Hà Nội 26 °C
TP Hồ Chí Minh 33 °C
Hải Phòng 28 °C
Đà Nẵng 28 °C
Yên Bái 23 °C
  • Hà Nội Hà Nội 26°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 33°C
  • Hải Phòng Hà Nội 28°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 28°C
  • Yên Bái Hà Nội 23°C

Khi 'giáo làng' chơi nghệ thuật

Hình sự & tố tụng hình sự
12/01/2020 08:05
Hoàng Hoa
aa
Tìm ra vóc “đười ươi”, tạo dáng chuột đám cưới tưng tửng véo von, màu sơn xôm xốp mốc tự nhiên... không thể bắt chước- là nhận xét từ đồng nghiệp về tác phẩm điêu khắc của nghệ sĩ, “giáo làng” Cù Cao Khải.


Anh155.

“Chuyện quê 10” của NĐK Cù Cao Khải

24 chú chuột vẻ mặt khác nhau, cả “cô dâu chú rể” chuột và khách đều áo quần xúng xính, trên chòi gỗ đỏ 2 bác mèo đang ngắm đám cưới. Tùy theo không gian mỗi nhóm chuột đám cưới sẽ được sắp đặt theo nhiều cách. Nếu thích, hai bác mèo có nhảy xuống đất nhập cuộc vui. “Đám cưới chuột” là tác phẩm Sắp đặt điêu khắc gỗ (cao 3 mét) đem về Giải nhì Triển lãm Mỹ thuật Toàn quốc (TLMTTQ) năm 2019 cho tác giả.

12 năm để có “vóc đười ươi”

Khải tự nhận “bằng cấp của tôi chắp vá lắm, điêu khắc thì chỉ được học một ít trong trường, sau này cứ tự mầy mò thôi”. Tốt nghiệp Cao đẳng Nhạc họa Sư phạm TW năm 2001, Cao Khải từng ở Hà Nội dạy họa trường cấp 2, vừa làm thêm thiết kế gốm. Tại Bát Tràng anh từng cộng tác với nghệ nhân gốm Trần Độ. Khải tạo xương (dáng), thầy Độ tráng men ra những sản phẩm đồ gia dụng tinh tế đẹp mắt, bán chạy. Tuy nhiên “tôi không để hồn vào nặn gốm” - thầy giáo trẻ lúc đó nung nấu muốn làm gì đó riêng cho mình. Hai năm sau, vì lý do cưới vợ cùng quê, anh bỏ thành phố về Kim Sơn (Ninh Bình) an bài với công việc giáo làng và sáng tác.

Ngoài vẽ tranh, Khải muốn làm điêu khắc. Thử tìm hiểu nghề điêu khắc đá Ninh Vân và gốm Gia Thủy nhưng cả hai làng nghề ở cách xa nhà không tiện đi lại, Khải muốn thử với gỗ là thứ dễ tìm. Anh đi thu mua gỗ đầu thừa xà cừ, lim, chò chỉ tại các xưởng gần nhà. Ngoài giờ dạy học ở trường, khoảng sân vườn 3.000 m² là không gian để anh giáo làng thỏa sức sáng tạo.

Những bức phù điêu gỗ chủ đề biển đầu tiên được họa sĩ gửi đi dự triển lãm bị “trượt từ vòng gửi xe”. Anh mất hơn 10 năm để tìm bản thân qua vẽ tranh và điêu khắc.

Tới tận 2013, gửi tác phẩm điêu khắc “Chợ quê 1” một cách “tù mù hên xui” đến Triển lãm 10 năm Điêu khắc Toàn quốc, Khải quá bất ngờ khi tác phẩm nhận được giải Nhì (lần đó không có giải Nhất). Cùng năm ấy “Chợ quê 1” nhận liền 4 giải nhất nữa tại các cuộc thi trong nước. Tác phẩm khắc họa hai vợ chồng xóm chài đang ngồi đổ cá, cua từ trong đó ra bãi cát. Cơ bắp vóc dáng khỏe khoắn hoang dại của họ vồng lên như đười ươi.

