Động lực mới từ siêu dự án
Những ngày này, công trường sân bay Long Thành rộn ràng nhịp máy. Hàng nghìn kỹ sư, công nhân làm việc ngày đêm để kịp mốc 19/12 khánh thành giai đoạn 1, hướng đến mục tiêu khai thác thương mại trong nửa đầu năm 2026.
Sân bay Long Thành đang mở ra “cuộc cất cánh” mới cho Đồng Nai và cả vùng Đông Nam Bộ.
Bên ngoài ranh giới sân bay, địa phương đang tăng tốc hình thành đô thị sân bay hiện đại, khu công nghiệp hàng không và khu thương mại tự do quy mô hàng đầu cả nước.
 |
| QL51 và cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây là trục huyết mạch kết nối TP.HCM với sân bay Long Thành. |
Theo quy hoạch, đô thị sân bay Long Thành có diện tích hơn 57.000 ha, bao trùm toàn bộ huyện Long Thành cũ và một phần Thống Nhất, Cẩm Mỹ.
Đây là đô thị vệ tinh phát triển theo mô hình “lấy sân bay làm trung tâm”, nơi hạ tầng, sử dụng đất và nền kinh tế đều xoay quanh cảng hàng không quốc tế.
Các phân khu chức năng được định hình rõ ràng gồm khu thương mại - dịch vụ - tài chính và trung tâm sự kiện hơn 1.700 ha ở phía Tây Nam và Đông Bắc; khu logistics, công nghiệp công nghệ cao và công nghệ sinh học hơn 7.100 ha ở phía nam và đông bắc; khu nghiên cứu, giáo dục đào tạo quốc tế 100 ha phía nam; cùng khu văn hóa, thể thao, du lịch nghỉ dưỡng 1.800 ha ở phía Đông Nam.
Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức cho biết: “Đô thị sân bay Long Thành sẽ là cửa ngõ giao thương quốc tế, phát triển mạnh logistics hiện đại, đồng thời trở thành điểm đến của công nghiệp công nghệ cao, gắn với các ngành kinh tế mũi nhọn của vùng Đông Nam Bộ”.
Song song với hạ tầng sân bay, Đồng Nai đang xúc tiến đề án xây dựng khu thương mại tự do gắn với Long Thành, với vốn đầu tư dự kiến 16 tỷ USD.
Khu vực này có diện tích hơn 8.100 ha, chia thành bốn khu chức năng: sản xuất công nghệ cao, logistics, tài chính - thương mại - dịch vụ, và đổi mới sáng tạo.
Tỉnh đề xuất bốn vị trí chính với tổng diện tích 7.475 ha, khu logistics trong sân bay (257 ha), khu thương mại - dịch vụ phía trước sân bay (1.000 ha), khu công nghiệp Xuân Quế - Sông Nhạn (3.595 ha) và khu công nghiệp Bàu Cạn - Tân Hiệp (2.623 ha).
Khi đi vào hoạt động, khu thương mại tự do có thể thu hút hơn 8 tỷ USD vốn đầu tư đến năm 2030, tạo 150.000 - 250.000 việc làm chất lượng cao, nâng tỷ lệ nội địa hóa ngành xuất khẩu lên tới 60%.
Tiến sĩ Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, nhấn mạnh: “Đây là bước đi cấp bách, giúp Đồng Nai trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu”.
Ông đồng thời kiến nghị đẩy mạnh hạ tầng giao thông, cải cách hành chính để đáp ứng yêu cầu hội nhập.
 |
| Doanh nghiệp logistics đề xuất chương trình đào tạo kép, giúp sinh viên vừa học vừa thực tập tại sân bay. |
Ở góc độ quy hoạch, TSKH-KTS Ngô Viết Nam Sơn lưu ý khu thương mại tự do phải được thiết kế gắn kết với sân bay và liên thông với hạ tầng đô thị, qua đó tạo lực hút đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn lớn.
“Cơn khát” nhân lực cho siêu sân bay
Khi Long Thành vận hành giai đoạn 1 vào năm 2026, nơi đây dự kiến cần hàng chục nghìn lao động trong các lĩnh vực kỹ thuật, an ninh, logistics, công nghệ thông tin và dịch vụ.
Sức nóng thể hiện rõ tại Ngày hội việc làm sân bay Long Thành cuối tháng 8 vừa qua, khi hơn 10.000 người tham dự, với hơn 3.000 vị trí tuyển dụng được công bố.
Phó Tổng giám đốc ACV Nguyễn Cao Cường nhấn mạnh: “Yếu tố quyết định không chỉ là công nghệ, mà chính là con người.
ACV sẽ đồng hành trong đào tạo, rèn luyện kỹ năng, tạo cơ hội sự nghiệp bền vững cho người lao động”.
UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Đề án đào tạo nhân lực giai đoạn 2024 - 2026, định hướng đến 2030, với ba mục tiêu, bảo đảm đủ lao động cho giai đoạn đầu đào tạo chuyên sâu về kỹ năng nghề, ngoại ngữ, công nghệ; và ưu tiên tuyển dụng người dân vùng dự án để đảm bảo sinh kế bền vững.
Nhiều cơ sở đào tạo cũng nhanh chóng vào cuộc.
Học viện Hàng không Việt Nam, Đại học Lạc Hồng, Đại học Đồng Nai và Cao đẳng Lilama 2 đều mở thêm ngành mới, hợp tác với doanh nghiệp đào tạo gắn với thực tiễn.
Một số doanh nghiệp logistics đề xuất mô hình đào tạo kép để sinh viên vừa học vừa thực tập ngay tại sân bay.
 |
| Nhân sự sân bay phải đạt chuẩn quốc tế, thông thạo ngoại ngữ và làm việc chuyên nghiệp. |
Các chuyên gia dự báo Long Thành sẽ là cú hích khổng lồ cho thị trường lao động, mở ra hàng vạn việc làm với mức lương hấp dẫn và môi trường quốc tế.
Tuy nhiên, cơ hội lớn đi kèm thách thức, bởi ngành hàng không đòi hỏi tiêu chuẩn khắt khe về kỷ luật, ngoại ngữ, sức khỏe và kỹ năng.
Nếu không chuẩn bị kỹ, nguy cơ thiếu hụt lao động chất lượng cao ngay khi sân bay vận hành là điều có thể xảy ra.
Chính quyền, doanh nghiệp và nhà trường vì vậy đang phối hợp chặt chẽ, xây dựng cơ chế đào tạo theo nhu cầu, gắn lý thuyết với thực tiễn, đồng thời bảo đảm chính sách an sinh để lao động địa phương có thể tham gia trực tiếp vào chuỗi giá trị mới.
Sân bay Long Thành cùng đô thị sân bay, khu công nghiệp hàng không và khu thương mại tự do sẽ tạo nên hệ sinh thái kinh tế hoàn chỉnh, đưa Đồng Nai trở thành cực tăng trưởng mới, bổ sung cho TP.HCM và Bình Dương trong tam giác phát triển phía Nam.
Đây cũng là bước hiện thực hóa Quy hoạch vùng Đông Nam Bộ đến năm 2050 sẽ trở thành trung tâm hàng đầu cả nước và khu vực về kinh tế, tài chính, giáo dục, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Với quyết tâm từ Trung ương đến địa phương, cùng sự đồng hành của doanh nghiệp và các nhà đầu tư chiến lược, “cuộc cất cánh” lịch sử từ Long Thành đang đến rất gần, mở ra tương lai phát triển mới cho Đồng Nai và cả nước.
