Còn gần hai tháng nữa mới đến tết Nguyên đán Bính Thân, người dân làng đào Nhật Tân (quận Tây Hồ, Hà Nội) bắt đầu tất bật ra vườn tuốt lá đào để chuẩn bị đón tết, 20% đào ở hầu hết các vườn đã có người đặt mua. Chủ các vườn đào ai nấy đều phấn khởi bởi theo họ, với thời tiết như năm nay sẽ hứa hẹn một vựa đào nở đúng dịp tết và sẽ đẹp hơn năm ngoái.
Tết về sớm ở nơi cả làng “bồng bế” nhau ra vườn
Là một trong những vùng trồng hoa nổi tiếng của Hà Nội, làng đào Nhật Tân vẫn giữ được nét truyền thống của mình qua bao đời nay. Hoa đào Nhật Tân đã trở thành nét riêng, một thương hiệu của đất Hà thành và trở thành thứ không thể thiếu trong mỗi dịp tết đến, xuân về.
Vào những ngày này, trên khắp các vườn đào, bà con đang tuốt lá, tưới nước cho từng gốc đào để kịp vựa hoa đào đón tết Nguyên Đán, không khí tết cũng nhộn nhịp hơn. Những người trong làng kể lại rằng, nghề trồng đào ở đây có từ lâu đời, đất phải lấy từ đất cặn phù sa và chọn giống ở các nơi mang về ghép lại, lai tạo sao cho hoa nở to và tươi cho đến hết tháng giêng.
Để có được những cây đào đẹp cho mỗi gia đình đón xuân, những người trồng đào đều trải qua quá trình chăm sóc công phu. Năm nay thời tiết thất thường, nắng nhiều, mưa ít nên nhiều nông dân làng đào Nhật Tân (Tây Hồ, Hà Nội) khó chọn được những cách chăm bón phù hợp.
Trồng đào ra hoa thì dễ chứ để điều chỉnh nở đúng dịp tết mới khó, có người nói vui “trồng mai ăn cơm nằm, trồng đào ăn cơm đứng”.
Vừa tuốt lá đào, chị Hòa - một người trồng đào cho biết: “Quanh năm làm lụng vất vả, chúng tôi chỉ trông vào ba ngày tết. Vì thế, mỗi gia đình tự đúc kết cho mình những kinh nghiệm trồng đào riêng. Từ khâu chọn giống để chiết ghép cho đến việc chăm sóc, tuốt lá là cả một quá trình.
Nếu tuốt lá quá sớm hoặc quá muộn sẽ ảnh hưởng tới thời điểm đào ra hoa và màu sắc của hoa đào. Để đào có những “thế” đẹp, “độc”, lạ và nhiều lộc, người dân phải chăm sóc, ghép tỉa rất kì công, ghép sai cây mọc xấu thì không có người mua, coi như mất trắng”.
Cả làng Nhật Tân trồng đào nhưng mỗi nhà lại chơi một kiểu, có nhà trồng đào cành, có nhà trồng đào cây, đào thế. Đào cành trồng dễ, lợi nhuận ít nhưng được trồng phổ biến, trồng đào thế mất công chăm sóc, tỉ mẩn uốn nắn nhưng lợi nhuận cao.
Người trồng đào phải thức đêm, dậy sớm đi lấy đất vun cho cây, đất phải lấy là đất phù sa sông Hồng cây ra hoa mới đẹp. Trồng đào không dễ như trồng mai, mai nắng to, nở mấy tháng cũng đẹp. Đào chỉ cần rét một tuần cũng chết, nắng ấm kéo dài, hoa nở sớm không ai mua.
Cô Trần Thị Minh, một chủ vườn đào chia sẻ: “Tới những ngày này là chúng tôi phải ăn, túc trực thường xuyên ngoài vườn, quen gọi vui là cả nhà “bồng bế” nhau ra trông vườn. Công việc chăm sóc đào đợt gần tết bận rộn, còn hay bị trộm đào mất cây nếu lơ đễnh không có người trông, chỉ cần sơ ý một chút là mất công cả năm vất vả”.
Nghe thời tiết bên gốc đào
Với những người trồng đào, mỗi năm thời tiết một khác, nông dân trồng đào hàng ngày phải nghe ngóng thời tiết để điều chỉnh chế độ chăm sóc phù hợp. Nếu chăm sai, đào nở sớm quá hoặc muộn quá thì khách không mua, có năm thời tiết thất thường, cả làng nhiều nhà mất trắng cả trăm triệu. Với những người trồng đào, câu chuyện “được mùa mất giá” vẫn luôn ám ảnh họ.
Là một trong những hộ sở hữu hàng trăm gốc đào thế, chủ vườn đào Đức Bình ở Nhật Tân, Tây Hồ bật mí: “Để tạo ra một cây đào khỏe mạnh, hoa nở đẹp, chịu đựng được thời tiết khắc nghiệt, công đoạn ghép đào vô cùng quan trọng.
Còn với việc để hoa nở đúng dịp tết, nhà nào sẽ có bí quyết riêng của nhà đó. Năm nay với thời tiết tuy nắng ấm nhưng đào không bị ảnh hưởng mấy,vẫn trúng tết tuyệt đối.
Năm ngoái, do nhuận tháng nên già mắt, hoa mới nở sớm, thời tiết năm nay đẹp, thuận lợi hơn nên phần nhiều khả năng đào nở đúng dịp, người dân năm nay sẽ được chơi những cây đào đẹp hơn nhiều so với năm ngoái”.
Không chỉ riêng vườn đào Đức Bình, đa phần các chủ vườn đào khác đều hồ hởi, vui mừng vì với kinh nghiệm trồng đào của họ, năm nay đào sẽ ít khả năng nở sớm trước tết. Ngày nay, thú chơi đào của người dân đã có nhiều thay đổi. Trước đây chỉ đúng dịp tết Âm lịch người dân mới mua đào về để trong nhà, hiện nay, họ chơi đào sớm, đón không khí tết sớm hơn.
Bên mỗi góc vườn đào, từng hộ gia đình đặt những chiếc radio nhỏ, bật những bản nhạc xuân, những tin tức dự báo thời tiết. Cứ như vậy, công việc làm vườn cuối năm của họ tuy có bận rộn nhưng cũng thêm phần nhộn nhịp, hứng khởi.
Cả gia đình cùng nhau vun đất, tưới nước và uốn nắn, tỉa cành cho từng gốc đào,... họ vừa làm vừa hy vọng 2 tháng thời tiết thuận lợi, bán được nhiều cây để gia đình cùng đón một cái tết no ấm, sung túc.