Việc Hội MT trao giải cao nhất cho tạo hình “đười ươi” của người nông dân cũng là chuyện lạ năm đó. “Đười ươi mà véo von” một đồng nghiệp đã nhận xét về tác phẩm. Đây là điểm mốc son trong hành trình tìm bản thân với nghề điêu khắc của Cù Cao Khải. Khải trở thành chuyên gia kể chuyện quê và trong 6 năm anh đã kể đến con số 100 chuyện quê. “Chuyện quê 10” kể về bốn người nông dân đang cấy lúa cũng được giải Huy chương Đồng tại Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam (2015). Vóc dáng hoang dã mà véo von của người nông dân và nước sơn xôm xốp mốc tự nhiên đã thành thương hiệu của nhà điêu khắc (NĐK) trẻ. Khải thường xuyên nhờ NĐK Đào Châu Hải góp ý trong quá trình làm tác phẩm.

Điêu khắc của Khải là ngôn ngữ biểu hiện chân thành, trung thực sự cảm nhận của bản thân về những diễn biến của đời sống thực tại, NĐK Châu Hải lý giải sức hấp dẫn trong tác phẩm của nghệ sĩ giáo làng. “Cũng gần giống như những nghệ sỹ trong điêu khắc dân gian truyền thống, Khải tạo tác, đẽo gọt những khúc gỗ tấm ván đã qua sử dụng bằng cưa, dao, rìu... gắn kết, ghép lại thành những hình khối, con người, vật thể yêu thích”. Nhiều nghệ sĩ đàn anh như Thành Chương, Lê Thông khi về Ninh Bình chấm thi đã thích tác phẩm và quan tâm đến hành trình của Khải. Trong lúc Khải phân vân về đường hướng, họa sĩ Lê Thông đã động viên “hãy làm máu lửa lên, hoang dại lên; là gỗ, làm mỹ nghệ cũng rất oách”.

Anh156.

Tranh: nguyễn văn hổ

“Gặm nhấm” và vẫy vùng

Khải sợ làm việc theo đơn đặt hàng. Anh thích thực hiện ý tưởng một cách thong thả “dùng từ “gặm nhấm” đúng với tôi hơn cả”. Một tác phẩm lớn như “Đám cưới chuột” Khải “gặm” mất 1 năm. “Tôi ở quê (cách thành phố Ninh Bình 40 km) ít được biết thông tin về các sân chơi ngoài nhà nước, lại hay làm tác phẩm to nên cứ ngóng đến Triển lãm chính thống thôi”. Trong năm lặng lẽ “gặm nhấm” cưa đục đẽo, đến dịp triển lãm khu vực hoặc toàn quốc thì bê đi. Sáu năm gần đây anh khá mát tay với các giải thưởng và đã có nhà sưu tập ruột, điều hiếm gặp với các NĐK làng quê.

Tác phẩm “Chuông” (giải Nhất Hội Mỹ thuật Việt Nam 2017 và Giải A Khu vực II - Đồng bằng sông Hồng) đã được chủ một nhà hàng lớn ở Hà Nội sưu tập. Trên chiếc chuông treo ở khung giữa tác phẩm khắc hình bộ xương của một con cá mẹ, trong bụng cá mẹ có một một đàn cá con. Ở cánh cửa bên phải là biển người đeo khẩu trang chống bụi, ở cửa bên trái là biển ống khói xả thải lên trời. Khải kể, Ninh Bình là tỉnh đang nổi lên với nhiều điểm du lịch nổi tiếng nhưng cũng phát triển nhiều khu công nghiệp. “Tôi muốn tiếng chuông cảnh báo, núi biển trong lành không bảo vệ rồi sẽ lại ngạt thở như thành phố”. Nhà sưu tập thích thông điệp môi trường của tác phẩm nên đã không e ngại độ cồng kềnh. Cũng chính vị khách này đang có ý định rinh cả “Đám cưới chuột” về nhà nhân dịp năm mới Canh Tý.

Vô tình nhìn thấy tác phẩm của Khải trên báo, nữ giám đốc một khu du lịch biển Đà Nẵng đã liên lạc và nhờ người dẫn ra Kim Sơn gặp anh. “Bám biển” trở thành cuộc chơi đồ sộ nhất của NĐK giáo làng. Trên diện tích 5.000 m², chiều dài 200 mét bờ biển, nghệ sĩ đã tái hiện ký ức biển thuần Việt với nhiều điểm nhấn bay bổng. 30 chiếc thuyền gỗ cũ, một cột hải đăng, những chiếc lưới màu sắc, chất liệu tổng hợp cùng với sắp đặt ánh sáng tạo thành một điểm đến với 2.000 người check in mỗi ngày.

