Nghiệp dư hạ bệ chuyên nghiệp

Ảnh minh họa.

Xét xử của toà án được coi là chuyên nghiệp và không thể khác bởi toà án được lập ra chỉ để xét xử. Vậy mà vừa rồi ở Mỹ, tính chuyên nghiệp của toà án bị tính nghiệp dư của bên ngoài toà án hạ bệ.

Đó là vụ án chàng thanh niên 16 tuổi Brenda Dassey năm 2007 bị kết án tù chung thân vì cáo buộc cùng với ông chú sát hại một nữ nhiếp ảnh gia. Cảnh sát tìm thấy chiếc xe hơi với nhiều dấu vết máu của nạn nhân nhưng không tìm thấy thi hài của nạn nhân.

Brenda Dassey lúc đầu nhận tội nhưng rồi rút lại sự nhận tội và tố cáo cảnh sát đã dùng nhục hình để ép cậu ta nhận tội. Video ghi hình cho thấy cảnh sát đã dùng nhục hình thật và khi thẩm vấn không có sự hiện diện của luật sư bào chữa.

Toà kết luận cậu chàng này phạm tội và tuyên phạt tù chung thân. Rất chuyên nghiệp và bài bản, cho dù bằng chứng cụ thể mong manh.

Ở Mỹ có hãng truyền hình Netflix. Hãng này có chương trình điều tra hình sự thực tế, tức là thay cho chiếu phim hình sự thì theo đuổi các vụ án hình sự, với tên gọi là Making a Murderer.

Suốt gần 10 năm qua, hãng truyền hình này theo đuổi vụ án Branda Dassey, mỗi tuần có một phóng sự, khai thác tất tần tật những gì có thể khai thác được, công bố tất cả những kết quả điều tra có thể điều tra ra được để khán giả và công chúng tự phán xét về vụ việc độc lập với phán xử chính thức của toà.

Netflix không xét xử vụ việc mà chỉ cung cấp thông tin để khác giả và công chúng xét xử. Nhờ đó, hàng triệu khán giả trên khắp thế giới trở thành thẩm phán và chánh án nghiệp dư. Họ đều không nhìn nhận, đánh giá và phán xử như toà án.

Mới đây, toà án ở Mỹ đã phải huỷ bỏ bản án đã tuyên và trả tự do cho Brenda Dassey. Không biết thành quả của Netflix và giới tư pháp nghiệp dư có phải thật sự là sự thật hay không, nhưng nó chắc chắn là một trong những kịch bản có thể đã xảy ra - và đủ để hạ bệ chuyên nghiệp.