Người dân mong mỏi, Dự án Nhà máy điện rác Greenity Nam Định vẫn “ì ạch”

Thực trạng, nhu cầu xử lý chất thải sinh hoạt rất lớn

Tỉnh Nam Định nằm ở phía Nam đồng bằng Sông Hồng diện tích tự nhiên là 1.668 km2, gồm 09 đơn vị hành chính cấp huyện: Thành phố Nam Định và 08 huyện (Hải Hậu, Nghĩa Hưng, Giao Thủy, Xuân Trường, Trực Ninh, Nam Trực, Vụ Bản, Ý Yên), với 175 xã và thị trấn, tổng số dân của tỉnh năm 2023 khoảng 1.880.000 người. Tại các xã, hiện nay, đã thành lập các tổ thu gom rác thải, đội vệ sinh môi trường để thực hiện việc thu gom, vận chuyển rác thải đến các khu xử lý rác thải tập trung và tổ chức thu phí dịch vụ vệ sinh. Tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh khoảng hơn 900 tấn/ngày, tỷ lệ thu gom đạt khoảng 89,5%. Thực tế, tại một số địa phương vẫn còn tình trạng đổ trộm rác ra ven đường, ven đê, kênh mương gây mất vệ sinh ảnh hưởng đến cảnh quan xung quanh.

Một điểm tập kết rác ngay lề đường thuộc xã Trung Nghĩa, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định.

Tại thành phố Nam Định: Chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) được Công ty cổ phần Môi trường Nam Định thu gom và xử lý tại Khu liên hợp xử lý rác thải Lộc Hòa thuộc làng Man, phường Lộc Hòa, TP. Nam Định. Phương tiện vận chuyển: Sử dụng các xe chuyên dụng; rác thải sinh hoạt được thu gom tập kết tại các ga thu rác; sau đó xe chuyên dụng sẽ chuyển rác về Khu liên hợp để xử lý. Tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trung bình khoảng 200 tấn/ngày; theo báo cáo tỷ lệ xử lý rác đạt khoảng 95%.

Tại một điểm tập kết rác của Thành phố Nam Định.

Thực tế, việc thu gom vận chuyển và xử lý CTRSH trên địa bàn tỉnh Nam Định còn gặp nhiều khó khăn do ngân sách chi thường xuyên cho công tác Bảo vệ môi trường chỉ khoảng 1%, không đáp ứng được nhu cầu. Một số địa phương vẫn tồn tại hình thức chôn lấp và đốt rác tự nhiên nên phát sinh chất thải thứ cấp (khí thải, tro xỉ…).

Khu bãi rác lộ thiên thuộc Công ty Môi trường Đô Thị Trực Ninh, thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định

Được biết, Khu liên hợp xử lý rác thải Lộc Hòa được Đầu tư xây dựng từ những năm 1999 tại làng Man, xã Lộc Hòa, huyện Mỹ Lộc (nay là phường Lộc Hòa, TP Nam Định) trên tổng diện tích đất 23ha, trong đó hình thức chủ yếu là đào hố chôn lấp rác. Do tốc độ đô thị hóa nhanh nên lượng rác thải của Thành phố ngày một tăng, tổng khối lượng rác phải xử lý hiện nay ước tính lên hơn 200 tấn/ngày. Tuy nhiên, do nguồn lực về kinh phí còn hạn chế, không đáp ứng nhu cầu xử lý rác phát sinh trên địa bàn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày của người dân sống ở khu vực xung quanh Khu liên hợp xử lý rác.

Phối cảnh Dự án Khu xử lý rác thải (Nhà máy điện rác Greenity Nam Định)

Trước sự quá tải tại một số địa phương, năm 2019, UBND tỉnh Nam Định đã quyết định lựa chọn nhà Đầu tư xây dựng một nhà máy XLRT có công nghệ hiện đại, đáp ứng nhu cầu thu gom xử lý rác cho TP Nam Định và các huyện phù hợp với Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội tỉnh Nam Định đến năm 2020 và định hướng phát triển đến năm 2030, nhằm góp phần kiểm soát ô nhiễm môi trường, hướng tới phát triển bền vững. Tuy nhiên, đến thời điểm này dự án đó vẫn “ì ạch”.

Dự án khu xử lý rác thải do Công ty Cổ phần năng lượng Greenity Nam Định làm chủ đầu tư có diện tích gần 4,95 ha được xây dựng với 18 hạng mục công trình tuy nhiện đến nay mới đổ bê tông được hai khối nhà (theo giấy phép xây dựng Dự án hoàn thành đưa vào sử dụng tháng 9/2025), bên cạnh là Khu xử lý rác Lộc Hòa, hàng ngày vẫn phải tiếp nhận và xử lý lượng lớn rác sinh hoạt của thành phố Nam Định.

