Kỳ 4: Sự sống hồi sinh trên đất mỏ sau nạn núp bóng dự án để… ăn cắp “vàng đen”

Kỳ 2: Mục sở thị nơi tập kết than trái phép trong dự án núp bóng sinh vật cảnh Quảng Ninh

Kỳ 3: Trung tâm Sinh vật cảnh Làm vườn Quảng Ninh thừa nhận bị UBND huyện Hoành Bồ xử phạt hành chính

Trước tình trạng các doanh nghiệp “núp bóng” dự án để khai thác than trái phép tại Quảng Ninh vẫn ngang nhiên diễn ra, bất chấp chính quyền khiến dư luận bức xúc.

Sau khi tiếp nhận thông tin, PV Phapluatplus.vn đã vào cuộc thâm nhập, điều tra và phản ánh loạt bài về Trung tâm Sinh vật cảnh, Làm vườn Quảng Ninh "phá vỡ" quy hoạch, ăn cắp "vàng đen" công khai. Các bài viết đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của độc giả khắp cả nước.

Sau loạt bài phản ánh trên Phapluatplus.vn, phóng viên đã có dịp trở lại khoảnh 1,2 tiểu khu 92, thôn Đồng Giữa, xã Sơn Dương, Hoành Bồ Quảng Ninh nơi thực hiện Dự án trồng rừng, bảo tồn, phát triển cây cổ thụ, cây quý hiếm, cây cảnh quan đô thị, cây dược liệu và cây Sanh xuất khẩu.

Rừng xanh đã trở lại trên công trường ăn cắp "vàng đen" ngày nào.

Dự án do Trung tâm Sinh vật cảnh, Làm vườn Quảng Ninh thực hiện là một trong 13 dự án đầu tư có xuất lộ than và được UBND tỉnh Quảng Ninh cho phép thu hồi.

Theo ghi nhận của PV Phapluatplus.vn, tại khu vực thuộc Dự án, những chảng đồi đang được phủ xanh trở lại bởi quá trình hoàn nguyên của chủ đầu tư. Một số cây xanh được trồng mới trong khu vực đã và đang tươi tốt.

Công trường ồn ào bởi tiếng máy móc đã không còn mà thay vào đó là không khí bình yên của vùng đất mỏ. Người dân nơi đây được yên lòng khi không còn nỗi lo sạt lở khu khai thác vào mùa mưa.

Người dân không còn lo lắng bị sạt lở mỗi khi mùa mưa tới.

Liên quan đến tiếp nhận kết quả và giải quyết các vụ việc, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Đức Long đã có ý kiến chỉ đạo về công tác quản lý Nhà nước đối với các dự án đầu tư có xuất lộ than trên địa bàn tỉnh.

Chủ tịch UBND tỉnh cũng yêu cầu Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và Tổng Công ty Đông Bắc (Bộ Quốc phòng) phải là đơn vị đầu mối thực hiện việc thu mua, tận thu than đối với các dự án có xuất lộ than.

Theo báo cáo, hiện nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh có 13 dự án đầu tư có xuất lộ than và được UBND tỉnh cho phép thu hồi; trong đó, 5 dự án có chủ đầu tư và đơn vị thu hồi than độc lập bao gồm: dự án xây dựng trang trại trồng cây ăn quả tại xã Dân Chủ, Sơn Dương (huyện Hoành Bồ); Dự án khai thác đất làm vật liệu san lấp mặt bằng Nghĩa trang thôn Đồng Khuôn xã Quảng La (Hoành Bồ); Dự án nâng cấp mở rộng đường lâm nghiệp thành đường vận chuyển vật liệu phục vụ xây dựng chùa Hồ Thiên (thị xã Đông Triều); Dự án trồng rừng, bảo tồn, phát triển cây cổ thụ, cây quý hiếm, cây cảnh quan đô thị, cây dược liệu và cây sanh xuất khẩu tại Khoảnh 1,2 tiểu khu 92, thôn Đồng Giữa, xã Sơn Dương (huyện Hoành Bồ); Dự án Khu đô thị mới Đồi Chè, phường Cao Xanh (thành phố Hạ Long).

Sau chỉ đạo của UBND Tỉnh Quảng Ninh, các hoạt động khai thác tận thu khoáng sản ở Sơn Dương Hoành Bồ đã dừng lại. Đường vào Sơn Dương giờ đã trở nên thông thoáng hơn.

Có 5 dự án cải tạo phục hồi môi trường, cải tạo hồ chứa nước do Tổng Công ty Đông Bắc làm chủ đầu tư. Đồng thời, là đơn vị thu hồi than và 3 dự án đầu tư hạ tầng trọng điểm của tỉnh là: dự án xây dựng đường cao tốc Hạ Long - Vân Đồn, dự án tuyến đường trục chính đấu nối các khu chức năng của khu kinh tế Vân Đồn và dự án khai thác đất phục vụ thi công Cảng hàng không.

Qua kết quả thanh tra, kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường đối với các dự án này cho thấy, tổng khối lượng than thu hồi trong các dự án tính đến hết ngày 8/2/2017 là trên 315.000 tấn; than thu hồi chủ yếu là than cám 5b, 6b.

Kết luận thanh tra nhận định, trong công tác quản lý, một số dự án thuộc nhóm có chủ đầu tư và đơn vị thu hồi than độc lập có nhiều sai phạm trong quá trình thi công các hạng mục đầu tư, điển hình là việc thi công sai quy hoạch được duyệt.

Hoạt động thu hồi than cũng còn nhiều tồn tại như chưa thu hồi hết tài nguyên, còn tồn than trên mặt bằng, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở mặt bằng vào mùa mưa lũ; không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính... Công tác trồng cây hoàn nguyên môi trường đối với một số dự án cũng chưa được đảm bảo.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh cho biết sẽ cương quyết xử lý việc lợi dụng các dự án để khai thác than.

Nhóm PV Phapluatplus.vn đã thâm nhập vào điểm tập kết vàng đen của Trung tâm Sinh vật cảnh Làm vườn Quảng Ninh.

Liên quan đến công tác chỉ đạo, Chủ tịch tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Đức Long yêu cầu các ngành chức năng giám sát, báo cáo cụ thể về các dự án xuất lộ than trên địa bàn, cương quyết yêu cầu các chủ đầu tư thực hiện nghiêm túc mục tiêu của dự án, đảm bảo không để xảy ra tình trạng lợi dụng việc "núp bóng" dự án để khai thác than.

“Thái độ của tỉnh là cương quyết xử lý và thu hồi các dự án triển khai không đúng mục đích được phê duyệt" - ông Long yêu cầu cơ quan giúp việc là Văn phòng Ủy ban giám sát chặt chẽ những dự án nêu trên.