Khi chiến tranh mang khuôn mặt phụ nữ

Hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Pháp (1973 – 2023),10 năm đối tác chiến lược giữa Việt Nam và Pháp năm (2013- 2023), chiều ngày 14/12/22022, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam phối hợp với nhiếp ảnh gia và quay phim tư liệu Maureen Ragoucy (Pháp) tổ chức khai mạc triển lãm “Nhớ Barbara” tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, số 36 Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Triển lãm “Nhớ Barbara” kể 14 câu chuyện - những mảnh ghép ký ức của 14 người phụ nữ, là những nhân chứng sống đã đi qua giai đoạn lịch sử khốc liệt của chiến tranh thế giới thứ 2 tại Pháp, Ý, Anh, Đức, Ba Lan, Hungary, Hoa Kỳ và Nhật Bản. Vào thời điểm đó, họ vẫn còn là những đứa trẻ, thiếu nữ, người trường thành, sinh viên hay đã đi làm với nhiều cá tính và hoàn cảnh khác nhau. Có người phải rời xa quê hương, chạy trốn khỏi khu ổ chuột, có người phải chịu cảnh tù đày, đối diện với sự mất mát người thân…; nhưng trên tất cả họ đã không khuất phục, từ bỏ, hay sợ hãi.

Tác giả Maureen Ragoucy đã dành thời gian 8 năm để đến từng quốc gia nơi những người phụ nữ sinh sống để thực hiện dự án đặc biệt này. Cô đã gặp gỡ, làm quen, chia sẻ và đồng cảm để tạo nên sự kết nối giữa những ký ức lịch sử. Ngôn ngữ thể hiện trong triển lãm cũng thật đặc biệt. Đó chính lời nói, giọng kể của nhân vật gắn với những bức chân dung của những người phụ nữ đầy cảm xúc; qua đó thể hiện chiến tranh một cách chân thực và sống động qua góc nhìn của người phụ nữ tại các đất nước khác nhau.

Việc giới thiệu triển lãm “Nhớ Barbara” tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam như một sự soi chiếu về cuộc sống trong cuộc chiến của những người phụ nữ khác nhau trên thế giới. Qua những câu chuyện tại triển lãm “Nhớ Barbara”, một điểm tương đồng rất dễ nhận thấy giữa những người phụ nữ trong chiến tranh không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới là sự mạnh mẽ, phi thường vượt lên những gian khổ, mất mát, hy sinh với tình yêu cuộc sống và lòng tin tưởng mãnh liệt vào tương lai. Họ đã sống, chiến đấu và đi qua cuộc chiến với lý tưởng và khát vọng hòa bình.

Tên của triển lãm “Nhớ Barbara” được lấy cảm hứng từ bài thơ nổi tiếng cùng tên của nhà thơ người Pháp, Jacques Prévert, xuất bản năm 1946. Triển lãm “Nhớ Barbara” đã được tác giả Maureen Ragoucy triển lãm ở rất nhiều bảo tàng tại Pháp. Năm 2019, tác giả nhận được khoản tài trợ hỗ trợ sáng tạo từ vùng Hauts-de-France để có thể giới thiệu triển lãm của cô tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam. Triển lãm sẽ được giới thiệu tới công chúng tham quan tới ngày 31/12/2022 tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam.

Maureen Ragoucy là nhiếp ảnh gia và nhà quay phim tài liệu, sinh năm 1984 tại Paris, Pháp. Cô luôn dành sự quan tâm về vấn đề di cư và dịch chuyển. Phương pháp tiếp cận tài liệu của cô nhằm mục đích tạo ra một cuộc đối thoại giữa các nền văn hóa và tìm lại ký ức, văn hóa, gia đình và ngôn ngữ. Sự ra đi, sự trở về, ký ức, danh tính và sự gần gũi trở thành cái cớ để gặp gỡ những người khác, ở Pháp và ở nước ngoài.