là những vụ án kinh tế lớn, gây thất thoát tài sản nhà nước hàng nghìn tỷ đồng đã được phát hiện, đưa ra xét xử trong năm 2017.
1. Đại án gây thất thoát 9000 tỷ đồng
Sáng 24/1, sau gần 1 tháng xét xử và nghị án, TAND cấp cao tại TP.HCM đã tuyên án vụ cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng (VNCB).
Theo đó, tòa phúc thẩm đã bác kháng cáo của Phạm Công Danh cùng 24 bị cáo và 27 người liên quan, Đồng thời, ghi nhận ý kiến của đại diện Viện kiểm sát đề nghị xem xét trách nhiệm hình sự của Trần Quý Thanh, Trần Ngọc Bích.
 |
| 24/1 tuyên án Phạm Côngn Danh và đồng phạm. Ảnh PLO. |
Theo cơ quan điều tra VNCB được Ngân hàng nhà nước chấp thuận tái cơ cấu ngày 6/9/2012. Sau đợt tái cơ cấu này, Phạm Công Danh đã nắm quyền kiểm soát, chi phối VNBC.
Sau đó, bị cáo Danh đã chỉ đạo hội đồng quản trị, Ban điều hành và Ban kiểm soát VNCB, cấp dưới thuộc Tập đoàn Thiên Thanh (do chính Danh làm Chủ tịch hội đồng thành viên kiêm Tổng giám đốc) và VNCB thực hiện lập các hồ sơ khống để rút tiền.
Vay tiền của VNCB nhằm trả các khoản nợ của mình và tập đoàn Thiên Thanh, trả lãi ngoài và chi tiêu cá nhân.
Tổng cộng trong vụ án này, Phạm Công Danh với vai trò chủ mưu cùng đồng bọn đã gây thiệt hại cho VNCB hơn 9.000 tỷ đồng.
2. Đại án Oceanbank: Hà Văn Thắm Chung thân, tử hình Nguyễn Xuân Sơn
Sáng 29/9, sau gần 1 tháng xét xử và nghị án, TAND TP Hà Nội đã tuyên án đối với Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank) cùng 50 bị cáo khác là đồng phạm vụ án kinh tế xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank).
Cựu chủ tịch HĐQT OceanBank Hà Văn Thắm án chung thân (tội Tham ô), 19 năm tù (tội Cố ý làm trái), 18 năm tù (Vi phạm quy định về cho vay tại các tổ chức tín dụng). Tổng hợp hình phạt ba tội danh là tù chung thân.
 |
| Nguyễn Xuân Sơn bị tuyên án tử hình. |
Cựu tổng giám đốc Sơn bị tuyên phạt tử hình (tội Tham ô), án chung thân (tội Lạm dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản), 17 năm tù (tội Cố ý làm trái). Tổng hợp hình phạt: Tử hình
Cựu tổng giám đốc Nguyễn Minh Thu bị phạt 13 năm (tội Cố ý làm trái), 9 năm (tội Lạm dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản). Tổng cộng 22 năm tù.
Cựu phó tổng giám đốc Nguyễn Văn Hoàn lĩnh 10 năm tù (tội Lạm dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản), 12 năm tù (Vi phạm quy định về cho vay tại các tổ chức tín dụng).
Cùng nhóm tội Cố ý làm trái, cựu phó tổng giám đốc Lê Thị Thu Thủy bị phạt 6 năm tù (VSK đề nghị 11-12 năm); Nguyễn Thị Nga (cựu kế toán trưởng) nhận án 3 năm 6 tháng tù (VKS đề nghị 7-8 năm), Nguyễn Hoài Nam (cựu giám đốc khối nguồn vốn) án 3 năm 6 tháng tù (VKS đề nghị 6-7 năm).
Ông Phạm Công Danh bị phạt 14 năm tù, tổng hợp với hình phạt trong các vụ án khác thành 30 năm tù. Bà Hứa Thị Phấn bị phạt 17 năm tù.
42 bị cáo còn lại bị phạt từ 24 tháng cải tạo không giam giữ đến 4 năm tù giam.
Nội dung vụ án thể hiện, năm 2008, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam trở thành cổ đông nắm 20% vốn của Oceanbank và cử Nguyễn Xuân Sơn sang làm TGĐ ngân hàng này.
