Hà Nội 20 °C
TP Hồ Chí Minh 24 °C
Hải Phòng 20 °C
Đà Nẵng 20 °C
Yên Bái 17 °C
  • Hà Nội Hà Nội 20°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 24°C
  • Hải Phòng Hà Nội 20°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 20°C
  • Yên Bái Hà Nội 17°C

Nhiễm độc chì là nguyên nhân khiến Đế chế La Mã diệt vong?

Sức khỏe - đời sống
06/06/2016 12:13
An Thiên (Tổng hợp)
aa
Sau một thời gian dài nghiên cứu, các nhà độc chất học người Mỹ và Canada đi đến kết luận: "Đế chế La Mã cổ xưa đã bị đầu độc bằng chì”.


Tin nên đọc

Ngộ độc chì nguy hiểm như thế nào với sức khỏe con người? Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, với bất kì mức độ ngộ độc nào, nặng hay nhẹ, cơ thể con người và nhất là trẻ nhỏ đều bị ảnh hưởng.

Chúng ta đã biết rằng ngộ độc chì gây ra việc chậm phát triển ở trẻ nhỏ, ảnh hưởng đến hệ thần kinh, não bộ của trẻ và thậm chí có thể gây tử vong. Nhưng liệu ngộ độc chì có thể gây ra sự tàn lụi của cả một đế chế không?

Chì là kim loại cực độc. (Ảnh minh họa: VnExpress)
Chì là kim loại cực độc. (Ảnh minh họa: VnExpress)

Lịch sử của đế chế La Mã, hay còn gọi là đế quốc Roma, trải dài qua 16 thế kỷ. Các sử gia cho rằng đế chế này bắt đầu từ năm 27 trước Công nguyên và có nhiều mốc kết thúc khác nhau, bao gồm sự phân chia cuối cùng thành Tây La Mã và Đông La Mã vào năm 395, sự diệt vong của đế quốc Tây La Mã năm 476 và Đông La Mã năm 1453. Đây từng là một đế quốc rộng lớn trải khắp phần đất của những nước vây quanh Địa Trung Hải ngày nay.

Sự mở rộng cương thổ của La Mã bắt đầu từ thời Cộng hòa, đạt tới cực đỉnh vào thời hoàng đế Traianus.

Thời ấy đế quốc La Mã kiểm soát gần 6,5 triệu km2 đất đai. Vì sự rộng lớn và bền vững dài lâu nên những thể chế và văn hóa của đế quốc La Mã ảnh hưởng rất sâu sắc đến sự phát triển của ngôn ngữ, tôn giáo, kiến trúc, triết học, luật pháp trong những vùng cai trị, đặc biệt là châu Âu rồi tỏa ra khắp thế giới.

"Hùng cường là vậy nhưng tại sao đế chế La Mã lại diệt vong?", câu hỏi thu hút sự quan tâm của nhiều người và các nhà nghiên cứu đã tiên phong đi tìm lời giải đáp.

Họ phát hiện ra rằng bên cạnh những nguyên nhân về chính trị, kinh tế, xã hội thì còn một căn bệnh vô cùng đáng sợ đã góp phần không nhỏ đưa đến sự sụp đổ của đế quốc hùng cường này.

Sau một thời gian dài nghiên cứu, các nhà độc chất học người Mỹ và Canada kết luận rằng "Đế chế La Mã cổ xưa đã bị đầu độc bằng chì".

Đế chế La Mã bị diệt vong có liên quan tới chì?
Đế chế La Mã bị diệt vong có liên quan tới chì?

Các nhà khoa học tin rằng thói quen và sở thích sử dụng chì cũng như oxit chì làm nguyên liệu sản xuất dụng cụ đựng như bình, cốc, chén và các mỹ phẩm chứa hợp chất chì đã dẫn đến bệnh ngộ độc kinh niên và chết yểu của giới quyền quý La Mã.

