Cố Xin, tên thật là Lưu Văn Khuồi, sinh năm 1910, tại làng Nghĩa Sơn, tổng Phù Long (nay là xã Long Xá, huyện Hưng Nguyên). Cố Xin là người lái đò thầm lặng đóng góp sức người, sức của vào 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Với tinh thần chiến đấu kiên cường, dũng cảm, cố Xin đã cùng nhân dân địa phương chở hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ và hàng hóa vượt qua sông Lam để chi viện cho miền Nam. Cố Xin đã hy sinh anh dũng trong khi làm nhiệm vụ do một trận bom ném xuống vào ngày 16/4/1968 (nhằm ngày 19 tháng 3 năm Mậu Thân).
![]() |
| Bờ Đông bến đò Cố Xin. |
Theo lịch sử để lại, bến đò Cố Xin là huyết mạch giao thông quan trọng, đây cũng là nơi bị đánh phá ác liệt của đế quốc Mỹ nhằm chặn đường tiếp tế từ hậu phương miền Bắc vào chiến trường miền Nam. Nơi đây đã chứng kiến tinh thần sôi nổi tham gia phục vụ chiến đấu của cán bộ và nhân dân xã Hưng Lam (nay là xã Xuân Lam).
Ngày 27/12/2024, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 3621/QĐ-UBND về việc xếp hạng bến đò Cố Xin là Di tích Lịch sử cấp tỉnh.
![]() |
| Trao Bằng xếp hạng Di tích Lịch sử bến đò Cố Xin cho xã Xuân Lam và dòng họ Lưu tại xã Xuân Lam (Hưng Nguyên - Nghệ An). |
Việc UBND tỉnh Nghệ An công nhận bến đò Cố Xin là Di tích Lịch sử cấp tỉnh tiếp tục khẳng định giá trị lịch sử, khoa học của di tích. Đồng thời, nhằm tri ân công lao to lớn của cố Xin và nhân dân xã Xuân Lam trong cuộc kháng chiến giành độc lập, tự do cho dân tộc.
Đây cũng là cơ sở pháp lý để tiếp tục bảo tồn và phát huy giá trị di tích về lâu dài.
| Hiện, UBND huyện Hưng Nguyên đã ban hành Quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Di tích Lịch sử bến đò Cố Xin tại xã Xuân Lam với tổng diện tích được quy hoạch gần 1.200 m2 và gồm các hàng mục: lối vào, bia dẫn tích, cây xanh, thảm cỏ, mặt nước… |