Sự việc công an xã tùy tiện còng tay người dân ở Hải Phòng lại một lần nữa khiến dư luận không đồng tình.
Tin nên đọc
Hải Phòng: Công an xã còng tay nguyên trưởng thôn trái pháp luật
Thanh Oai, Hà Nội: Chính quyền xin lỗi người dân vì đã còng tay trong lúc bức xúc
Kết luận của Công an tỉnh Bình Thuận vụ "Chủ trường mầm non bị chĩa súng, còng tay trong trường học"
Phó vụ trưởng của VKSND Tối cao phân tích vụ còng tay chủ trường Thanh Nguyên
Khuya 16/12, dưới sự chứng kiến của hàng trăm người dân xã Vĩnh Phong, huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng), Công an xã Vĩnh Phong đã xin lỗi anh Hà Văn C. cùng gia đình, lúc này anh C. mới đồng ý cho lực lượng chức năng mở còng tay để về nhà.
Sự việc công an xã tùy tiện còng tay người dân lại một lần nữa khiến dư luận không đồng tình. Pháp luật quy định như thế nào về loại công cụ hỗ trợ này?
|
Anh C. bị Công an xã còng tay đưa về trụ sở UBND xã Vĩnh Phong. |
Phản ứng xây tường bao… bị còng tay
Theo tìm hiểu, trước đó, UBND xã Vĩnh Phong đề nghị gia đình anh C. đổi một phần diện tích đất giáp ranh với trường tiểu học để trường xây dựng công trình.
Gia đình đồng ý vừa đổi vừa hiến cho trường 350m2, phần diện tích gia đình nhận lại sẽ là hơn 140 m2 ở vị trí khác cũng tiếp giáp với đất trường tiểu học.
Tuy nhiên, đến giờ việc cấp quyền sử dụng đất đối với hơn 140m2 vẫn chưa được các bên thống nhất. Chiều 15/12, khi tốp thợ xây của trường tiểu học tiến hành xây dựng trên phần đất đã được đổi thì anh C. ra phản đối, ngăn cản.
“Một người thuộc đơn vị thi công đã gọi điện thoại cho Công an xã Vĩnh Phong. Lát sau, trưởng công an xã cùng nhiều công an viên tới. Họ khống chế anh C, bẻ ngoặt hai tay ra sau rồi còng tay lôi đi”, một nhân chứng kể lại.
Bức xúc trước việc làm của công an xã, suốt buổi tối 15/12 cho đến khuya 16/12, hàng trăm người dân đã tập trung tại UBND xã Vĩnh Phong yêu cầu làm rõ sự việc.
Tại đây, anh C. không cho lực lượng chức năng mở còng vì anh cho là mình không vi phạm nhưng bị công an bắt, còng tay đưa đi khi không có lệnh, không có biên bản.
Ngay sau đó, huyện Vĩnh Bảo đã chỉ đạo công an huyện cùng các ban, ngành, chức năng trong huyện về phối hợp với chính quyền địa phương giải quyết sự việc.
Đến khuya 16/12, sau khi chủ tịch xã Vĩnh Phong đọc biên bản thống nhất với nội dung: Công an xã Vĩnh Phong đã nhận thức được việc còng tay anh C. đưa về trụ sở UBND xã là vượt thẩm quyền, ban công an xã xin lỗi anh C. cùng gia đình, anh C. đã đồng ý cho lực lượng chức năng mở còng tay và trở về nhà.
Người thi hành công vụ trước hết phải… đúng luật
Trước đó, vào tháng 8/2017, mạng xã hội xuất hiện clip ghi cảnh lực lượng công an xã còng tay một người đàn ông vào sau xe máy cũng đã khiến nhiều người bức xúc. Sự việc được xác định xảy ra tại xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai, Hà Nội.
Theo nội dung clip dài hơn 7 phút, khoảng gần 10 cán bộ mặc đồng phục công an xã đã giằng co với một người đàn ông mặc áo xanh, ép người này lên xe máy đưa về trụ sở.
Tuy nhiên, người đàn ông đã kịch liệt phản đối, tranh cãi với lực lượng công an. Thậm chí, anh này còn bị lực lượng công an khóa một tay (bằng còng số 8) vào sau xe máy.
Theo Trưởng công an xã Tam Hưng, khoảng 8h30 ngày 16/7, lực lượng công an xã vào nhà ông Nguyễn Văn Chiến (38 tuổi, ở thôn Tam Khê, xã Tam Hưng) lập biên b ả n ngăn chặn việc thi công công trình trên đất đang có tranh chấp về quyền sử dụng.
