"Ma chài" và những vụ án dậy sóng vùng cao: Gia đình tan nát vì có bệnh không chữa lại nhờ thầy cúng... bắt ma

"Ma chài" và những vụ án dậy sóng vùng cao: Giết bé gái 8 tuổi chỉ vì tin rằng đó là ma

Nghi ngờ làm ma chài, nghịch tử hại cha

Chữa bệnh bằng cách "bắt ma"

Khi nhớ lại thảm kịch xảy ra đối với gia đình Tráng A Lử (SN 1987, trú tại thôn Khuổi Ngoa, xã Liêm Phú, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai), vợ là Lù Thị Súa (SN 1988) và con trai Tráng A Thái (SN 2004) vào khoảng đầu tháng 4/2014, người dân địa phương nơi đây vẫn còn nhớ như in.

Nghi thức cúng ma thay vì đi bệnh viện vẫn là thói quen của nhiều đồng bào vùng Tây Bắc. (Ảnh minh họa)

Vào cái ngày xảy ra vụ việc, cháu Tráng A Thái mới chỉ được hơn 1 tháng tuổi. Theo đó, lấy nhau một thời gian dài nhưng gia đình Lử - Súa mãi không có tiếng trẻ con nên 2 vợ chồng thường chịu đàm tiếu của người dân trong bản.

Sốt ruột vì chưa có con, vợ chồng Lử đi nhờ cậy khắp nơi, hái nhiều thứ thuốc, uống nhiều loại thảo dược quý để mong ngày có tin vui. Cuối cùng đến giữa năm 2013 thì chị Súa có thai, đến tháng 3 năm sau thì sinh được cháu Tráng A Thái nên Lử rất vui mừng.

Từ đó, gặp ai trong bản, Lử cũng tay bắt mặt mừng rạng rỡ vì không còn bị đàm tiếu nữa. Người dân địa phương ai cũng mừng cho 2 vợ chồng.

Tuy nhiên, sinh được một thời gian ngắn thì cháu bé bị sốt cao, khó thở, bỏ ăn. Vợ chồng Lử thấy con ốm thì rất lo lắng, đứng ngồi không yên. Thay vì phải đưa con đi bệnh viện khám chữa bệnh, vợ chồng Lử lại nghi ngờ có người “thả ma” hại con mình vì suốt thời gian qua, trong bản có nhiều người hay nói về chuyện của vợ chồng Lử.

Nghĩ vậy nên Lử quyết định băng suối, vượt rừng mời thầy cúng giỏi nhất về nhà lập đàn cúng ma, bắt "ma chài". Tuy nhiên bệnh tình cháu Thái vẫn không thuyên giảm, cháu bé bỏ bú, tiếng khóc ngày một yếu đi.

Xót con, vợ chồng Lử quyết tìm ra người “thả ma” bằng cách dựng một quả trứng gà đặt nằm ngang trên một bát gạo, tiếp đó lấy một quả trứng gà dựng đứng nằm trên quả trứng bên dưới rồi lần lượt gọi tên những người mà vợ chồng Lử nghi “thả ma”, gọi đến tên ai mà quả trứng vẫn đứng khi thả tay ra thì xác định chính người đó là thủ phạm.

Khi vợ chồng Lử gọi đến tên chị Thào Thị Dinh (SN 1991, ở cùng xã) rồi bỏ tay ra thì bất ngờ quả trứng gà vẫn đứng không bị đổ nên Súa (vợ Lử) tin chắc chị Dinh chính là người thả ma. Súa kể lại cho chồng rằng, chiều tối hôm trước Súa bế con đứng ở bìa rừng hóng gió thì gặp Dinh đi làm về có dừng lại bế và nựng nịu con mình.

Cũng ngay trong đêm hôm đó, cháu Thái đổ ốm. Súa cho rằng Dinh đã “thả ma” hại con mình chứ không nghĩ rằng tại mình bế con ra hóng gió làm con bị nhiễm lạnh, viêm phổi. Lập tức vợ chồng Lử đến mời chị Dinh về để trừ ma cho con khỏi ốm.

Lúc đầu chị Dinh từ chối vì mình không phải là thầy cúng nhưng do vợ chồng Lử thuyết phục và gần như ép buộc, áp giải đi nên chị Dinh phải miễn cưỡng đồng ý đi giúp vì lo sợ Lử sẽ đánh mình.

Bi kịch từ mâu thuẫn gia đình

Khoảng 18h cùng ngày, anh Tráng A Tủa là chồng của chị Dinh chở vợ đến nhà Lử. Đến nơi thì thấy gia đình đang cúng linh đình, trong khi cháu Thái mệt lả, vẫn sốt cao và hơi thở yếu. Súa bảo chị Dinh lấy một dây chỉ màu đỏ ở khăn thổ cẩm đang cuốn trên đầu buộc lỏng vào cổ cháu Thái như đeo dây chuyền để “làm phép” thả con ma ra.

Chị Dinh lập cập làm theo, buộc xong khoảng 15 phút thì Súa phát hiện cháu Thái đã chết. Thấy con đã không qua khỏi, Súa lồng lộn như một con thú dữ vì mất con, lao vào chửi bới đánh đập chị Dinh. Vừa đánh, Súa vừa hỏi cách “thả ma” ra để cháu Thái sống dậy.

