Hà Nội 25 °C
TP Hồ Chí Minh 32 °C
Hải Phòng 25 °C
Đà Nẵng 25 °C
Yên Bái 19 °C
  • Hà Nội Hà Nội 25°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 32°C
  • Hải Phòng Hà Nội 25°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 25°C
  • Yên Bái Hà Nội 19°C

Hùng tâm tráng chí lưu truyền ngàn năm của nhân tài đất Việt đầu tiên xuất ngoại

Hình sự & tố tụng hình sự
09/08/2019 13:05
Lê Sơn
aa
Lý Ông Trọng (Lý Thân) là người Việt đầu tiên hiển đạt tại nước ngoài, được Tần Thủy Hoàng nể trọng. Thậm chí sau khi ông qua đời, Tần Thủy Hoàng còn sai người đúc tượng ông rồi đặt trước cửa thành khiến cho kẻ thù mỗi khi nhìn thấy đều khiếp sợ, không dám xâm phạm...


Ý chí tuổi trẻ Lý

Ông Trọng là người xã Thụy Hương, huyện Từ Liêm, Hà Nội ngày nay, lúc nhỏ có tên là Lý Thân. Tương truyền lúc còn sơ sinh ông đã rất to lớn, hơn hẳn các trẻ em bình thường. Ông hay giúp đỡ mọi người, nên được nhiều kính nể.

dgdg

Toàn cảnh đền Chèm hiện nay.

Đặc biệt khi ông giết chết con “giải” hay ăn thịt người ở khúc sông Cái chảy qua làng, thì lại càng được mọi người hết lòng kính nể. Sự hào hiệp là anh em sinh đôi của tính tình khảng khái, cho nên khi gặp cảnh ngang trái ông thường ra tay lập tức. Những người bề trên và các vị gia trưởng, bảo ông kiêu hãn, nghĩa là vừa kiêu ngạo vừa hung hãn.

Họ chỉ thấy ở ông một kẻ bề dưới bất trị, mà không xét đến động cơ nào đã khiến ông có những hành động như thế. Khi ấy là vào cuối thời vua Hùng Vương thứ 18, sắp sửa bước sang thời Thục Phán An Dương Vương. Ở bên Trung Hoa là cuối thời Đông Chu liệt quốc, Tần Thủy Hoàng vừa thôn tính xong sáu nước, rồi xưng là Hoàng đế (năm 221 trước Công nguyên).

Lý Thân lúc ấy còn trẻ, vào làm nha môn cho một vị Lạc tướng, do một lần ra tay cứu giúp người bị nạn, đã chẳng may đánh chết đối tượng là người có bà con thân thích với quan trên. Vị Lạc tướng bắt Lý Thân khép vào tội chết, nhưng vua Hùng biết chuyện, tiếc một người trẻ tuổi có nghĩa khí, nên tha cho, chỉ còn bắt đánh đòn.

Sau trận đòn, Lý Thân càng thấm thía: “Người ta ở đời có tráng chí, hãy nên như chim loan, chim phượng bay cao chín tầng trời, bay xa ngàn vạn dặm, chứ có lẽ nào chịu quanh quẩn mãi ở đây, để cho người ta hành hạ?”. Từ đấy, ông bỏ nha môn, đi tìm các thầy giỏi để vừa học chữ, vừa học võ nghệ. Học thầy trong nước, rồi học cả thầy ở ngoài nước.

Ông chẳng quản ngại xa xôi, hễ biết ở đâu có thầy giỏi là lập tức tìm đến. Rồi đến lúc ông thành tài, chẳng những có võ nghệ cao cường mà còn làu thông cả kinh sử.

Chiến công hiển hách Lý Thân được tiến cử đến Tần Thủy Hoàng, lúc ấy là vị hoàng đế lẫy lừng, người đầu tiên thống nhất Trung Hoa. Biết tài của ông, Tần Thủy Hoàng trọng dụng rồi về sau cho thăng đến chức Tư lệ hiệu úy, một quan chức lớn trong quân ngũ. Lúc bấy giờ, tuy nhà Tần thôn tính xong các nước, nhưng ở biên giới phía Bắc, vẫn bị người Hung Nô thường xuyên quấy nhiễu.

Hung Nô tuy quân ít nhưng kỵ binh của họ rất thiện chiến, khiến cho quân Tần phải nhiều phen khốn đốn. Tần Thủy Hoàng bèn phái Lý Thân đến trấn giữ đất Lâm Thao (thuộc tỉnh Cam Túc ngày nay). Lý Thân một mặt cho canh phòng nghiêm ngặt, mặt khác lại tổ chức nhiều đợt phản công, đánh bao vây, khiến cho người Hung Nô sau mấy lần thất bại, đành phải từ bỏ ý đồ xâm lấn.

