Chọn tuổi xông nhà ngày Tết là một nét văn hóa có từ lâu của các gia đình Việt trong ngày đầu năm mới. Tiến sĩ Vũ Thế Khanh - Giảng viên Trường Đại học Kiến Trúc sẽ có những tư vấn giúp gia chủ hiểu rõ hơn về quan niệm này.
Theo Tiến sĩ Vũ Thế Khanh, trong tín ngưỡng của người Việt nói riêng và các nước Châu Á nói chung dịp đầu năm mới hoặc khởi đầu một sự kiện nào đó người ta thường chọn người xông nhà hoặc mở hàng, cắt băng khánh thành, thậm chí khởi công xây dựng nhà, dự án, thậm chí trải chiếu cho đôi tân hôn… cũng phải chọn người để lý vía, lấy khước cho may mắn, hanh thông.
 |
| Tiến sĩ Vũ Thế Khanh - Giảng viên Trường Đại học Kiến Trúc |
- Ông có thể chia sẻ rõ hơn ý nghĩa của quan niệm này?
Để khởi đầu cho một sự kiện chính trị, văn hóa, giáo dục, thể thao… hoặc một dự án xây dựng nào đó người ta thường mời các vị có chức sắc, chức vụ càng cao càng tốt hoặc người có tuổi phù hợp với chủ nhiệm của sự kiện.
Để khởi đầu cho một sự kiện Văn hóa giáo dục người ta thường chọn người học giỏi, thông minh, đỗ đạt cao.
Để trải chiếu cho một đám cưới người ta thường chọn người đông con nhiều cháu, gia đình thuận hòa, hạnh phúc, sống lâu, mạnh khỏe.
Để “xông hàng” cho một buổi khai trương kinh doanh người ta thường chọn nhà kinh doanh thành đạt.
Để xông đất đầu năm, tùy theo dự kiến định ưu tiên triển khai mảng sự kiện nào trong năm mà chọn người hạp tuổi để nhờ “xông nhà”. Có thể phải chọn tổng hợp các yếu tố trên, cộng với chọn người tuổi Tam Hợp (Hợi - Mão - Mùi) đồng thời có “Sao Thái Dương” và kiêng người tuổi hạn La Hầu, Kế Đô, Thổ Tú hoặc làm kinh doanh thì kiêng tuổi ứng với “sao Thái Bạch” (thường có câu Thái Bạch sạch cửa nhà)… Ngoài ra, phải chọn người có tính tình cởi mở, nhanh nhẹn, thông minh, tháo vát, "ăn hiền ở lành"...
Như vậy, chọn người “xông nhà” vừa phải có “tuổi hợp” theo hệ quy chiếu Cửu diệu vừa phải có “vía lành” theo kinh nghiệm dân gian.
- Theo thống kê có đến 80 – 90% gia đình quan tâm tới chọn tuổi xông nhà, rõ ràng về mặt tâm linh vấn đề này sẽ có ý nghĩa và những tác dụng nhất định thưa ông?
Theo phong tục nhà quê, các gia đình sau khi chọn được người hợp tuổi và vía lành thì tối ngày 30 gia chủ chuẩn bị sẵn đồ lễ rồi nhờ cậy “người xông nhà” sáng sớm mùng 1 Tết mang lễ ấy sang chúc tết gia đình họ.
Câu chúc thường là “Năm mới xin chúc toàn thể gia đình ta quanh năm mạnh khỏe, làm ăn may mắn, phát tài bằng năm bằng mười năm ngoái…” hoặc chúc đi thi đỗ, chúc thăng quan tiến chức, chúc cho hôn nhân được may mắn, thuận hòa…
Có thể nói tục lệ “tìm người xông nhà” cũng có ý nghĩa nhân văn bởi ngày đầu năm ai cũng muốn nhận được lời chúc tết tốt đẹp nhất, nó có tác dụng đem lại sự an tâm và kích thích sự phấn khởi. Đó là liều thuốc “thắng lợi tinh thần” rất mầu nhiệm. Về mặt khoa học nó là một liệu pháp ám thị có tác dụng như một liều “doping” nuôi dưỡng sự lạc quan và hy vọng. Cho nên ngày xưa gia đình nào được vua vi hành đến thăm trong những ngày Tết coi như gặp được phúc tinh. Ngày nay cũng vậy, ngày Tết được nguyên thủ quốc gia đến chúc Tết thì tự hào và phấn khởi quanh năm.