Các ông Sơn và Thắm thỏa thuận chi các khoản “chăm sóc” để huy động vốn từ nhóm khách hàng dầu khí. Tổng cộng, ông Thắm đã chi 246 tỷ lãi suất ngoài huy động vốn tiền gửi của PVN cho Sơn…
Cụ thể, năm 2012, ông Thắm đồng ý mua lại 84,9% cổ phần ngân hàng Đại Tín từ nhóm bà Phấn với điều kiện trả nợ giúp nhóm này hơn 3.500 tỷ đồng.
Sau đó, chủ tịch Oceanbank nhận thấy Đại Tín có nhiều vấn đề không giải quyết được nên bán lại cho Phạm Công Danh với giá 800 tỷ đồng.
Để ông Danh đồng ý, Hà Văn Thắm cho bị án này vay 500 tỷ đồng với tài sản đảm bảo là Công ty Trung Dung của ông Danh và tài sản của bà Phấn.
Việc này gây thiệt hại cho Oceanbank số tiền hơn 343 tỷ đồng (chưa tính hơn 200 tỷ tiền lãi).
3. Tham ô, rửa tiền tại Vinashin
Sau thời gian nghị án kéo dài, chiều 22/2, TAND TP Hà Nội đã tuyên án vụ tham nhũng tại Công ty TNHH MTV Vận tải Viễn dương (Vinashinlines).
Theo đó, các mức án dành cho các bị cáo trong vụ đại án đại án kinh tế gây thất thoát hàng trăm tỉ đồng, do các cựu lãnh đạo và cán bộ của Vinashin Lines liên kết thực hiện.
 |
| Các bị cáo đứng trước vành móng ngựa trong phiên tòa. |
Trần Văn Liêm (SN 1956) nguyên Tổng giám đốc Vinashin Lines: Tử hình về tội tham ô tài sản và 19 năm tù về tội cố ý làm trái của Tòa cấp phúc thẩm tuyên phạt trước đó, tổng hình phạt mà bị cáo Liêm phải chấp hành là tử hình.
Giang Kim Đạt (SN 1978) nguyên Trưởng phòng kinh doanh của Vinashin Lines: Tử hình về tội "Tham ô tài sản".
Trần Văn Khương (SN 1951), nguyên Kế toán trưởng Vinashin Lines: Tù chung thân về tội “Tham ô tài sản”.
Giang Văn Hiển bố đẻ của Giang Kim Đạt: lĩnh án 12 năm tù về tội rửa tiền.
Về trách nhiệm dân sự, yêu cầu các bị cáo Trần Văn Liêm, Giang Kim Đạt và Trần Văn Khương liên đới bồi thường hơn 260,5 tỷ đồng cho Tổng công ty công nghiệp tàu thủy.
Theo nội dung truy tố, từ 7/2006 đến tháng 3/2007, Trần Văn Liêm ký hợp đồng mua 3 tàu Vinashin Summer, Vinashin Island, Vinashin Phoenix và giao Giang Kim Đạt đàm phán mua tàu.
Giang Kim Đạt đã đàm phán với công ty môi giới là Marvin Shipping LTD mua tàu Vinashin Summer của Panama với giá 6,25 triệu USD, được hưởng 2% trên tổng giá trị hợp đồng mua tàu; tàu Vinashin Island mua từ Croatia, giá 5,95 triệu USD, hoa hồng 3,75%; tàu VinashinPhoenix mua từ Hy Lạp, giá 21,55 triệu USD, hoa hồng 2%.
Trong các mức hoa hồng được hưởng trên, Đạt thỏa thuận trích lại cho công ty môi giới 10%.
Tính chung tổng số tiền hoa hồng mua 3 con tàu trên trích lại cho công ty môi giới gần 11,5 tỷ đồng và đều được chuyển khoản vào tài khoản mang tên Giang Văn Hiển.
Các bị can còn có hành vi chiếm đoạt tiền cho thuê ngoài hợp đồng đối với 9 con tàu.
Từ tháng 5/2006 đến tháng 6/2008, thông qua các công ty môi giới, Liêm, Đạt và Khương thỏa thuận với các chủ tàu, gửi giá cước cho thuê ngoài hợp đồng 9 con tàu để chiếm đoạt của Vinashinlines trên 249 tỷ đồng.
Quá trình thực hiện dự án mua tàu và khai thác, kinh doanh cho thuê tàu biển, Liêm, Đạt và Khương đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt Vinashinlines tổng số tiền 260,5 tỷ đồng.
