Người dân mong chờ một phán quyết công tâm

Nội dung vụ án

Nguyên đơn bà Huỳnh Thị Liệu trình bày, năm 1990 bà Liệu nhận chuyển nhượng các thửa đất số 48, 19 cùng tờ bản đồ số 23, ấp Rừng Sến, xã Mỹ Hạnh Bắc, huyện Đức Hoà (tỉnh Long An) từ bà Trịnh Thị Mẫn là con của bà Đấm (đất của bà Đấm). Thửa đất trên có hướng Tây giáp với thửa đất của bà Nguyễn Thị Thu Sương (bị đơn).

Diện tích đất tranh chấp có chiều rộng 3m, dài khoảng 60m nằm giữa khu đất của bên nguyên đơn và bị đơn. (ảnh: NVCC)

Theo bà Liệu khai, tại thời điểm chuyển nhượng thì giữa đất của bà Liệu và bà Sương là 01 bờ ranh ngang 01m dài khoảng 60m. Do nhu cầu chăn nuôi, bà Liệu tự đắp nối rộng bờ trên đất của bà Liệu ngang 02m dài khoảng 60m. Quá trình sử dụng đất từ năm 1989 cho đến nay không có tranh chấp.

Ngày 12/5/2021, bà Liệu làm hàng rào thì bị vợ chồng bà Sương ngăn cản vì cho rằng toàn bộ con đường đó là của gia đình bà Sương. Bà Liệu thì cho biết phần đất này đã được cấp “sổ đỏ” cho gia đình bà. Tranh chấp xảy ra, bà Liệu khởi kiện bà Sương ra TAND huyện Đức Hòa.

Bị đơn bà Nguyễn Thị Thu Sương trình bày, gia đình bà Sương có lối đi riêng (chiều ngang 03m, chiều dài 60m được sử dụng ổn định từ năm 1958). Phần đất này trước đây thuộc quyền sử dụng của ông Nguyễn Văn Nan (là ông ngoại của bà Sương), không có tranh chấp. Từ khi ông Nan qua đời, đất trên được các con cháu tiếp quản sử dụng; đến nay bà Sương là người được nhận quyền thừa kế.

Năm 1990 bà Liệu mua đất của bà Mẫn và chuyển về ở cạnh đất của bà Sương. Trước đó, ranh giới đất giữa hai bên có hàng rào cây để phân ranh (phần lối đi của gia đình bà Sương giáp bờ rào cây giữa hai nhà). Sau đó hai bên thống nhất cho bà Liệu phá bỏ hàng rào cây để bà Liệu xây hàng rào kiên cố. Từ đó cho đến nay hai bên sử dụng đất ổn định, không tranh chấp.

Năm 2017, bà Liệu đi đăng ký cấp mới quyền sử dụng đất. Ngày 02/8/2017 bà Liệu được Sở TN-MT tỉnh Long An cấp các giấy CNQSDĐ số CI 649621 và CI 649622, theo đó thì phần đất nói trên (chiều ngang 03m, chiều dài khoảng 60m) do bà Sương đang quản lý sử dụng ổn định từ năm 1958 bị cấp cho bà Liệu.

Bà Sương cho rằng, Sở TN-MT tỉnh Long An cấp các “sổ đỏ” số CI 649621 và CI 649622 cho bà Liệu là không đúng thực tế, ảnh hưởng đến quyền lợi của gia đình bà Sương. Bà Sương có yêu cầu phản tố, đề nghị Toà án huỷ các “sổ đỏ” trên và công nhận quyền sử dụng phần đất đang tranh chấp cho bà Sương.

Viện KSND hai cấp và Tòa cấp phúc thẩm không đồng tình với yêu cầu khởi kiện

Tại phiên tòa sơ thẩm vụ án vào ngày 27/7/2023 của TAND huyện Đức Hoà, VKSND huyện Đức Hoà nêu quan điểm: Giấy CNQSDĐ số CI 649621 và CI 649622 mà Sở TN-MT tỉnh Long An cấp cho bà Liệu là không đúng trình tự, thủ tục pháp luật, không đúng đối tượng sử dụng đất; Phần đất tranh chấp không phải của bà Huỳnh Thị Liệu... Từ đó, VKS đề nghị bác yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.