Trong cơn giận dữ, mất hết ý chí, Súa bảo người nhà trói chị Dinh lại vì chắc chắn con "ma chài" vẫn còn chưa ra khỏi nhà. Lử nghe vậy liền lấy dây xác rắn trói hai tay chị Dinh lại rồi vắt qua xà nhà treo hai tay lên nhưng chân chị Dinh vẫn phải chạm đất.

Súa ra ngoài lấy hai đoạn gậy gỗ dài khoảng 60cm đường kính khoảng 1-2cm đứng đối diện với chị Dinh và hỏi chị Dinh "thả ma" như thế nào? Cứ mỗi lần chị Dinh bảo không biết thì Lử và Súa lại dơ gậy lên vụt vào người, đầu, mạn sườn chị Dinh.

Đánh được khoảng 5 phút thì gậy của Lử bị gẫy, Lử tiếp tục hỏi và dùng đoạn gậy còn lại đánh chị Dinh. Thấy Lử và Súa đánh chị Dinh quá đau, những người có mặt ở đó là anh Tráng A Tủa – chồng chị Dinh và Tráng A Vảng là bố của Lử vào can ngăn nhưng Lử và Súa không nghe, nói ai vào can ngăn sẽ đánh người đó.

Lử và Súa tiếp tục hỏi và đánh chị Dinh khoảng 30 phút rồi thả chị Dinh ngồi xuống nền nhà, Lử và tiếp tục hỏi chị Dinh về việc thả ma, chị Dinh đau quá chỉ lắc đầu, không nói được nữa. Thấy thế, Lử hạ dây trói cho chị Dinh nằm xuống nền nhà, vẫn tiếp tục tra khảo cách thả ma nhưng nạn nhân lịm dần, không biết gì nữa, được khoảng 15 phút thì chị Dinh nằm im.

Đến lúc này, ai nấy đều sợ hãi khi chứng kiến sự việc. Anh Tráng A Tủa thấy vợ nằm im bất động mới hốt hoảng lại gần, đẩy ngã Lử để ôm vợ lên thì phát hiện vợ mình đã tử vong. Ngay sau đó, A Tủa báo công an xã Liêm Phú.

Tại bản kết luận giám định số 29, 30 ngày 12/6/2014 của phòng Kỹ thuật Hình sự Công an tỉnh Lào Cai kết luận: Chị Thào Thị Dinh tử vong do sốc đa chấn thương, trụy tim mạch, suy hô hấp và không được cứu chữa kịp thời bởi đa chấn thương vùng đầu, ngực, lưng, tứ chi làm đụng dập phổi, gan, thận trên cơ thể, bị viêm phế quản.

Cháu Tráng A Thái bị tử vong do viêm phổi cấp tính gây suy hô hấp tràn dịch màng tim, tràng dịch màng bụng không được cứu chữa kịp thời.

Bi kịch đầy nước mắt

Hai cái chết liên tiếp ngay tại căn nhà của mình khiến Lù Thị Súa hoảng loạn, khóc lóc vật vã rồi đêm đó bỏ nhà chạy vào rừng.

Hôm sau mọi người phát hiện Súa đã ăn lá ngón tự vẫn ở bìa rừng, trong tay người đàn bà bất hạnh vẫn cầm chiếc mũ nồi màu đen của con trai xấu số. Tráng A Lử cũng bị bắt ngay sau đó để điều tra về tội “Cố ý gây thương tích”.

Sau đó một thời gian, TAND huyện Văn Bàn (tỉnh Lào Cai) đã xét xử sơ thẩm vụ án và tuyên phạt Tráng A Lử mức án 8 năm tù về tội “Cố ý gây thương tích” thuộc trường hợp gây hậu quả dẫn đến chết người. Chỉ vì thiếu hiểu biết, mông muội tin vào “ma chài” mà Tráng A Lử đã cùng lúc mất đi 2 người thân yêu nhất, còn bản thân thì phải vào tù vì tội lỗi đã gây ra.

Thêm một vụ án đau lòng nữa nơi những bản làng nghèo khó của vùng núi Tây bắc. Đó đây, những niềm tin về "ma chài" vẫn còn tồn tại theo nhiều dạng thức khác nhau vẫn len lỏi vào đời sống của đồng bào nhiều năm qua.

Vì tin rằng có "ma chài" làm hại nên không ít đồng bào dân tộc H'mông cho rằng, đó là nguồn cơn gây ra nhiều những sự cố bất ngờ về sức khỏe, tính mạng mà thực chất đó là việc thiếu hiểu biết, trình độ nhận thức của đồng bào bị hạn chế là nguồn cơn vụ việc.

Chính vì vậy, việc phải đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật để nâng cao nhận thức cho đồng bào, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

Nhiều vụ án đã được tòa án tổ chức xét xử lưu động tại địa bàn để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, giáo dục phòng ngừa tội phạm và tệ nạn đến đồng bào dân tộc mới mong đẩy lùi những hủ tục lạc hậu và thay đổi suy nghĩ về "ma chài".