Ngày 20/4, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội nghị trực tuyến nhằm phổ biến về Thông tư 01 hướng dẫn thực hiện Nghị định 15 (thay thế Nghị định 79) về quản lý biểu diễn nghệ thuật. Tuy nhiên, những quy định trong Thông tư mới đã khiến giới làm nghề nhiều tranh cãi, đặc biệt là các nhạc sỹ hết sức bức xúc.
Tin nên đọc
Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 qua đời
Nhạc sĩ Trần Lập được đưa vào đề thi học sinh giỏi Văn
Hé lộ vị nhạc sĩ mà Phi Nhung mang ơn đến tận bây giờ
Những ca khúc bất hủ của Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn gắn liền với danh ca Khánh Ly
Đi tìm quyền tác giả
Hội nghị trực tuyến ở 3 điểm cầu Hà Nội, Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh đã dành một nửa thời gian để nghe Trưởng phòng Quản lý biểu diễn (Cục Nghệ thuật biểu diễn) Lê Minh Tuấn đọc lại toàn bộ hai văn bản Nghị định 15 và Thông tư 01 (dù các văn bản đều đã được phát cho các đại biểu).
Điều khiến nhiều đại biểu quan tâm chính là những quy định chưa rõ ràng về quyền tác giả trong các văn bản mới này.
Về vấn đề quyền tác giả, đại diện Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH -TT&DL) TP HCM cho rằng: “Trong hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép biểu diễn nghệ thuật đã bỏ qua việc chứng minh quyền sở hữu tác phẩm. Như vậy sẽ tạo thành kẽ hở để các đơn vị, tổ chức trốn tránh trách nhiệm".
 |
| "Trong hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép biểu diễn nghệ thuật đã bỏ qua việc chứng minh quyền sở hữu tác phẩm" - đại điện Sở VH -TT&DL TP Hồ Chí Minh nhận định (Ảnh minh hoạ, nguồn: Internet). |
“Tại Nghị định 15 và Thông tư 01 có quy định bản cam kết về quyền tác giả nhưng chưa quy định rõ thời hạn mà các đơn vị sử dụng tác phẩm phải chi trả tiền bản quyền tác giả. Do đó, cần phải quy định rõ thời hạn sau khi tổ chức sự kiện bao lâu, đơn vị sử dụng phải thực thi quyền tác giả. Và nếu các đơn vị muốn xin tái cấp phép biểu diễn phải chứng minh được họ đã thực thi quyền tác giả ở các sự kiện tổ chức trước đó", đại diện Sở VH -TT&DL thành phố HCM nhận định.
Cũng liên quan đến quyền tác giả âm nhạc, mới đây Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) cũng có những phân tích về sự bất cập của hai văn bản nói trên.
Nhạc sỹ Phó Đức Phương - Giám đốc Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VPCMC) cho hay: “Tại Điều 9 của Nghị định bổ sung (Nghị định 15) có quy định mới về thẩm quyền và thủ tục cấp, thu đổi Giấy phép biểu diễn, tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang.
Đại thể là khi đơn vị muốn cấp giấy phép biểu diễn ngoài những quy định khác, đơn vị đó phải có được một văn bản cam kết thực thi đầy đủ các quy định của pháp luật về quyền tác giả hoặc bản sao hợp đồng, hoặc văn bản thỏa thuận với tác giả hoặc chủ sở hữu quyền tác giả".
 |
| "Tôi cho rằng, Thông tư 01 hiện nay cộng với đơn cam kết trả tiền tác quyền là đủ", NSND Trần Bình nói. (ảnh minh hoạ). Nguồn: Internet |
“Nếu như vậy, Thông tư hướng dẫn số 01 đang mâu thuẫn với Nghị định 15 vừa bổ sung, sửa đổi, khi mà các tác giả và chủ sở hữu quyền tác giả bị gạt ra ngoài, không kiểm soát được quyền sở hữu tác phẩm của mình”, nhạc sỹ Phó Đức Phương khẳng định.
Trái ngược với lập luận của nhạc sỹ Phó Đức Phương, tại hội nghị trực tuyến Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật Đương đại Việt Nam NSND Trần Bình nêu: “Từ lâu VCPMC muốn các cấp trung ương, địa phương chia sẻ quyền cấp phép, coi như một thứ giấy phép con. Tôi cho rằng, Thông tư 01 hiện nay cộng với đơn cam kết trả tiền tác quyền là đủ.”
Đã đơn giản hóa thủ tục hành chính?
Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn Nguyễn Đăng Chương khẳng định, pháp luật không cho phép hành chính hoá các quan hệ dân sự. Vì vậy, nếu đưa các quy định trên vào bộ hồ sơ đề nghị cấp phép biểu diễn thì các cơ quan quản lý nhà nước đã làm sai các quy định của pháp luật.
Theo đó, những khúc mắc về tác quyền không phải là các tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm không đóng tiền, quan trọng là mức thu thoả thuận giữa người sử dụng tác phẩm với người đại diện cho chủ sở hữu quyền tác giả không thống nhất với nhau.
“Biện pháp mà phía Cục Nghệ thuật biểu diễn đưa ra là khi VCPMC hoặc các nhạc sỹ phát hiện đơn vị nào sử dụng tác phẩm không trả tiền tác quyền thì kiến nghị lên cơ quan quản lý nhà nước là Cục Nghệ thuật biểu diễn hoặc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Cơ quan quản lý nhà nước sẽ không cấp giấy phép biểu diễn cho các đơn vị này những lần sau, vì chưa hoàn thành nghĩa vụ tác quyền”, Cục trưởng Chương cho biết thêm.
Trái ngược với ý kiến của các nhạc sỹ, Cụ trưởng Chương cho rằng, những văn bản nói trên đã góp phần đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho các đơn vị, tổ chức xã hội hóa hoạt động nghệ thuật biểu diễn. Mong muốn các sở, các phòng chuyên môn tham mưu cho lãnh đạo Sở giám sát hoạt động nghệ thuật biểu diễn đi vào nề nếp, góp phần cho hoạt động này có hiệu quả, phục vụ đời sống nhân dân.
 |
| Cục trưởng Chương cho rằng, những văn bản nói trên đã góp phần đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho các đơn vị, tổ chức xã hội hóa hoạt động nghệ thuật biểu diễn. Ảnh minh hoạ: Internet |
Tại cuộc họp trực tuyến Cục Nghệ thuật biểu diễn đã bày tỏ rõ quan điểm: “Việc đòi hỏi cho phép cấp phép như một cơ quan quản lý nhà nước với VCPMC là chưa thoả đáng. Thông tư 01 được ban hành là hợp lý.”
Nghị định 15 được kỳ vọng sẽ trám những lỗ hổng trong quản lý, cấp phép nghệ thuật biểu diễn so với Nghị định 79 trước đó. Nhưng khi thị trường biểu diễn nghệ thuật vốn đã phức tạp trăm mối thì người trong cuộc, đặc biệt là các nhà quản lý càng nên cụ thể hoá các quy định để tránh những tranh cãi trong giới.