Trong đó, Liêm chiếm đoạt 3,1 tỷ đồng, Đạt chiếm đoạt hơn 255 tỷ đồng, Khương chiếm đoạt 110.000 USD.
4. Nguyên Giám đốc Công ty cổ phần Cồn, rượu Hà Nội lĩnh án
Sau nhiều ngày xét xử sơ thẩm, 8/5, TAND TP.Hà Nội đã tuyên án đối với các bị cáo trong vụ án sai phạm xảy ra tại Công ty cổ phần cồn rượu Hà Nội (Công ty Halico).
Theo đó, HĐXX nhận định bị cáo Hải biết Công ty Hoàng Lân tiêu thụ một phần rượu trong nước nhưng không kiểm soát, kiểm tra tức là không thực hiện nhiệm vụ của mình, dẫn đến thất thoát tiền thuế của Nhà nước, nên đã quyết định thay đổi tội danh của ông Hải từ “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” thành “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, tuyên phạt 3 năm tù.
 |
| Ông Hải (ngoài cùng bìa phải) trước tòa. Ảnh: Thanh Niên |
Trước đó, với tội danh “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, ông Hải bị Viện kiểm sát nhân dân TP.Hà Nội đề nghị mức án từ từ 7 - 8 năm tù giam.
Với bà Nguyễn Thị Kim Hạnh (44 tuổi, nguyên cán bộ Chi cục Hải quan Hà Nội), Tòa sơ thẩm nhận thấy bị cáo không có chức năng và quyền hạn để lập khống hồ sơ nên không phạm tội như cáo trạng (ban đầu theo cáo trạng, bị cáo Hạnh bị quy kết tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ).
Tòa xác định bị cáo phạm tội "Trốn thuế" nên tuyên phạt 2 năm tù, nhưng cho hưởng án treo.
Cùng với tội danh "Trốn thuế", Tòa tuyên phạt bị cáo Xưởng 42 tháng tù giam; Đinh Thị Minh Hoa (43 tuổi, vợ Xưởng) lĩnh 30 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo; bị cáo Nguyễn Thị Quỳnh Trang (37 tuổi) bị tuyên phạt 30 tháng tù, cho hưởng án treo; Nguyễn Thị Thủy (40 tuổi) bị tuyên phạt 20 tháng tù, cũng cho hưởng án treo.
5. Xét xử cựu đại biểu Quốc hội Châu Thị Thu Nga
Ngày 16/10, nhiều ngày xét xử và nghị án kéo dài TAND đã quyết định tuyên phạt đối với Châu Thị Thu Nga, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Housing Group cùng 9 đồng phạm trong vụ án lừa đảo, chiếm đoạt hơn 377 tỷ đồng của khoảng 400 khách hàng tại dự án chung cư B5 Cầu Diễn.
 |
| Bị cáo Châu Thị Thu Nga trước tòa. (Ảnh: báo Vietnamnet). |
Căn cứ vào lời khai của những người tham gia phiên tòa, HĐXX nhận định có đủ cơ sở kết luận hành vi của các bị cáo đã phạm vào tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Theo đó, Housing Group là 100% vốn của Châu Thị Thu Nga, những người khác chỉ đứng tên hộ và làm theo chỉ đạo của Nga. HĐXX quyết định tuyên phạt bị cáo Châu Thị Thu Nga (SN 1965, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Housing Group) mức án tù chung thân.
Nguyễn Trường Sơn (nguyên Phó TGĐ Công ty Housing Group): 6 năm tù. Lê Hồng Cương (nguyên Phó TGĐ công ty Housing Group): 4 năm tù. Nguyễn Vũ Hùng (nguyên Phó TGĐ công ty Housing Group): 30 tháng tù. Phan Thanh Tuyên (nguyên Phó TGĐ Công ty Housing Group: 24 tháng tù. Nguyễn Thị Tình (nguyên GĐ giao dịch bất động sản thuộc Công ty Housing Group): 7 năm tù. Lưu Thị Thúy (nguyên GĐ Sàn giao dịch bất động sản thuộc Công ty Housing Group): 36 tháng tù.