Về sau, hễ họ trông thấy Lý Thân ở đâu là lập tức quay ngựa chạy, không còn dám chống cự nữa. Cả một vùng biên giới được bình yên, khiến cho vua Tần vui mừng cất xong gánh nặng. Tần Thủy Hoàng rất quý trọng ông, phong cho là Phụ Tín hầu rồi gả công chúa cho ông. Đối với môt người ngoại tộc, vừa được phong chức lớn, lại vừa được nhận là giai tế như vậy, quả là rất hiếm hoi.

Tuy nhiên, mặc dù được trọng thị và tin dùng, Lý Thân vẫn cảm thấy lạc lõng, bơ vơ ở nơi đất khách quê người. Ông gửi lòng mình theo những áng mây trôi mãi về phương Nam, ở đó là quê hương, có cha mẹ, anh em và đồng bào của ông đang sinh sống. Mặc dù ngày trẻ, do phẫn chí mà ra đi, nhưng tuổi tác càng cao, ông lại càng thấm thía nỗi buồn xa xứ.

Có điều đang mắc việc quân trọng đại, làm sao ông có thể trở về quê hương được? Ông rất biết Tần Thủy Hoàng, dù trọng thị và tín dùng như thế nào thì vẫn chém đầu ngay nếu ông tự tiện rời bỏ nhiệm sở. Thế nên đành phải chờ đến lúc mình tuổi cao sức yếu.

Ông dâng sớ cáo lão lên Tần Thủy Hoàng khi thấy mình không còn đảm đương nổi việc quân, cũng xin cho trở lại quê hương. Tần Thủy Hoàng cho lời tâu ấy là thực, bèn chuẩn y, lại ban cho ông xe ngựa và tặng vật để vượt hàng vạn dặm đường dài, trở về cố quốc.

Để vẫn tiếp tục giữ cho quân Hung Nô khỏi vào xâm lấn, Tần Thủy Hoàng sai lấy đồng đúc tượng ông thật lớn, đặt trước cửa Tư Mã ở Hàng Dương, Kinh đô của nhà Tần. Lúc bấy giờ, bụng tượng khoét rỗng, chứa được hàng chục người. Vua Tần sai mấy người lính thay nhau vào đấy, thỉnh thoảng lại làm cho tượng cử động chân tay, đầu óc, hoặc đi lại được.

Quân Hung Nô ở xa trong thấy, tưởng là Lý Hiệu Úy còn sống, nên không dám đến xâm phạm. Thay vì gọi tên bức tượng là Lý Thân, Tần Thủy Hoàng cho gọi đó là Lý Ông Trọng. Xem thế đủ biết, Tần Thủy Hoàng đã nể trọng ông đến mức nào.

Lưu danh sử sách

Các triều đại phong kiến trước đây đều có sắc phong tặng ông. Thời Trần trùng hưng đặt các mỹ hiệu "Anh Liệt", "Dũng Mãnh" để gọi ông... Tại đền Chèm hiện nay, theo lời kể của dân làng thì đền có niên đại cách đây hơn 2.000 năm. Song hiện trong đền chỉ lưu giữ được nhiều hình chạm khắc gỗ phong cách thế kỷ 18, có hai pho tượng vợ chồng Lý Thân bằng gỗ sơn son thếp vàng tạc năm 1888. Hàng ngàn năm nay, đền Chèm vẫn ngự sát bên bờ sông Hồng nặng phù sa.

Đền được xây dựng theo lối kiến trúc nội công ngoại quốc, chắc chắn và công phu. Bên trong các cột, mái được chạm trổ tinh vi; bên ngoài có tam quan, bốn cột đồng trụ cổ kính. Gian trong cùng của ngôi đình có hai bức tượng: Tượng Thượng Đẳng Thiên Vương và bức tượng công chúa nước Tần - Hoàng phi Bạch Tỉnh Cung. Làng Chèm nằm cạnh sông Hồng (cách cầu Chương Dương chừng 12 km), nên thường xuyên bị lũ lụt đe dọa.