Nối tiếp “Bám biển”, Cao Khải lại được một resort khác mời làm tác phẩm “Đàn trời”. Những cây đàn cách điệu nhiều màu sắc được sắp đặt giữa khu vườn trên biển. Dù đắt sô làm tác phẩm tại các khu du lịch vùng núi Tây Bắc và biển miền Trung, thầy giáo Khải vẫn tìm cách để không bị mất nhiều tiết dạy ở trường THCS Kim Tân (Kim Sơn, Ninh Bình). Tác phẩm “Bám biển” mất nhiều công sức nhưng anh cố gắng vẫy vùng gói trọn trong 3 tháng hè 2019.

Anh157.

NĐK Cù Cao Khải bên tác phẩm “Đám cưới chuột”. Ảnh: Tuyết Nhi

Tự hào nhận là “viên chức-nghệ sĩ”

Hơn 10 năm vừa dạy học vừa theo đuổi đam mê sáng tác, Khải vẫn luôn có ý thức giữ biên chế giáo viên. Vì tấm bằng trước đây mới là cao đẳng, anh lên Hà Nội học liên thông 2 năm để lấy thêm bằng đại học Sư phạm Nghệ thuật TW “cho đúng qui trình”. “Tôi trân trọng đồng lương giáo viên của mình, với người thành phố có thể là ít nhưng ở quê nhờ nó mà tôi mua được máy khoan, dụng cụ, sơn màu... trong bao năm” - Khải tự hào nhận mình là “viên chức-nghệ sĩ”.

bài liên quan
Thái Nguyên: Tạm giữ gần 1.600 đơn vị sản phẩm  linh kiện máy giặt hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ

Thái Nguyên: Tạm giữ gần 1.600 đơn vị sản phẩm linh kiện máy giặt hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ

Lực lượng chức năng tỉnh Thái Nguyên vừa phát hiện tạm giữ gần 1.600 đơn vị sản phẩm linh kiện máy giặt hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Đề xuất người không có năng lực hành vi dân sự không được chuyển đổi giới tính.

Đề xuất người không có năng lực hành vi dân sự không được chuyển đổi giới tính.

Tại Dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính, cơ quan soạn thảo đã đề xuất quy định người không có năng lực hành vi dân sự không được chuyển đổi giới tính.
Ngăn chặn kịp thời người phụ nữ định chuyển 200 triệu đồng cho kẻ lừa đảo

Ngăn chặn kịp thời người phụ nữ định chuyển 200 triệu đồng cho kẻ lừa đảo

Một người phụ nữ có ý định chuyển số tiền 200 triệu đồng cho đối tượng giả danh công an lừa đảo đã được lực lượng chức năng công an địa phương ngăn chặn kịp thời.
Công an TP. Hà Nội phục hồi nguồn tin tội phạm dự án KCN Yên Sơn - Bắc Lũng

Công an TP. Hà Nội phục hồi nguồn tin tội phạm dự án KCN Yên Sơn - Bắc Lũng

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội vừa phục hồi giải quyết nguồn tin tội phạm, về việc bà Nguyễn Thị Ngọc tố cáo một số cá nhân lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc nhận tiền để đầu tư dự án “Xây dựng hạ tầng KCN Yên Sơn - Bắc Lũng” giai đoạn 1 và 2.
Mới nhất
Đọc nhiều
Cần làm rõ dấu hiệu vi phạm về môi trường xảy ra tại công ty Việt Tiến Hà Nam

Cần làm rõ dấu hiệu vi phạm về môi trường xảy ra tại công ty Việt Tiến Hà Nam

Mặc dù đã đi vào hoạt động liên quan đến ngành nghề tráng phủ bề mặt kim loại (mạ kẽm nhúng nóng) trong nhiều năm nay, tuy nhiên Công ty Việt Tiến Hà Nam vẫn chưa hoàn thiện hệ thống bảo vệ môi trường.
Điểm tên những cơ sở kinh doanh vi phạm trật tự xây dựng ở Phú Hòa