Mặc dù vậy, TAND huyện Đức Hoà vẫn tuyên buộc bà Sương có nghĩa vụ tháo dỡ, di dời 02 cánh cổng kết cấu cột sắt, khung thép trên đất để trả lại cho bà Liệu diện tích 82,1m²; Không chấp nhận yêu cầu phản tố của bà Sương.

Cho rằng phán quyết của Tòa sơ thẩm không khách quan, bị đơn Nguyễn Thị Thu Sương kháng cáo; ngày 18/8/2023, VKSND huyện Đức Hoà cũng có Quyết định kháng nghị, đề nghị Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm sửa bản án theo hướng không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.

Tại phiên tòa phúc thẩm ngày 26/3/2024 của TAND tỉnh Long An, đại diện VKS tỉnh Long An đề nghị HĐXX chấp nhận kháng cáo của bà Sương; cũng như chấp nhận kháng nghị của VKS huyện Đức Hòa vì yêu cầu khởi kiện của bà Liệu không có cơ sở.

Sau khi xem xét khách quan, toàn diện các hồ sơ chứng cứ, TAND tỉnh Long An đã quyết định, chấp nhận kháng cáo của bà Sương, chấp nhận kháng nghị của VKSND huyện Đức Hoà. Theo đó, TAND tỉnh Long An tuyên: Không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Huỳnh Thị Liệu; Chấp nhận yêu cầu phản tố của bà Nguyễn Thị Thu Sương.

Phán quyết của Bản án số 156/2024/DS-PT ngày 26/3/2024 của TAND tỉnh Long An chỉ rõ, có rất nhiều người làm chứng để chứng minh lối đi này là của gia đình bà Sương quản lý, sử dụng nhiều chục năm, trong đó có bà Mẫn (là người bán đất cho bà Liệu). Hơn nữa, việc cấp đổi Giấy chứng nhận cho bà Liệu vào năm 2017 là chưa đúng quy trình, thủ tục. Trưởng ấp là ông Nguyễn Văn Huệ được cho là người dẫn Đoàn đo đạc đi đã khẳng định, ngày đó ông không dẫn Đoàn nào đi đo đạc, chữ ký trong biên bản đó cũng không phải chữ ký của ông Huệ... Vì các lẽ trên, bản án phúc thẩm tuyên bác yêu cầu khởi kiện của bà Liệu, công nhận lối đi này là của gia đình bà Sương.

Cận cảnh phần đất tranh chấp, có chiều rộng 3m, dài khoảng 60m (ảnh: NVCC).

Bị đơn Nguyễn Thị Thu Sương những tưởng đã chạm tay vào công lý. Thế nhưng đến ngày 5/6/2025 vừa qua, Viện trưởng VKSND Cấp cao tại TP HCM ký Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 69/QĐ-VKS-DS đối với Bản án số 156/2024/DS-PT ngày 26/3/2024 của TAND tỉnh Long An; Đề nghị Uỷ ban thẩm phán TANDTC tại TP HCM xét xử giám đốc thẩm theo hướng hủy Bản án phúc thẩm số 156 kể trên, giữ nguyên Bản án số 110/2023/DS-ST ngày 27/7/2023 của TAND huyện Đức Hòa; Tạm đình chỉ thi hành Bản án phúc thẩm số 156 ngày 26/3/2024 của TAND tỉnh Long An cho đến khi có Quyết định giám đốc thẩm.

Bày tỏ quan điểm về Quyết định kháng nghị này, bà Nguyễn Thị Thu Sương khẳng định: "Phần đất tranh chấp (chiều ngang 03m, chiều dài 60m) là phần đất nằm ngoài đất bà Liệu đã xây dựng bờ tường kiên cố và diện tích đất này gia đình tôi sử dụng ổn định từ năm 1958 cho đến nay. Thực tế, gia đình tôi đã xây dựng cổng rào riêng biệt, lối đi này chỉ để riêng cho gia đình tôi sử dụng, không có ai đi trong lối đi này do là đường nội bộ."