Hơn nữa, người La Mã dùng nước ăn uống có chứa nhiều khí cacbonic, khi phản ứng với chì trong dụng cụ đựng sẽ tạo thành chì cacbonat dễ hòa tan trong nước. Chì đi vào cơ thể người dù với lượng rất nhỏ đều bị giữ lại và thay thế dần canxi trong xương, từ đó đó dẫn đến nhiều chứng bệnh kinh niên nguy hiểm do ngộ độc kim loại.

Ngày nay các nhà nghiên cứu nhìn nhận sự suy tàn của một đế chế bắt nguồn từ những nguyên nhân sâu xa về mặt chính trị, xã hội, kinh tế nhưng không thể phủ nhận một phần "lỗi" của thứ kim loại vô cùng độc hại đó là chì.

Lập luận này càng được khẳng định rõ ràng hơn sau khi các nhà khoa học Mỹ khai quật và phát hiện hài cốt của người La Mã cổ đại chứa một lượng chì lớn bất thường.

Lịch sử ghi chép rằng: Nhiều hoàng đế cai trị La Mã trong vài thế kỷ đầu của công nguyên, tức là ở thời kỳ tồn tại cuối cùng của đế chế này, đã mắc chứng bệnh tâm thần nào đó. Tuổi thọ trung bình của các ông trưởng thị tộc thời ấy thường không quá 25. Người dân nước này thuộc các đẳng cấp thấp thì bị nhiễm độc chì ở mức độ ít hơn vì họ không có cốc chén bằng chì đắt tiền và không dùng mỹ phẩm. Tuy nhiên họ cũng sử dụng ống dẫn nước do những người nô lệ La Mã làm ra, các ống đó đều được làm bằng chì nên cũng bị nhiễm độc.

Các nhà nghiên cứu kết luận: "Con người chết dần chết mòn, đế chế thì quặt quẹo, đó là hệ lụy của một quá trình suy thoái. Dù sao cũng không thể phủ nhận sự thật là căn bệnh nhiễm độc chì đã góp phần không nhỏ làm suy tàn đế quốc La Mã hùng mạnh".

Dù có hay không ảnh hưởng của nó tới sự sụp đổ của toàn bộ Đế chế La Mã, vấn nạn nhiễm độc chì lại một lần nữa nhức nhối trong xã hội hiện đại. Khi mà thức ăn, nước uống và cả vật dụng gia đình đều có thể là nguồn nhiễm độc chì. Chúng ta cần phải cảnh giác trước vấn nạn này.

bài liên quan
Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Ngày 8/11, Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, cùng các cán bộ, phóng viên, nhà tài trợ, tiếp tục đến với xã Liên Minh - Phú Thọ, để trao tặng hai căn nhà cho hộ dân còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng, thượng tôn pháp luật không chỉ là nền tảng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mà còn là động lực thúc đẩy đổi mới, kiến tạo phát triển bền vững.
LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

Tối qua ngày 5/11/2025, Lễ kỷ niệm 10 năm ra mắt Chuyên trang truyền thông Pháp luật + (Pháp luật Plus) – Báo Pháp luật Việt Nam đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, Ba Đình (Hà Nội) trong không khí trang trọng, ấm áp và đầy cảm xúc.
Ca sĩ Phương Nhung trở lại với đêm nhạc kỷ niệm 20 năm - “Mắt Nhung” không chỉ là tên gọi

Ca sĩ Phương Nhung trở lại với đêm nhạc kỷ niệm 20 năm - “Mắt Nhung” không chỉ là tên gọi

Ca sĩ Phương Nhung đánh dấu cột mốc 20 năm hoạt động nghệ thuật bằng đêm nhạc mang tên “Mắt Nhung” - nơi đôi mắt như lời tự tình chứa đựng những cung bậc của cảm xúc, dấu ấn và tâm sự của một hành trình dài bền bỉ với âm nhạc.
10 năm ra mắt Chuyên trang điện tử Pháp luật Plus: Hành trình khẳng định uy tín và dấu ấn trong làng báo chí Việt Nam