Điểm tên những cơ sở kinh doanh vi phạm trật tự xây dựng ở Phú Hòa

Trong Kết luận kiểm tra số 1763/LK-SXD về công tác cấp phép và quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn huyện Phú Hòa vừa ban hành mới đây, Sở Xây dựng tỉnh Phú Yên điểm tên hàng loạt cơ sở kinh doanh vi phạm trật tự xây dựng. Đáng nói, các sai phạm tồn tại từ năm này sang năm khác trước sự “im lặng” của chính quyền địa phương dù UBND tỉnh đã nhiều lần chỉ đạo xử lý.
Trưởng Công an TP Chí Linh và Trưởng Công an TP Hải Dương nhận nhiệm vụ mới

Trưởng Công an TP Chí Linh và Trưởng Công an TP Hải Dương nhận nhiệm vụ mới

Thượng tá Nguyễn Tuấn Hưng, Trưởng Công an TP Hải Dương sang công tác tại Thành ủy Chí Linh; Thượng tá Nguyễn Hoàng Long, Trưởng Công an TP Chí Linh sang công tác tại Văn phòng UBND tỉnh Hải Dương.
Tin bài khác
Công an vào cuộc điều tra nguyên nhân người đàn ông tử vong bất thường tại một phòng tập gym

Công an vào cuộc điều tra nguyên nhân người đàn ông tử vong bất thường tại một phòng tập gym

Lực lượng chức năng Công an quận Hoàng Mai, TP Hà Nội đang vào cuộc điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ việc một người đàn ông tử vong tại phòng tập gym trên địa bàn phường Mai Động, quận Hoàng Mai.
Đắk Lắk: Đề nghị truy tố nữ chủ hụi lập 22 dây hụi, chiếm đoạt hơn 2 tỷ đồng

Đắk Lắk: Đề nghị truy tố nữ chủ hụi lập 22 dây hụi, chiếm đoạt hơn 2 tỷ đồng

Đến tháng 4/2023, nhiều người đến đòi tiền hụi nhưng Tâm mất khả năng chi trả và tuyên bố vỡ hụi. Số tiền Tâm chiếm đoạt trong vụ việc khoảng 2,2 tỷ đồng.
Bắc Kạn: Điều tra nguyên nhân người phụ nữ trẻ tử vong trong lán

Bắc Kạn: Điều tra nguyên nhân người phụ nữ trẻ tử vong trong lán

Cơ quan chức năng tỉnh Bắc Kạn cho biết, đang điều tra nguyên nhân người phụ nữ tử vong tại lán gần nhà (nghi là ăn lá ngón).
Người phụ nữ mất gần 3 tỷ đồng sau cuộc điện thoại của đối tượng giả danh Công an

Người phụ nữ mất gần 3 tỷ đồng sau cuộc điện thoại của đối tượng giả danh Công an

Nhận được cuộc gọi từ số máy lạ của đối tượng tự xưng là Công an, sau đó chị T đã thực hiện các thao tác theo hướng dẫn của đối tượng và bị đối tượng lừa chiếm đoạt số tiền gần 3 tỷ đồng.
Xuyên đêm truy bắt 15 đối tượng gây náo loạn đường phố Thủ đô

Xuyên đêm truy bắt 15 đối tượng gây náo loạn đường phố Thủ đô

Phát hiện nhóm thanh thiếu niên điều khiển xe máy có hành vi phóng nhanh, lạng lách... gây náo loạn đường phố, Công an quận Hà Đông phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự xuyên đêm truy lùng, bắt giữ toàn bộ các đối tượng.
Bình Dương: Gửi bạn tiền nhờ mua đất, bị chiếm đoạt mất gần 24,5 tỷ đồng

Bình Dương: Gửi bạn tiền nhờ mua đất, bị chiếm đoạt mất gần 24,5 tỷ đồng

Ngày 19/10, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương thông tin về việc truy nã đối với Khổng Thị Thanh (SN 1972; KHKTT: khu phố Bình Thuận 2, phường Thuận Giao, TP Thuận An, Bình Dương) về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Tập đoàn Hà Đô bị phạt gần 4,5 tỷ đồng do vi phạm về thuế