Tuy nhiên, nếu ngày đầu năm mà gặp phải người “nặng vía” đến nhà thì họ lo lắng bất an cả năm, thậm chí họ còn lấy lửa “đốt vía”!
Về mặt Tâm linh việc chọn người “xông nhà” đầu năm mới cũng có ý nghĩa và những tác dụng nhất định. Có thể giải thích về hiệu ứng này bằng sự tương tác “đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu”: Trong mỗi cơ thể sinh học đều được cài sẵn “đồng hồ sinh học” nó có thể cảm ứng và khuyếch đại biên độ dao động nếu có sự cộng hưởng tần số, có nghĩa là nó có thể “khuyếch đại” những điều tốt lành, hoặc có thể bị triệt tiêu hiệu quả khi bị lệch pha “nhịp sinh học”.
Về ý nghĩa xã hội, tập tục này còn có tác dụng làm tăng mối quan hệ hữu cơ “láng giềng tốt”, tăng cường sự giao hảo, đoàn kết tương trợ lẫn nhau trong đời sống cộng đồng.
Tuy nhiên, bất cứ sự kiện nào cũng đều có hai mặt. Nếu quá câu nệ, quá cầu kỳ, kiêng kỵ một cách thái quá sẽ sinh ra tư tưởng ỷ nại vào tha lực mà sao nhãng sự nỗ lực phấn đấu của tự thân, dần dần phát sinh tư duy may rủi mơ hồ mà quên đi quy luật Nhân Quả.
- Những người nào hoặc tuổi nào được coi là “đẹp” để xông nhà năm mới Kỷ Hợi 2019 thưa ông?
Tuổi tam Hợp trong năm Kỷ Hợi là (Hợi – Mão – Mùi), Bộ tứ xung với năm Hợi (gọi là Tứ hành xung: Tỵ - Hợi - Dần - Thân ), ngoài ra còn có “sao chiếu mệnh” Thái Dương (Vượng Tinh), Thái Âm (Phúc Tinh), Thủy Diệu (Lộc tinh, Cát Tinh), Mộc Đức (Hôn sự, bang giao)… ứng với từng tuổi, cách tính như sau:
- Ông có lời khuyên gì đối với bạn đọc khi năm mới Kỷ Hợi đang cận kề?
Đồng hồ sinh học trong mỗi chúng ta hoạt động theo chu kỳ được lập trình sẵn của thế giới tự nhiên. Đối với những người tuổi Kỷ Hợi năm nay chính là “năm Tuổi”, là một chu trình bắt đầu vào mùa đông của cuộc đời. Cũng giống như cây mùa đông thay lá nếu vượt qua mùa đông cây lại đâm chồi nảy lộc.
Những người tuổi Kỷ Hợi (sinh ra cách đây 60 năm hoặc 120 năm) thì năm nay theo đúng chu kỳ là một “Hội”. Chu kỳ một Hội là 60 năm, các thông số về can, chi của ngày, tháng, năm sẽ được lặp lại.
Và khi con người trải qua 60 năm chính là giai đoạn chuyển hóa từ trung niên sang lão hóa. Vì có sự chuyển hóa chu trình sinh học cho nên xác suất các sự cố của những người bước sang tuổi 61 sẽ nhiều hơn, biến động mạnh hơn theo hướng kém đi. Đây là lẽ thường tình trong quy luật vô thường sinh diệt của tạo hóa. Do vậy những ai bước sang tuổi 61 cũng không nên hoang mang, lo sợ vì đó là quy luật chung.
Muốn đảm bảo sức khoẻ phải tăng cường "bảo dưỡng" cơ thể, áp dụng các thuật dưỡng sinh để duy trì củng cố cho thân tâm luôn được an lạc.
- Xin cảm ơn ông và chúc ông một năm mới sức khỏe, bình an!
