Nhà báo Nguyễn Hoàng Long, người vừa cùng các đồng nghiệp bước lên bục vinh quang nhận giải A, Giải Báo chí Quốc gia tại lễ trao giải đêm ngày 21/6 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, chia sẻ: "Làm điều tra xông xáo nhưng luôn phải tính đến an toàn cho bản thân".
Có lẽ không chỉ những người làm báo mà cả nhân dân cũng không còn lạ với những tuyến bài mà nhà báo Long Nguyễn - báo Lao động là tác giả, đồng tác giả đã và đang góp phần đẩy lùi cái xấu, đưa sự thật ra ánh sáng.
Đó là những tuyến bài: Giữa ma trận làm “luật” trên sông; Nườm nượp cảnh kẹp tiền, đưa – nhận tại Hải quan Hải Phòng; Xảo trá như thị trường thực phẩm chức năng; Tiền tỉ chống trượt đầu ra ngoại ngữ tại Đại học Công nghiệp Hà Nội; Bên trong “trại” nuôi người lấy thận; Giải mã xe điên: Những dối trá khinh hoàng bên trong trường lái; và đặc biệt là tuyến bài Gọi vong tại chùa Ba Vàng.
Nhà báo Long Nguyễn trong một lần tác nghiệp tại Trường Đại học công nghiệp Hà Nội.
Nhân dịp kỷ niệm 95 năm Ngày báo chí cách mạng Việt Nam, Pháp luật Plus đã có cuộc trò chuyện cùng nhà báo Long Nguyễn, đại diện cho nhóm tác giả đoạt giải A, giải báo chí Quốc gia năm nay về vấn đề trăn trở cũng như làm thế nào để có tác phẩm báo chí điều tra - phóng sự điều tra có sức lan tỏa tới cộng đồng, xã hội.
Theo nhà báo Long Nguyễn, việc nhận xét hay đánh giá một tuyến phóng sự (nhất là phóng sự điều tra) là hay hay dở tùy thuộc rất lớn vào góc nhìn của người đọc. Còn xét về mức độ hiệu quả xã hội, hiện không có cách nào trực quan hơn là nhìn sự vào cuộc sau đó của các cơ quan quản lý Nhà nước.
Ví như trong tuyến bài "Gọi vong tại chùa Ba Vàng", rất nhanh sau khi báo Lao động đăng tải hồi tháng 3/2019, UBND TP Uông Bí (Quảng Ninh) đã tổ chức họp báo thông tin về việc buộc dừng hoạt động thỉnh vong, oan gia trái chủ sai phép tại chùa Ba Vàng.
Giáo hội Phật giáo Việt Nam cũng chính thức lên tiếng khẳng định, việc thỉnh vong, oan gia trái chủ tại Chùa Ba Vàng là đi ngược với triết lý Phật giáo và đạo đức xã hội.
Nhà báo Long Nguyễn cùng nhóm phóng viên tác nghiệp tại Chùa Ba Vàng - Quảng Ninh.
Chỉ sau 3 ngày khi Giáo hội Phật giáo Việt Nam có những động thái quyết liệt, tại phiên họp thường kỳ Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng phải đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của các cấp quản lý khi để xảy ra nhiều vụ việc khiến người dân bất bình như hoạt động mê tín dị đoan ở chùa Ba Vàng.
Khi được hỏi “làm báo điều tra, người làm báo cần những yếu tố nào?”, nhà báo Long Nguyễn chia sẻ, làm báo điều tra cần nhiều yếu tố, nhưng vấn đề quan trọng nhất vẫn là con người.
Để có thành công trong phóng sự điều tra, ngoài việc dấn thân của từng nhà báo, phóng viên, rất cần đến sự phối hợp giữa các cộng sự, giữa đồng nghiệp, và cần phải có sự phối hợp ăn ý.
Từ việc tiếp cận vấn đề, cách giải quyết vấn đề, thu thập chứng cứ, đặc biệt việc thu thập đó thông qua hình ảnh mang tính “sống động”.
Bên cạnh đó phóng viên, nhà báo khi thực hiệm điều tra đều xác định phải đối mặt với khó khăn, nguy hiểm. Làm thế nào để những thông tin đưa tới bạn đọc chân thật nhất, thuyết phục nhất.
Cụ thể, với đề tài gọi vong tại Chùa Ba Vàng, để thực hiện điều tra, nhóm phóng viên gồm 7 người đã mất khoảng 3 tháng thâm nhập, sau đó dành thêm 10 ngày để dựng video và hoàn thiện được tác phẩm.