Chủ đầu tư dự án Nhà máy điện rác Greenity Nam Định

Theo những thông tin PV thu thập được, chủ đầu tư dự án là Công ty CP năng lượng Greenity Nam Định thuộc Tập đoàn Năng lượng Thiên Phúc - TPEG với sứ mệnh phát triển và ứng dụng các giải pháp và dự án Công nghiệp xanh tại Việt Nam, với thị phần tại hơn 30 tỉnh thành trên cả nước. Tập hợp và kế thừa năng lực, kinh nghiệm của đội ngũ cán bộ, kỹ sư, công nhân có trình độ chuyên môn cao, luôn chú trọng tối ưu hóa công tác quản lý - vận hành và ứng dụng công nghệ tiên tiến trong sản xuất, TPEG đã và đang thành công trong việc thiết kế, chế tạo, lắp đặt hệ thống nồi hơi công nghiệp, cơ khí - nhiệt, thiết bị áp lực.

Theo xu thế phát triển Năng lượng xanh trên toàn thế giới, TPEG là một trong những cổ đông chính đầu tư và triển khai xây dựng các dự án năng lượng mặt trời, năng lượng gió tại tỉnh Tây Ninh, đồng thời tham gia phát triển các dự án điện xử lý rác thải tại Hậu Giang, Thái Bình, Nam Định...

Năm 2019, tỉnh Nam Định đã lựa chọn Công ty CP năng lượng Greenity Nam Định để nghiên cứu đầu tư 01 nhà máy xử lý rác thải, có công nghệ hiện đại đặt tại xã Mỹ Thành (nay là xã Mỹ Lộc, TP Nam Định) nhằm đáp ứng nhu cầu thu gom xử lý rác tập trung cho toàn tỉnh Nam Định.

Dự án Nhà máy điện rác Greenity dự kiến sẽ hoàn thành vào tháng 9/2025 (theo Báo cáo tháng 5/2024).

Chủ trương này là hoàn toàn đúng đắn, phù hợp với mong muốn của người dân, nhưng không hiểu vì lý do gì mà “dự án” vẫn không triển khai được, thậm chí sau 6 lần điều chỉnh cũng vẫn chỉ là bãi đất hoang, “lèo tèo” với 02 nhà khung trống rỗng…?

Theo Báo cáo số 3869/BC-SKHĐT ngày 14/11/2024 của Sở Kế hoạch đầu tư tỉnh Nam Định, dự án triển khai được một số hạng mục phụ trợ như san nền diện tích 4,9ha, thi công đường dây 35KVA, trạm biến áp 630KVA-35/22/0,4kV, thử tải cọc nhà máy chính, ép cọc, nhà ăn ca.

Thực tế ghi nhận Công trường Nhà máy điện rác Greenity Nam Định rộng hàng chục ngàn m2 chỉ với mặt bằng được san lấp cát, thi công cầm chừng.

Sau 6 năm với 6 lần điều chỉnh, dự án Nhà máy điện rác Greenity vẫn chưa đi vào hoạt động

Ghi nhận của phóng viên, người dân ở Làng Man, phường Lộc Hòa, TP Nam Định đã nhiều lần phản ánh việc chính quyền Thành phố phải quyết liệt để đưa dự án vào triển khai, nhưng đến nay dự án vẫn nằm im bất động. Trong khi đó, khu xử lý rác thải hiện nay đã tồn tại trên 20 năm, hết thời gian vận hành, đã quá tải và vô cùng ô nhiễm. Nguyện vọng của người dân là sớm triển khai đưa nhà máy điện rác vào hoạt động là giải pháp căn cơ để giảm ô nhiễm mỗi trường nâng cao chất lượng sống và sinh hoạt của người dân khu vực xung quanh nhà máy rác.

Ông N, một người dân sống cạnh bãi rác xã Lộc Hòa (nay là phường Lộc Hòa, TP Nam Định) cho biết: Năm 2019 khi có thông tin UBND tỉnh Nam Định quyết định xây dựng Nhà máy xử lý rác hiện đại tại xã Mỹ Thành, thay thế Khu xử lý rác cũ, người dân rất vui mừng, phấn khởi, trông chờ từng ngày. Mong nhà máy mới sớm đi vào hoạt động, để người dân thoát cảnh sống trong ô nhiễm. Ông N chia sẻ: Vào buổi tối, mùi hôi thối nồng nặc, khiến người dân rất khổ sở. Hiện dự án liên tục điều chỉnh, lùi thời gian thực hiện đã 6 năm, không biết chính quyền lựa chọn Nhà đầu tư như thế nào? Khi nào thì nhà máy có thể hoạt động, hay lại bỏ của chạy lấy người?

Trước thực trạng trên, ngày 26/2/2025 tại Thông báo số 43/TB-UBND, tỉnh Nam Định yêu cầu Chủ đầu tư "Chủ động phối hợp với các sở, ngành, UBND thành phố Nam Định và các đơn vị liên quan để kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc trongquá trình triển khai thực hiện dự án. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn,vương mắc, kịp thời báo cáo UBND tỉnh (qua Văn phòng UBND tỉnh) để xem xét giải quyết theo quy định".