Luật Xây dựng 2025: 8 nhóm công trình được miễn giấy phép

Đối với người dân, các công trình cấp IV hoặc nhà ở riêng lẻ quy mô dưới bảy tầng với diện tích sàn dưới 500 m2 sẽ được miễn giấy phép phép xây dựng, miễn là không nằm trong các khu chức năng, khu vực phát triển đô thị hoặc khu vực đã có quy chế quản lý kiến trúc đặc thù. (Ảnh minh họa)

Ngày 10/12/2025, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Xây dựng 2025 với nhiều thay đổi quan trọng, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2026.

Văn bản pháp lý mới này sẽ thay thế hoàn toàn Luật Xây dựng 2014, trong đó điểm nhấn đáng chú ý nhất là việc mở rộng danh mục các công trình được miễn giấy phép xây dựng lên tám nhóm đối tượng khác nhau.

Các nhóm công trình được miễn phép đầu tiên bao gồm những dự án thuộc bí mật nhà nước, công trình xây dựng khẩn cấp, dự án đầu tư công đặc biệt hoặc các công trình xây dựng tạm và đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh.

Bên cạnh đó, các công trình thuộc dự án đầu tư công được người đứng đầu các cơ quan trung ương, tổ chức chính trị và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp quyết định đầu tư cũng nằm trong diện được miễn trừ này.

Luật mới cũng nới lỏng quy định đối với công trình xây dựng theo tuyến liên tỉnh hoặc ngoài khu vực phát triển đô thị đã có quy hoạch chi tiết được phê duyệt.

Những công trình trên biển thuộc dự án ngoài khơi, hệ thống cảng hàng không, hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động và các công trình quảng cáo không thuộc diện bắt buộc cấp phép theo pháp luật chuyên ngành cũng sẽ được hưởng cơ chế tương tự.

Ngoài ra, các dự án đã được cơ quan chuyên môn thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi và phê duyệt theo quy định sẽ không cần xin giấy phép xây dựng.

Đối với người dân, các công trình cấp IV hoặc nhà ở riêng lẻ quy mô dưới bảy tầng với diện tích sàn dưới 500 m2 sẽ được miễn giấy phép xây dựng, miễn là không nằm trong các khu chức năng, khu vực phát triển đô thị hoặc khu vực đã có quy chế quản lý kiến trúc đặc thù.

Nhóm cuối cùng được miễn phép là các hoạt động sửa chữa, cải tạo bên trong hoặc mặt ngoài công trình không tiếp giáp đường đô thị, với điều kiện không làm thay đổi công năng và không ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực.

Song song với việc nới lỏng thủ tục, cơ quan quản lý cũng quy định chặt chẽ 14 hành vi bị nghiêm cấm để đảm bảo kỷ cương trong hoạt động đầu tư xây dựng.

Các hành vi này bao gồm việc quyết định đầu tư sai quy định, khởi công khi chưa đủ điều kiện, xây dựng lấn chiếm hành lang bảo vệ công trình quốc phòng, an ninh, giao thông hoặc xây dựng tại khu vực có nguy cơ sạt lở, lũ quét.

Việc thông đồng làm sai lệch kết quả khảo sát, thiết kế, đưa nhận hối lộ, lạm dụng chức vụ quyền hạn hoặc sử dụng vật liệu xây dựng gây hại cho sức khỏe và môi trường cũng sẽ bị xử lý nghiêm theo khung pháp lý mới.