Do vậy, VKSND huyện Ân Thi đã quyết định kháng nghị toàn bộ bản án nói trên, đồng thời đề nghị TAND tỉnh Hưng Yên xử phúc thẩm vụ án theo hướng sửa án bản dựa theo các căn cứ, nhận định đã được VKSND huyện Ân Thi nêu ra.
Cụ thể, theo nội dung Quyết định kháng nghị, thì nội dung trình bày của nguyên đơn là vợ chồng chị Phạm Thị Quyên và anh Nhữ Quang Anh, ngày 16/12/2012, vợ chồng ông Nguyễn Văn Nuôi và bà Nguyễn Thị Túy chuyển nhượng quyền sử dụng diện tích đất 304m2 đất ở thôn Gạo Bắc, xã Hồ Tùng Mậu, huyện Ân Thi cho vợ chồng chị Quyên và anh Anh với giá 950.000.0000 đồng. Hai bên chỉ lập hợp đồng viết tay, không có xác nhận của chính quyền địa phương.
Sau khi ký kết hợp đồng, hai bên đã giao tiền và đất cho nhau xong. Về nguồn gốc thửa đất trên, theo trình bày của chị Quyên và anh Anh là do năm 1995, chính quyền địa phương thôn Gạo Bắc, xã Hồ Tùng Mậu, huyện Ân Thi bán cho ông Phạm Quốc Bình và ông Phạm Văn Quỳnh. Sau đó ông Bình, ông Quỳnh đã bán lại cho ông Nuôi, bà Túy.
Đến năm 2014, vợ chồng anh Phạm Văn Quang và chị Nguyễn Thị Dung xây tường chặn lối đi vào phía trong đất. Qua tìm hiểu chị Quyên và anh Anh biết được vào ngày 05/7/2014, vợ chồng ông Nguyễn Bá Tính, bà Nguyễn Thị Chỉ cùng với vợ chồng anh Quang, chị Dung đã lập hợp đồng với nội dung ông Tính, bà Chỉ chuyển nhượng cho anh Quang, chị Dung phần đất nằm trong thửa đất mà ông Nuôi và bà Túy đã chuyển nhượng cho vợ chồng chị Quyên, anh Anh.
Vì vậy, chị Quyên và anh Anh khởi kiện đề nghị Tòa án giải quyết tuyên bố hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa vợ chồng ông Tính, bà Chỉ với vợ chồng anh Quang, chị Dung vô hiệu, đồng thời đề nghị công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất ngày 16/12/2012 giữa ông Nuôi và bà Túy với vợ chồng chị.
Còn theo lời khai của bị đơn là anh Phạm Văn Quang, chị Nguyễn Thị Dung, ông Nguyễn Bá Tính, bà Nguyễn Thị Chỉ thể hiện: Ngày 05/7/2014, vợ chồng ông Tính, bà Chỉ chuyển nhượng cho vợ chồng anh Quang, chị Dung 112,5m2 đất tại thửa số 62, tờ bản đồ số 10 thôn Gạo Bắc, xã Hồ Tùng Mậu với giá 80.000.000 đồng.
Hai bên đã làm hợp đồng và được cán bộ địa chính và ƯBND xã Hồ Tùng Mậu xác nhận. Nguồn gốc diện tích đất nêu trên là do bố mẹ ông Tính để lại. Gia đình ông Tính đã được UBND tỉnh Hải Hưng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 30 ngày 04/8/1993 gồm đất ở là 156m2 và đất ao là 241 m2.
Phần đất bán cho vợ chồng anh Quang là đất ao, trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có thời hạn sử dụng phần đất ao này là đến năm 1998. Tuy nhiên, từ khi hết hạn sử dụng đất không bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi. Việc năm 1995, chính quyền thôn Gạo Bắc, xã Hồ Tùng Mậu, huyện Ân Thi bán phần đất này cho ông Bình, ông Quỳnh, sau đó ông Bình, ông Quỳnh bán cho ông Nuôi, ông Nuôi bán lại cho vợ chồng chị Quyên thì vợ chồng ông Tính hoàn toàn không biết.
Vì vậy các bị đơn đề nghị Toà án không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn. Đề nghị Toà án công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng 112,5m2 đất giữa vợ chồng ông Tính và vợ chồng anh Quang ngày 05/7/2014 có hiệu lực.
Ngày 28/8/2024, TAND huyện Ân Thi đã ban hành Bản án sơ thẩm số 15/2024/DS-ST quyết định chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.
Sau khi Bản án được tuyên, VKSND huyện Ân Thi đã chỉ ra nhiều điểm sai sót trong nhận định của của TAND huyện Ân Thi.
Trụ sở TAND huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên |
Cụ thể, Tòa án cấp sơ thẩm đã nhận định sai về nguồn gốc thửa đất tranh chấp. TAND huyện Ân Thi cho rằng ông Tính, bà Chỉ nhận đất theo hình thức khoán sàn phẩm, sử dụng đất không đúng mục đích, không thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước... là hoàn toàn không có căn cứ vì hồ sơ vụ án không có bất cứ tài liệu, chứng cứ nào thể hiện việc đó.
Theo VKSND huyện Ân Thi, căn cứ vào lời khai của ông Nguyễn Bá Tính, bà Nguyễn Thị Chỉ và xác nhận của UBND xã Hồ Tùng Mậu, huyện Ân Thi xác định được: Phần đất có diện tích 112.5m2 mà vợ chồng ông Tính bán cho vợ chồng anh Quang, chị Dung nằm trong phần đất có diện tích 397m2 có tên theo dõi trên bản đồ và sổ địa chính từ năm 1987 là ông Nguyền Bá Tính.