10 năm ra mắt Chuyên trang điện tử Pháp luật Plus: Hành trình khẳng định uy tín và dấu ấn trong làng báo chí Việt Nam

Không chỉ là dịp nhìn lại chặng đường phát triển đầy nỗ lực của một chuyên trang báo chí trẻ trung, hiện đại mà còn khẳng định vị thế, vai trò và trách nhiệm của Pháp luật Plus trong bối cảnh truyền thông số phát triển mạnh mẽ.
Hơn một thập kỷ – Hành trình tiên phong của Pháp luật Plus

Hơn một thập kỷ – Hành trình tiên phong của Pháp luật Plus

Pháp luật Plus không chỉ đóng vai trò báo chí truyền thống, mà còn là nền tảng điện tử đa phương tiện, kết nối bạn đọc – pháp luật.
Mới nhất
Đọc nhiều
Người đan ông mất gần 600 triệu đồng khi đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng

Người đan ông mất gần 600 triệu đồng khi đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng

Một người đàn ông vừa bị lừa mất số tiền 600 triệu đồng khi tiến hành đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng. Sự việc ngay sau đó đã được người này trình báo Công an.
Campuchia – Việt Nam tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy

Campuchia – Việt Nam tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy

Ủy ban Quốc gia Phòng, Chống Ma túy Campuchia và Viện Nghiên cứu & Ứng dụng Phòng chống Ma túy PSD vừa ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026–2028, tập trung vào nâng cao nhận thức cộng đồng, đào tạo, truyền thông phòng ngừa và chuyển giao phương
Quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng gian lận thương mại, hàng giả

Quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng gian lận thương mại, hàng giả

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 397/NQ-CP Kế hoạch hành động của Chính phủ về đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến năm 2030.
Tin bài khác
Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Ngày 27/2/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ Y tế, Bác Hồ đã gửi thư cho Hội nghị căn dặn ba điều.
Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Với người yêu thơ, đêm thơ Nguyên tiêu là một sự kiện quan trọng, một ngày lễ ý nghĩa, không thể thiếu mỗi dịp xuân về.
“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

Bác sĩ (BS) Đỗ Doãn Bách - Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội luôn tâm niệm, phải học cách yêu thương con người trước khi trở thành một BS, khi đó sẽ có vô vàn cách thức để cứu chữa người bệnh.
Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Sau vài ngày dịu bớt, nắng nóng tại TP Hồ Chí Minh và Nam Bộ đã quay trở lại với cường độ gay gắt và có xu hướng tăng cường độ.
"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái, tài năng, luôn tràn đầy nhiệt huyết, tận tâm vì nghề, cùng nhau hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất và tinh thần; Viết tiếp những kỳ tích của nền y học nước nhà.
Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 28 đến ngày 31-3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP Hồ Chí Minh.
Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Sáng 26/2 (tức 17 tháng Giêng), UBND xã Tân An, huyện Văn Bàn tổ chức khai hội Đền Cô Tân An năm 2024.
TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

Hơn 1.000 bạn trẻ TP Hồ Chí Minh tham gia các hoạt động ra quân Tháng Thanh niên 2024 chủ đề "Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng".
Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tối nay (26/2), tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình tôn vinh Thầy thuốc Việt Nam và trao giải cuộc thi viết "Sự hy sinh thầm lặng" lần VI.
Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Theo Cục Xúc tiến thương mại, việc hỗ trợ tìm đơn hàng mới cho doanh nghiệp dệt may là một trong những nỗ lực mà Chính phủ, Bộ ngành rất quyết tâm.
tong bi thu to lam lam viec voi 2 tinh an giang kien giang

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang

Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
tien giang dieu tra vu chu doanh nghiep gao nghi bi lua hon 420 ty dong

Tiền Giang: Điều tra vụ chủ doanh nghiệp gạo nghi bị lừa hơn 420 tỷ đồng

Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.