Phạm Thị Thu Hạnh (nguyên Kế toán trưởng Công ty Housing Group): 36 tháng tù. Đinh Phúc Tiếu (nguyên Kế toán trưởng Công ty Housing Group): 36 tháng tù cho hưởng án treo. Đoàn Thanh Thủy (nguyên quyền Kế toán trưởng Công ty Housing Group): 24 tháng tù.
6. Hơn 700 người bị lừa vì đầu tư sàn vàng ảo Khải Thái
Sau năm ngày mở phiên sơ thẩm, chiều 15/12, TAND Hà Nội tuyên án với bảy bị cáo trong vụ Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Chủ mưu vụ án là Hsu Ming Jung (còn gọi là Saga, cựu tổng giám đốc công ty Khải Thái).
 |
| Các bị cáo trước vành móng ngựa. |
HĐXX TAND TP Hà Nội khẳng định, có đủ cơ sở kết luận các bị cáo đã phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Bởi lẽ, hoạt động kinh doanh ủy thác đầu tư không có trong danh mục đăng ký kinh doanh của Công ty Khải Thái.
Ngoài kinh doanh “vàng ảo”, doanh nghiệp này không có bất kỳ hoạt động kinh doanh nào khác.
Hsu Minh Jung giữ vai trò chính, bị cáo đã dùng nhiều hình thức quảng cáo không đúng sự thật, đào tạo nhân viên tư vấn về kinh doanh vàng tài khoản (vàng ảo), hình thức kinh doanh bị pháp luật Việt Nam nghiêm cấm.
Đối với các bị cáo còn lại, các bị cáo đều biết bản chất hoạt động của Công ty Khải Thái và đều được Hsu Minh Jung trả lương, thưởng cao. Đó chính là động lực khiến các bị cáo phạm tội.
Chính vì lẽ đó, Toà quyết định tuyên phạt: Hsu Minh Jung (quốc tịch Đài Loan - Trung Quốc) - nguyên Tổng Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn đầu tư Khải Thái (Công ty Khải Thái) tù chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, theo quy định tại khoản 4, Điều 139-BLHS.
Các bị cáo: Phan Kiện Trung bị tuyên phạt 20 năm tù; Nguyễn Mạnh Linh - nguyên Giám đốc Công ty Khải Thái cũng bị áp dụng 20 năm tù; Đoàn Thị Luyến - nguyên Giám đốc Chi nhánh Charmvit Công ty Khải Thái bị xử phạt 15 năm tù.
Tăng Hải Nam - nguyên Giám đốc Chi nhánh Lotte Công ty Khải Thái bị tuyên phạt 14 năm 6 tháng tù; Đinh Thị Hồng Vinh - nguyên Giám đốc Chi nhánh Plaschem Công ty Khải Thái bị áp dụng 14 năm tù và Trịnh Hoàng Bình – nguyên quyền Kế toán trưởng Công ty Khải Thái bị xử phạt 4 năm tù về cùng tội danh trên.
7. Nguyên Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội tham ô
Ngày 6/12, bị cáo Phan Minh Nguyệt (57 tuổi, nguyên phó giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội) và đồng phạm bị truy tố tội tham ô tài sản và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ…
Sau nửa ngày thẩm vấn, HĐXX sơ thẩm quyết định trả hồ sơ, điều tra bổ sung vụ án để đánh giá cụ thể các hành vi của các bị cáo, nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan.
 |
| Phan Minh Nguyệt và các bị cáo trước vành móng ngựa. |
Theo đó, HĐXX sơ thẩm cho rằng, cần làm rõ việc bị cáo khai chi tiền cho hoạt động xây dựng nhà có đúng mục đích không và các công trình trên đang sử dụng vào mục đích gì?
Theo cáo trạng, thời điểm năm 2011, khi ông Nguyệt là chủ tịch hội đồng thành viên Công ty TNHH một thành viên đầu tư và phát triển nông nghiệp Hà Nội (HADICO) đã cùng bị cáo Đặng Thị Thanh Tâm, nguyên giám đốc Xí nghiệp Vườn quả du lịch Từ Liêm, bàn bạc sử dụng nguồn vốn do xí nghiệp huy động để tiến hành cải tạo một phần đất của xí nghiệp.
Hai bị cáo đã cho xây mới 14 kiốt và 114 gian nhà cấp bốn cho cán bộ nhân viên thuê với giá 500 triệu đồng/gian, thời gian sử dụng 15 năm.
Cơ quan điều tra xác định các bị cáo đã ký hợp đồng cho thuê 100 gian nhà với tổng số tiền thu 46,8 tỉ đồng.