Việc thâu đêm viết, dựng bài hay bỏ bữa của cả nhóm là chuyện thường tình. Điều khó khăn nhất khi thực hiện tuyến bài này là phóng viên phải nhập vai vào những người gặp vấn đề và muốn thỉnh vong để giải quyết vấn đề.
Trước khi nhập vai, các phóng viên buộc phải đọc đi đọc lại cho đến khi thuộc các tài liệu truyền bá của nhà chùa.
Có những thuật ngữ Phật giáo học thuộc không hề dễ dàng.
Rồi khi nhập vai phải diễn rất đau khổ, u mê để có thể dễ dàng vượt qua những ánh mắt nghi ngờ tại các vòng kiểm duyệt tại chùa.
Tất cả những thiết bị ghi âm, ghi hình đều phải bỏ ra ngoài khiến việc tác nghiệp rất khó khăn.
“Qua mỗi cửa an ninh, tất cả đồ đạc, tư trang, đặc biệt là những thiết bị có thể ghi âm, ghi hình đều bị “cấm cửa”.
Những dạng thiết bị tình nghi có thể quay lén như đồng hồ, móc khoá cũng bị lột không còn gì.
Chúng tôi buộc phải liên hệ với nhau qua bộ đàm với nhiều tổ, nhóm hết sức khéo léo để qua mắt an ninh ở đây”- nhà báo Long Nguyễn bộc bạch.
Nhà báo Long Nguyễn (thứ 3 từ phải sang) cùng nhóm tác giả nhận giải A - Giải báo chí Quốc gia 2020.
Phía sau khoảng lặng là những day dứt...
Khi được hỏi về việc nhận Giải báo chí Quốc gia 2020, anh cho biết, một bài báo phơi bày các tiêu cực thì người bị ảnh hưởng theo hướng bất lợi đầu tiên chính là những người vừa bị chỉ mặt, điểm tên trong bài.
Sau đó là cả những người liên quan như lãnh đạo đơn vị, lãnh đạo cơ quan đó; tiếp đến nữa là chính quyền sở tại và thậm chí là cả những người ở cấp cao hơn…
“Nếu đem so sánh với “chút vinh quang thoáng qua” của chính tác giả bài báo tại thời điểm ấy, thì những thiệt hại của nhóm người bị phản ánh khủng khiếp hơn rất nhiều lần và tôi hiểu điều đó”, nhà báo Long Nguyễn chia sẻ.
Không chỉ là những thiệt hại đơn kép về kinh tế (bị đình chỉ chức vụ, bị thuyên chuyển công tác, bị đuổi việc…), về tinh thần (bị dư luận xỉ rủa), mà thậm chí đã có người phải đối mặt với lao lý… “Tâm trí tôi luôn nghĩ về họ, về gia đình họ, và đôi khi là cả chút lo lắng cho sự an nguy của chính bản thân mình.
Tôi, không chỉ một lần, ước rằng mình không nên viết những đề tài như thế”, nhà báo Long Nguyễn trải lòng.
Tuy vậy, anh cũng cho rằng, với sứ mệnh được giao và đạo đức nghề báo, sau khi mọi ồn ã tạm thời qua đi, anh thường nhìn vào kết quả thực tế, vui mừng với những thay đổi tích cực của xã hội để từ đó lại có thêm động lực với những tuyến bài tiếp theo.
Khi được hỏi kinh nghiệm, bí quyết để “tồn tại” trong tác nghiệp điều tra? Nhà báo Long Nguyễn chia sẻ: “Một trong những cách hiệu quả nhất để giảm thiểu tối đa nguy hiểm là tìm hiểu thật kỹ đối tượng mà mình sắp điều tra.
Trong trường hợp thấy nguy hiểm thực sự, cần nhanh chóng rút lui hoặc cầu cứu cơ quan chức năng. Bản thân tôi và đồng nghiệp luôn phải để lại cho mình một đường lùi.
Lúc nào cũng thủ sẵn một số điện thoại để có vấn đề gì xảy ra, mình có thể chủ động gọi trước để tự giải vây nguy hiểm cho bản thân”, nhà báo Long Nguyễn thổ lộ.
Nhà báo Long Nguyễn, hiện đang công tác tại báo Lao động - tên thật là Nguyễn Hoàng Long với 35 tuổi đời, 10 năm theo đuổi nghề báo, anh đã ít nhiều ghi dấu ấn trong lòng đồng nghiệp và bạn đọc bởi những tuyến bài phản ánh – điều tra công phu và đạt hiệu ứng dư luận cao như:
Giữa ma trận làm “luật” trên sông; Nườm nượp cảnh kẹp tiền, đưa – nhận tại Hải quan Hải Phòng; Xảo trá như thị trường thực phẩm chức năng; Tiền tỉ chống trượt đầu ra ngoại ngữ tại Đại học Công nghiệp Hà Nội; Bên trong “trại” nuôi người lấy thận; Giải mã xe điên: Những dối trá khinh hoàng bên trong trường lái; và đặc biệt là tuyến bài "Gọi vong tại chùa Ba Vàng" mà anh và đồng nghiệp vinh dự được nhận giải A báo chí Quốc gia.
