Ở Ba Lan đang có chuyện đích danh vị đứng đầu tòa án hiến pháp, Andrzej Rzeplinski bị phía viện công tố tiến hành điều tra về tội lạm dụng chức quyền.
Tại Ba Lan cũng như nhiều nước châu Âu khác, Tòa án hiến pháp được coi là cấp xét xử cao nhất, xét xử mọi chuyện không phải có phù hợp với luật pháp hay không mà có phù hợp với hiến pháp hay không.
|
Andrzej Rzeplinski - vị đứng đầu tòa án hiến pháp. |
Hiến pháp là cơ sở cho luật pháp, là cái gốc của luật pháp. Luật pháp phải phù hợp với hiến pháp. Vậy mà ở Ba Lan đang có chuyện đích danh vị đứng đầu tòa án hiến pháp, Andrzej Rzeplinski bị phía viện công tố tiến hành điều tra về tội lạm dụng chức quyền.
Chuyện chưa từng thấy ở nước này và châu Âu. Ông Rzeplinski bị cáo buộc như vậy vì không để cho 3 thành viên mới của tòa án hiến pháp nhậm chức.
Ba người này vừa được quốc hội cử ra trong khuôn khổ một cuộc cải cách tư pháp mà đảng cầm quyền tiến hành sau khi thắng cử trong cuộc tổng tuyển cử gần đây nhất.
Vị chủ tịch tòa án hiến pháp cho rằng việc bổ nhiệm 3 thành viên mới này không phù hợp với hiến pháp hiện hành và là ý đồ của phe cầm quyền làm huỷ hoại tính độc lập của ngành tư pháp.
Ông ta hành động như thế là để bảo vệ hiến pháp và pháp luật hiện hành trong khi phía công tố cáo buộc và tiến hành điều tra ông ta về vi phạm luật pháp hiện hành.
Một khi chuyện đã như thế thì ai đúng ai sai phụ thuộc vào giác độ nhìn nhận là tư pháp hay chính trị. Từ giác độ tư pháp mà nói thì phán quyết của tòa án hiến pháp là cao nhất, có hiệu lực bắt buộc đối với cả phía lập pháp và hành pháp. Không thể có chuyện phía công tố tiến hành điều tra tòa án hiến pháp.
Về phương diện chính trị thì tòa án hiến pháp Ba Lan hiện bất đồng quan điểm và bất lợi đối với đảng cầm quyền, tức là đối với phía lập pháp và hành pháp.
Phía này cho rằng tòa án hiến pháp là một trong những cơ quan chống đối họ nên phải khuất phục tòa án hiến pháp bằng cơ cấu nhân sự mới, bắt tòa này phải phụ thuộc chứ không còn được độc lập.
Như thế thì còn đâu tam quyền phân lập nữa. Cũng vì vậy mà đảng cầm quyền và chính phủ Ba Lan đang bị EU đưa ra tối hậu thư phải thay đổi thì mới tránh khỏi bị trừng phạt.