Sau khi lập biên bản, đến 16h cùng ngày, thấy gia đình ông Chiến không chấp hành mà tiếp tục thi công nên lực lượng công an xã xuống nhắc nhở. Lúc này, thợ thi công Vương Đình Khánh có thái độ không hợp tác nên lực lượng công an yêu cầu đưa về trụ sở.
“Thấy việc khóa còng số 8 đối với anh Khánh là không đúng, tôi và một cán bộ lãnh đạo địa phương đã xin lỗi mẹ và vợ anh Khánh, đồng thời gửi lời xin lỗi đến anh”, trưởng công an xã Tam Hưng trả lời báo chí.
Pháp luật đã có quy định rất cụ thể
Theo Pháp lệnh số 16/2011/UBTVQH12 về Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì: khóa số 8 được xác định là 1 trong những loại công cụ hỗ trợ (Ngoài ra còn có: các loại súng dùng để bắn đạn nhựa, đạn cao su, hơi cay, la-de, pháo hiệu; các loại lựu đạn khói, lựu đạn cay, quả nổ; các loại dùi cui điện, dùi cui cao su, dùi cui kim loại…).
Theo đó, một trong những nguyên tắc sử dụng công cụ hỗ trợ là phải đúng mục đích và hạn chế tối đa thiệt hại đối với người, tài sản và môi trường.
Căn cứ theo Khoản 2, Điều 17; khoản 2 Điều 11 Thông tư số 30/2012/TT-BCA của Bộ Công an thì công an xã, phường, thị trấn là 1 trong những đối tượng được trang bị công cụ hỗ trợ.
Tuy nhiên, không phải bất cứ khi nào và với bất kỳ ai, cũng được sử dụng các loại công cụ hỗ trợ. Cụ thể, theo quy định tại Điều 18, Thông tư 30/2012/TT-BCA thì việc sử dụng công cụ hỗ trợ phải tuân thủ theo quy định tại Khoản 3 và Khoản 4, Điều 12 Thông tư này.
Theo đó: 3. Trong khi thi hành nhiệm vụ có tổ chức, việc sử dụng phải tuân theo mệnh lệnh của người có thẩm quyền.
Khi thi hành nhiệm vụ độc lập, việc sử dụng thực hiện theo quy định của pháp luật về phòng vệ chính đáng và tuân theo các nguyên tắc sau:
a) Phải căn cứ vào từng tình huống, tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi vi phạm để quyết định việc sử dụng; b) Chỉ sử dụng khi không còn biện pháp nào khác để ngăn chặn hành vi của đối tượng và sau khi đã cảnh báo bằng mệnh lệnh qua lời nói nhưng đối tượng không tuân theo;
c) Không sử dụng đối với đối tượng là phụ nữ, người tàn tật, trẻ em, trừ trường hợp những đối tượng này sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ tấn công hoặc chống trả, đe dọa tính mạng, sức khỏe của người thi hành nhiệm vụ hoặc người khác;
d) Trong mọi trường hợp sử dụng công cụ hỗ trợ, người sử dụng cần hạn chế thiệt hại do việc sử dụng công cụ hỗ trợ gây ra.
4. Người được giao công cụ hỗ trợ được sử dụng trong các trường hợp sau đây: a) Các trường hợp quy định tại Khoản 3, Điều 22 Pháp lệnh; Gồm:
- Đối tượng đang sử dụng vũ lực, vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp đe dọa đến tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác;
- Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc đe dọa sự an toàn của công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia, mục tiêu quan trọng được bảo vệ theo quy định của pháp luật;
- Đối tượng đang thực hiện hành vi cướp súng của người thi hành công vụ; - Đối tượng đang sử dụng vũ khí gây rối trật tự công cộng có thể gây hậu quả rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng;
- Đối tượng đang đánh tháo người bị giam, người bị dẫn giải do phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, tái phạm nguy hiểm; người bị giam, giữ, bị dẫn giải, bị áp giải do phạm tội đặc biệt nghiêm trọng đang chạy trốn hoặc chống lại;
- Đối tượng điều khiển phương tiện đó tấn công hoặc đe doạ trực tiếp đến tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác;
b) Ngăn chặn người đang có hành vi đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe của người khác; c) Bắt giữ người theo quy định của pháp luật; d) Thực hiện phòng vệ chính đáng theo quy định của pháp luật.
Như vậy, có thể thấy, pháp luật cũng đã có những quy định rất rõ ràng, cụ thể về việc sử dụng công cụ hỗ trợ (trong đó có khóa số 8), lực lượng công an xã cũng là một trong những lực lượng hỗ trợ thực thi pháp luật, do đó không những phải thượng tôn pháp luật mà phải hiểu luật và thực thi pháp luật một cách đúng đắn, không thể lạm quyền hay “muốn làm gì thì làm”.