Trong hai ngày 10 và 11/11, đoàn công tác của Báo Pháp luật Việt Nam (PLVN) do nhà báo Trần Ngọc Hà – Phó Tổng Biên tập - dẫn đầu cùng các cán bộ, phóng viên đã trực tiếp đến thăm hỏi, động viên và trao quà cứu trợ cho các hộ dân bị thiệt hại nặng trong trận lũ lịch sử tại TP Huế.
Ngày 8/11, Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, cùng các cán bộ, phóng viên, nhà tài trợ, tiếp tục đến với xã Liên Minh - Phú Thọ, để trao tặng hai căn nhà cho hộ dân còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Quảng Ninh tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam 2025, đẩy mạnh tuyên truyền và thực hành pháp luật gắn với đổi mới công tác xây dựng, thi hành pháp luật.
Học viện Ngân hàng vừa tổ chức chung kết Cuộc thi "Spirit of Law năm 2025" nhằm chào mừng Ngày Pháp luật Việt Nam 9/11 với chủ đề “Pháp luật tài chính - ngân hàng với mục tiêu phát triển bền vững”
Trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng, thượng tôn pháp luật không chỉ là nền tảng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mà còn là động lực thúc đẩy đổi mới, kiến tạo phát triển bền vững.
Thay vì xử lý vi phạm bằng những biện pháp cứng rắn, đại úy cảnh sát phường Hàm Thắng đã dùng tiền túi hỗ trợ cho nhóm học sinh cá biệt, "xin đểu" có tiền trả nợ quán nước, thể hiện tinh thần giáo dục kết hợp cảm hóa.
Cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan được tòa phúc thẩm giảm từ 14 năm xuống còn 11 năm 6 tháng tù cho hành vi nhận hối lộ 47,9 tỷ đồng của ông chủ tập đoàn Phúc Sơn.
Thủ tướng điều động ông Lê Mạnh Hùng, Chủ tịch Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam, về công tác tại Bộ Công Thương và giao giữ chức Quyền Bộ trưởng.
Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Quảng Trị chủ trì, phối hợp với Công an xã Lệ Thủy phát hiện, bắt giữ nhóm đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy, thu giữ hơn 400 viên hồng phiến.
Ngày 22/12, Công an tỉnh Gia Lai cho biết, đơn vị này vừa tạm giữ hình sự 3 đối tượng liên quan đến hành vi tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy. Trong quá trình đấu tranh, lực lượng chức năng đã phát hiện và thu giữ một khẩu súng ngắn cùng nhiều viên đạn.
Cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan được tòa phúc thẩm giảm từ 14 năm xuống còn 11 năm 6 tháng tù cho hành vi nhận hối lộ 47,9 tỷ đồng của ông chủ tập đoàn Phúc Sơn.
Mang theo hung khí, 15 đối tượng hẹn nhau hỗn chiến lúc rạng sáng tại khu vực trung tâm Lạng Sơn, gây náo loạn trật tự công cộng và bị khởi tố, tạm giam.
Ngày 21/12, nguồn tin từ Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết cơ quan này vừa đấu tranh làm rõ một vụ án "Gian lận trong kinh doanh bảo hiểm” khi một người phụ nữ được xác định đã chết 5 năm trước bỗng nhiên trở về xin xoá khai tử.
Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Quảng Trị chủ trì, phối hợp với Công an xã Lệ Thủy phát hiện, bắt giữ nhóm đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy, thu giữ hơn 400 viên hồng phiến.
Ngày 22/12, TAND Tối cao tại Hà Nội tuyên án phúc thẩm vụ Phúc Sơn, trong đó nhiều cựu lãnh đạo tỉnh được Viện kiểm sát đề nghị giảm án, cho hưởng án treo.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố vụ án, khởi tố 7 bị can là lãnh đạo, chuyên viên Cảng vụ hàng hải Thanh Hóa để điều tra hành vi nhận hối lộ nhằm “bôi trơn” thủ tục cho tàu thuyền rời cảng. Vụ việc một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng tiêu cực trong hoạt động quản lý, cấp phép chuyên ngành.
Công an tỉnh Tuyên Quang vừa khởi tố, bắt tạm giam để điều tra đối tượng có hành vi sản xuất hơn 25.000 chai nước giải khát giả tiêu thụ chủ yếu ở vùng cao.
Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