Tập đoàn Hà Đô bị phạt gần 4,5 tỷ đồng do vi phạm về thuế

Do những vi phạm liên quan đến lĩnh vực thuế, Tập đoàn Hà Đô bị Tổng cục Thuế ra quyết định xử phạt 4,49 tỷ đồng đồng.
Bắt giữ nghi phạm giết người, cướp tài sản phi tang thi thể nạn nhân xuống mương nước

Bắt giữ nghi phạm giết người, cướp tài sản phi tang thi thể nạn nhân xuống mương nước

Sau khi gây án, Huỳnh Trung Quân đã lấy tiền, trang sức và điện thoại của nạn nhân, sau đó phi tang thi thể xuống mương nước và về nhà người thân ẩn náu thì bị lực lượng chức năng bắt giữ.
Bắt giữ đối tượng cho vay nặng lãi 730%/năm

Bắt giữ đối tượng cho vay nặng lãi 730%/năm

Mức lãi suất Ngân đưa ra khi cho vay nặng lãi là từ 15% đến 20% trên số tiền vay, tương ứng với mức lãi suất cao nhất là 730%/năm.
Bắt Giám đốc lừa đảo đi xuất khẩu lao động để chiếm đoạt tài sản

Bắt Giám đốc lừa đảo đi xuất khẩu lao động để chiếm đoạt tài sản

Nguyễn Trọng Khỏe đăng tải trên trang mạng xã hội facebook, zalo cá nhân các bài viết, hình ảnh hoạt động tuyển dụng, đưa người Việt Nam đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản và một số nước châu âu theo diện du học sinh, kỹ sư...
tong bi thu nguyen phu trong trong cong cuoc bao ve chu quyen bien dao cua to quoc

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong công cuộc bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc

(PLM) - Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng vẻ vang của mình, nhất là trên cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Quân ủy Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã dành tình cảm đặc biệt đối với cán bộ, chiến sĩ Hải quân. Tổng Bí thư luôn kịp thời quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đánh giá cao sự nỗ lực, quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam trong khắc phục khó khăn, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc; xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và hiện đại.
ha noi nhieu noi treo co ru truoc ngay quoc tang tong bi thu nguyen phu trong

Hà Nội: Nhiều nơi treo cờ rủ trước ngày Quốc tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

(PLM) - Dù còn 3 ngày nữa mới diễn ra Quốc tang, nhưng tại một số địa điểm tại Hà Nội cũng như trên cả nước đã treo cờ rủ để tưởng nhớ cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
tong bi thu nguyen phu trong nha lanh dao ly luan xuat sac

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng – Nhà lãnh đạo, lý luận xuất sắc

(PLM) - Trải qua nhiều cương vị quan trọng do Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, như: Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng từ khoá VII đến khóa XIII; Uỷ viên Bộ Chính trị từ khoá VIII đến khóa XIII; Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Bí thư Thành uỷ Hà Nội; Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Chủ tịch Quốc hội; Chủ tịch nước; Tổng Bí thư từ khoá XI đến khóa XIII, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã có nhiều cống hiến to lớn, quan trọng cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta, nhất là trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
tinh cam dac biet cua nhan dan voi tong bi thu nguyen phu trong

Tình cảm đặc biệt của nhân dân với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

(PLM) - Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng không ngừng nghỉ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã cống hiến hết mình, trọn một đời đóng góp cho Đảng, cho nhân dân. Hình ảnh vị lãnh đạo kiên trung, trí tuệ và mẫu mực, tận trung với Đảng, hết lòng vì dân sẽ luôn sống trong trái tim của mỗi người dân Việt Nam.
bo tu phap dung dau cac bo nganh ve chi so cai cach hanh chinh nam 2023

Bộ Tư pháp đứng đầu các bộ, ngành về Chỉ số Cải cách hành chính năm 2023

(PLM) - Sáng ngày 18/7/2024, Tại Hội trường Đa năng - Bộ Tư Pháp đã diễn ra Tọa đàm đánh giá, rút kinh nghiệm về Chỉ số cải cách hành chính năm 2023 và đánh giá việc thực hiện Đề án 06 trong 06 tháng đầu năm, nhiệm vụ, giải pháp từ nay đến cuối năm 2024 của Bộ tư Pháp.