Nghề chuyển nhà, sang cát, dọn dẹp mộ phần “vào mùa”

Tấp nập “chuyển nhà” cho người đã khuất

Tháng chạp, dòng người nườm nượp đến công viên nghĩa trang Lạc Hồng viên (Hòa Bình). Rất nhiều người trong số đó đến đây để “chuyển nhà mới” cho người thân. Tại đồi Kim, anh Lê Tiến (40 tuổi, đường Lạc Long Quân, Hà Nội) chia sẻ: “Trước đây, bố mẹ tôi “nằm” ở nghĩa trang ngoại thành. Biết Lạc Hồng Viên là công viên nghĩa trang nằm trên khuôn viên 9 quả đồi nình tựa như 9 con rùa khổng lồ, được bao quanh bởi 9 dòng suối, được trấn giữ với ngôi chùa và bảo tháp tượng Phật, đường xá đi lại cũng tiện lợi, gia đình tôi họp lại và quyết định sau khi bốc mộ, chuyển luôn “nhà mới” cho bố mẹ nơi đây. Được an nghỉ nơi này, chắc hai cụ thấy an lạc và chúng tôi cũng thấy ấm lòng”.

Nghĩa trang Lạc Hồng Viên

Anh Tiến còn có một số gia đình khác tại Hà Nội cũng “đổi nhà” cho người thân đã khuất. Chị Thu Hồng nói: “Ở đây, có dịch vụ xây cất mộ chu đáo với thiết kế đá đen hoặc trắng trang nhã nên chúng tôi không phải mất nhiều thời gian, công sức mà vẫn có ngôi mộ ưng ý cho bà ngoại tôi “ở”.

Con cháu thắp hương ông bà, bố mẹ

Anh Quốc Cường, một người trong đội lo hậu sự, xây mồ mả ở Lạc Hồng Viên cho hay: “Trước đây, tại các làng, mộ thường đắp bằng đất và có cỏ xanh. Tuy nhiên do điều kiện sống hiện nay khá hơn trước kia, nên người sống có tâm lý muốn có cho người chết một ngôi mộ đàng hoàng hơn. Đó là một cách nghĩ có tâm, đáng tôn trọng. Tuy nhiên, làm gì cũng vậy, đơn giản vẫn là tốt nhất. Cho nên một ngôi mộ đúng mức chỉ nên xây ốp gạch bao quanh, trên có trồng cỏ, trồng hoa”.

Dịch vụ mời người quá cố về nhà ăn Tết

Ngoài việc xây “nhà mới”, anh Cường cùng các đồng nghiệp còn làm nhiệm vụ…tảo mộ thuê. Dịch vụ tảo mộ thuê có từ vài năm nay. Khách hàng của anh thường là những người định cư ở nước ngoài hoặc thường đi công tác xa, hay công việc quá bận rộn không thể tới đây trong những ngày cuối năm. Họ nhờ các anh dọn dẹp và cúng lễ mời người thân về nhà ăn Tết.

Anh cùng các anh chị em trong đội “ra quân” vào rằm tháng chạp cho đến khi kết thúc năm. Thoạt nhìn tưởng công việc của họ đơn giản, nhưng tìm hiểu kỹ mới thấy nhiều điều ẩn chứa bên trong đó là cái tâm của những con người âm thầm hàng ngày tận tụy “dọn nhà” cho những người đã khuất. Với bàn tay xù xì, thoăn thoắt lau chùi, chị Hà Thị Hồng (SN 1979, ở xã Dân Hòa, Kỳ Sơn, Hòa Bình) tâm sự: “Công việc của từng người phải dọn sạch những vết bẩn, cây cỏ bám trên mộ, diệt các loại con vật làm tổ gây hại đến mộ phần. Tùy vào hoàn cảnh từng chủ mộ, có khi còn thuê luôn cả việc cắm hoa, bày trái cây, thay rửa ly nước, thậm chí làm cơm thắp hương tổ tiên”.

chị Hồng lau chùi cẩn thận từng ngôi mộ

Chị còn cho biết thêm, nếu các anh nam giới phụ trách việc xây cất, sửa sang mộ thì chị em lại đảm nhận việc lau chùi, cắm hoa, làm cơm cúng và đặc biệt là cúng lễ mời người quá cố về nhà ăn Tết theo yêu cầu của gia chủ. Chị Hồng chia sẻ thêm: “Những phần mộ ở đây chúng tôi đều coi đó những ngôi nhà của người đã khuất, nhưng đó không phải là những ngôi nhà đơn thuần, mà còn chứa đựng một cái gì đó rất sâu thẳm và thiêng liêng. Chính vì vây, khi chúng tôi dọn vệ sinh, tưới cây trong các ngôi mộ đều chú ý từ cách đi đứng, quay lưng sao cho hợp lý nhất. Nhất là các vị trí bát hương khi mà lau chùi cũng không được phép dịch chuyển, làm xê dịch đi chỗ khác. Công việc này không khó, nhưng đòi hỏi người làm phải có sự kiên trì, đặc biệt phải cái tâm mới làm tốt được”.

Những ngày cuối năm, “đơn đặt hàng” nhiều, trời lạnh lẽo, phải cọ xát liên tục, tay họ luôn tấy đỏ, xước đau rát. Nhiều lúc, để làm sạch những ngóc ngách, chị Hồng và đồng nghiệp phải bò lê lết, cả người tê cứng. Nhưng khi làm xong, thấy những ngôi mộ sạch sẽ, tinh tươm, hương khói ấm áp, chị và mọi người cảm thấy thanh thản lạ thường. Chị thật lòng: “Nghề nào cũng phải tậm tâm tận tụy để không day dứt khi cầm đồng tiền của người ta”. Chị cũng chạnh lòng khi có một số người ở loay quanh Hà Nội nhưng quá lạm dụng việc thuê người tảo mộ đã không tới thắp hương người thân dù chỉ một nén hương. Chỉ khi làm ăn thất bát, gặp xui xẻo, họ mới tới để xin xỏ, cúng lễ.

Dọn dẹp mồ mả thuê trong ngày cuối năm

Về vấn đề thuê người tảo mộ có thể hiện lòng thành kính hay không? Đại đức Thích Trí Thịnh- Trụ trì chùa Kim Sơn Lạc Hồng giảng giải: “Tảo mộ thuê nghe có vẻ nặng nề, đúng ra là dịch vụ giúp người thân chăm sóc phần mộ và mời người quá cố về nhà ăn Tết. Thời hiện đại, có rất nhiều người ở xa không thể về chăm sóc, thắp hương cho người thân của mình dù họ rất có tâm. Chẳng có sự lựa chọn, họ đành nhờ người giúp mình chăm sóc mộ người thân tinh tươm, hương khói ấm cúng. Tôi trân trọng điều đó nhưng cũng không cổ xúy những người con, người cháu quá lạm dụng vào dịch vụ này. Họ nghĩ bỏ đồng tiền ra để rồi coi đó hết trách nhiệm, yên tâm mình đã “báo hiếu” mà không đoái hoài gì tới mộ phần, hương khói cho bố mẹ, người thân”. Cũng theo Đại đức Thích Trí Thịnh, người quá cố đâu cần mâm cao, cỗ đầy, đốt nhiều vàng, mã. Con cháu một lòng tưởng nhớ, mời người quá cố về nhà đón Tết sum họp với sự thành kính là sự báo hiếu lớn nhất đối với người đã khuất.