Nguồn gốc thửa đất này là do bố, mẹ của ông Tính để lại và đều là đất ở. Quá trình sử dụng, ông Tính đã đào một phần đất để làm gạch nên khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất này vào năm 1993, thửa đất có 02 phần gồm: đất ở là 156m2 tại thừa số 61, phần đất đã đào lên làm gạch được ghi là đất ao, diện tích 241 m2 tại thửa số 62.
Về thời hạn sử dụng đất ghi trên Giấy chứng nhận thì phần đất ở có thời hạn sử dụng lâu dài, phần đất ao có thời hạn thời hạn sử dụng đến tháng 10/1998. Tuy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ông Tính được cấp năm 1993 ghi thời hạn sử dụng phần đất ao đến tháng 10/1998 nhưng chưa có bất cứ quyết định thu hồi đất nào của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; chưa bao giờ bị xử lý vi phạm về đất đai. UBND xã Hồ Tùng Mậu cũng xác định nguồn gốc đất là của bố, mẹ ông Tính để lại và đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Hoàn toàn không có việc ông Tính nhận đất theo hình thức khoán sản phẩm.
Như vậy, tại thời điểm ông Nguyễn Bá Tính, bà Nguyễn Thị Chỉ chuyển nhượng diện tích đất 112.5m2 cho vợ chồng anh Phạm Văn Quang và chị Nguyễn Thị Dung vào ngày 05/7/2014 thì diện tích đất này thuộc quyền sử dụng của vợ chồng ông Tính, bà Chỉ. Và giả sử ông Tính có vi phạm trong việc sử dụng đất đai đi nữa thì cũng thuộc thẩm quyền xử lý của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tuỳ thuộc vào mức độ vi phạm chứ không thuộc thẩm quyền đánh giá của Hội đồng xét xử.
VKSND huyện Ân Thi cũng khẳng định, TAND huyện Ân Thi đã nhận định sai về hiệu lực của hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Về hợp đồng nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất của vợ chồng anh Quang, Bản án nhận định hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Tính, bà Chỉ với vợ chông anh Quang, chị Dung vô hiệu vì giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Tính đã bị thu hồi, chưa làm thủ tục tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền...là không đúng quy định của pháp luật vì hai bên đã thực hiện xong hợp đồng về mặt thực tế (giao đất, giao tiền) và cũng không tranh chấp với nhau về hợp đồng này. Như vậy theo quy định tại Điều 179 Luật Đất đai năm 2013, Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015 cần phải công nhận hiệu lực của họp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Tính, bà Chỉ với anh Quang, chị Dung.
Về hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Nguyễn Văn Nuôi và vợ chồng bà Quyên, VKSND huyện Ân Thi xét thấy việc thôn Gạo Bắc, xã Hồ Tùng Mậu, huyện Ân Thi bán diện tích đất hiện đang tranh chấp cho ông Phạm Quốc Bình và ông Phạm Văn Quỳnh và sau đó ông Bình, ông Quỳnh bán cho ông Nuôi, bà Túy, ông Nuôi bà Túy bán cho chị Quyên, anh Anh thì thấy: Diện tích đất mà thôn Gạo Bắc bán cho những người dân tại thời điểm năm 1995 đang thuộc quyền quản lý, sử dụng của ông Nguyễn Bá Tính và bà Nguyễn Thị Chỉ. Thôn Gạo Bắc không có quyền sử dụng đất nhưng lại bán cho người dân là hành vi vi phạm pháp luật; thôn cũng không phải là một cấp hành chính trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước, hoàn toàn không được giao bất cứ nhiệm vụ, quyền hạn gì trong việc quản lý hành chính nhà nước về đất đai. UBND huyện Ân Thi và Ủy ban nhân dân xã Hồ Tùng Mậu cũng có quan điểm hoàn toàn không biết gì về việc thôn Gạo Bắc tự ý bán đất cho người dân. Vì vậy không có căn cứ công nhận hiệu lực của các hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa thôn Gạo Bắc với người dân và sau đó là các giao dịch chuyển nhượng diện tích đất này giữa những người dân.
Việc Bản án sơ thẩm nhận định giao dịch giữa ông Nuôi, bà Túy với vợ chồng chị Quyên, anh Anh là ngay tình theo quy định tại Điều 133 Bộ luật Dân sự là không có căn cứ. Bởi vì tại thời điểm thôn Gạo Bắc chuyển nhượng đất cho anh Bình, anh Quỳnh và sau đó là những người dân mua đi bán lại thì người bán đều không có đất, đất này chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa đủ điều kiện để chuyển nhượng theo quy định tại Điều 106 Luật Đất đai năm 2003 thì không thể ngay tình theo quy định tại Điều 138 Bộ luật dân sự năm 2005 hoặc Điều 133 Bộ luật Dân sự năm 2015.
Từ các căn cứ nêu trên, VKSND huyện Ân Thi nhận định, Bản án dân sự sơ thẩm số 15/2024/DS-ST ngày 28/8/2024 của Tòa án nhân dân huyện Ân Thi quyết định: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, tuyên bố hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất ngày 05/7/2014 giữa ông Nguyễn Bá Tính, bà Nguyễn Thị Chỉ với anh Phạm Văn Quang và chị Nguyễn Thị Dung vô hiệu. Công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất ngày 16/12/2012 giữa ông Nguyễn Hữu Nuôi, bà Nguyễn Thị Túy với vợ chồng anh Nhữ Quang Anh, chị Phạm Thị Quyên có hiệu lực là không có căn cứ, có sai lầm nghiêm trọng trong việc đánh giá chứng cứ. Làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của vợ chồng ông Tính và vợ chồng ông Quang.