Đến nay, ông Nguyệt và gia đình đã tự nguyện nộp hơn 17 tỉ đồng để khắc phục hậu quả. Số tiền còn lại chưa khắc phục hơn 25 tỉ đồng, HADICO sẽ có quan điểm về yêu cầu bồi thường tại phiên tòa xét xử vụ án.
Bị cáo Nguyệt đã lợi dụng vai trò là chủ tịch hội đồng thành viên, tổng giám đốc, mỗi khi cần tiền để sử dụng cá nhân đã chỉ đạo cấp dưới lập khống, hợp thức chứng từ, rút tiền từ nguồn vốn phục vụ sản xuất và bình ổn giá của HADICO đưa cho ông Nguyệt.
Tổng số tiền ông Nguyệt đã nhận, chi tiêu sử dụng cá nhân hơn 40 tỉ đồng.
Để tránh bị phát hiện, ông Nguyệt đã chỉ đạo cấp dưới ký khống hợp đồng; sử dụng danh nghĩa công ty HADICO vay ngân hàng 19 tỉ đồng, cùng với tiền của cá nhân để hoàn trả cho công ty hơn 25 tỉ đồng.
Đến khi bị cơ quan điều tra phát hiện, khởi tố, ông Nguyệt còn chiếm đoạt hơn 14 tỉ đồng. Trong quá trình điều tra, gia đình ông Nguyệt đã nộp hơn 14 tỉ đồng để khắc phục hậu quả.
8. Cựu Giám đốc Agribank Bến Thành tham ô 2.660 lượng vàng
Sau 10 ngày xét xử và nghị án, sáng 15/12, HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thị Hoàng Oanh (57 tuổi, nguyên Giám đốc Agribank chi nhánh Bến Thành) mức án tù chung thân về tội Tham ô tài sản, tù chung thân về tội Nhận hối lộ, 12 năm tù về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, tổng hợp hình phạt là tù chung thân.
 |
| Các bị cáo đứng nghe tuyên án. Ảnh: Kỳ Hoa. |
Đồng thời, HĐXX buộc bị cáo Oanh liên đới bồi thường cho Agribank chi nhánh Bến Thành gần 60 tỷ đồng và nộp lại gần 25 tỷ đồng tiền nhận hối lộ.
Liên quan đến vụ án, bị cáo Lê Văn Tính (Giám đốc công ty Kim Gia Thuận, Kim Gia Thảo) lĩnh mức án chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, 16 năm tù về tội Đưa hối lộ, tổng hợp hình phạt là tù chung thân. Chín bị cáo còn lại bị HĐXX tuyên phạt từ 3 năm tù treo đến 26 năm tù giam.
Theo cáo trạng, năm 2008, Nguyễn Thị Hoàng Oanh được bổ nhiệm làm Giám đốc Agribank chi nhánh Bến Thành. Oanh câu kết với em rể là Trương Thế Thanh (nguyên Trưởng phòng Kế hoạch - kinh doanh Agribank chi nhánh Bến Thành) thực hiện hàng loạt sai phạm để chiếm đoạt tài sản của Nhà nước.
Cụ thể, Oanh đã dùng tên của 8 cá nhân và chỉ đạo nhân viên dưới quyền lập khống các hồ sơ vay 2.660 lượng vàng SJC (tương đương hơn 47 tỷ đồng) của Agribank chi nhánh Bến Thành để chiếm đoạt.
Oanh khai đã sử dụng 2.250 lượng vàng mua nhà tại đường Trần Quang Khải, quận 1, TP HCM.
Sau đó, bị cáo sử dụng chính căn nhà này cho ngân hàng thuê làm trụ sở, thu lợi bất chính hơn 5,6 tỷ đồng.
Đến hạn trả nợ, Oanh chỉ đạo Cao Bá Hiếu và Trương Thế Thanh dùng Công ty TNHH Liên Lục Địa và lấy tên một số cá nhân, doanh nghiệp khác lập các hợp đồng vay vàng, tiền của Agribank chi nhánh Bến Thành để đảo nợ cho các khoản vay trên
Tính đến ngày 20/11/2012, thời điểm khởi tố vụ án, Oanh còn nợ hơn 44,4 tỷ đồng cả gốc và lãi (trong đó, tiền gốc là hơn 31 tỷ đồng).