Vào năm 1902, đền được kiệu lên cao thêm 2,4m chỉ bằng các dụng cụ của nhà nông như: đinh bừa, quang gánh... Công việc diễn ra trong vòng 1 năm trời và kết quả cực kỳ mỹ mãn. Cả một ngôi đình nặng hàng trăm tấn toàn bằng gỗ quý với những cột kèo phức tạp được "kiệu" lên cao ngang với mặt đê sông Hồng. Hội Chèm diễn ra từ ngày 14 đến ngày 16/5 Âm lịch, trong đó ngày 15 là ngày hội chính. Các nghi thức quan trọng của lễ hội đều được tổ chức tại đền Chèm.

Đáng xem nhất là lễ rước nước sáng ngày 15, có ba con thuyền rồng của ba làng bơi ra giữa sông Hồng múc nước sông đổ vào chĩnh rồi biểu diễn quay thuyền ba vòng trước khi bơi vào bờ. Sau đó là đám rước nước vào đền.

Đám rước cũng có nhiêu nghi thức cổ truyền đáng để các nhà văn hoá học và dân tộc học quan tâm nghiên cứu. Tại hội này còn có cuộc thi thả chim bồ câu, các đàn chim bồ câu được thả cho bay lên trời, thường là cao tới vài ngàn mét và nếu đạt được những quy định thì sẽ được giải.

bài liên quan
Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Ngày 8/11, Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, cùng các cán bộ, phóng viên, nhà tài trợ, tiếp tục đến với xã Liên Minh - Phú Thọ, để trao tặng hai căn nhà cho hộ dân còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng, thượng tôn pháp luật không chỉ là nền tảng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mà còn là động lực thúc đẩy đổi mới, kiến tạo phát triển bền vững.
LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

Tối qua ngày 5/11/2025, Lễ kỷ niệm 10 năm ra mắt Chuyên trang truyền thông Pháp luật + (Pháp luật Plus) – Báo Pháp luật Việt Nam đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, Ba Đình (Hà Nội) trong không khí trang trọng, ấm áp và đầy cảm xúc.
Ca sĩ Phương Nhung trở lại với đêm nhạc kỷ niệm 20 năm - “Mắt Nhung” không chỉ là tên gọi

Ca sĩ Phương Nhung trở lại với đêm nhạc kỷ niệm 20 năm - “Mắt Nhung” không chỉ là tên gọi

Ca sĩ Phương Nhung đánh dấu cột mốc 20 năm hoạt động nghệ thuật bằng đêm nhạc mang tên “Mắt Nhung” - nơi đôi mắt như lời tự tình chứa đựng những cung bậc của cảm xúc, dấu ấn và tâm sự của một hành trình dài bền bỉ với âm nhạc.
10 năm ra mắt Chuyên trang điện tử Pháp luật Plus: Hành trình khẳng định uy tín và dấu ấn trong làng báo chí Việt Nam

10 năm ra mắt Chuyên trang điện tử Pháp luật Plus: Hành trình khẳng định uy tín và dấu ấn trong làng báo chí Việt Nam

Không chỉ là dịp nhìn lại chặng đường phát triển đầy nỗ lực của một chuyên trang báo chí trẻ trung, hiện đại mà còn khẳng định vị thế, vai trò và trách nhiệm của Pháp luật Plus trong bối cảnh truyền thông số phát triển mạnh mẽ.
Hơn một thập kỷ – Hành trình tiên phong của Pháp luật Plus

Hơn một thập kỷ – Hành trình tiên phong của Pháp luật Plus

Pháp luật Plus không chỉ đóng vai trò báo chí truyền thống, mà còn là nền tảng điện tử đa phương tiện, kết nối bạn đọc – pháp luật.
Mới nhất
Đọc nhiều
Đón trên 19 triệu lượt khách quốc tế, du lịch Việt Nam đạt thêm kỷ lục mới

Đón trên 19 triệu lượt khách quốc tế, du lịch Việt Nam đạt thêm kỷ lục mới

Trong 11 tháng, Việt Nam đón gần 19,2 triệu lượt khách quốc tế, phá vỡ mọi kỷ lục đón khách cao nhất từ trước đến nay.
'Concert Quốc gia' - nhịp đập của một Việt Nam

'Concert Quốc gia' - nhịp đập của một Việt Nam

Thành công của những concert gần đây cho thấy âm nhạc chính luận có thể vừa truyền cảm hứng, vừa kết nối cộng đồng.
Hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách về công nghiệp văn hóa

Hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách về công nghiệp văn hóa

Công nghiệp văn hóa đang trở thành một trong những động lực mới cho tăng trưởng kinh tế và tăng cường “sức mạnh mềm” quốc gia.
Tin bài khác
Cảnh giác với thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan đến hoạt động xuất nhập cảnh

Cảnh giác với thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan đến hoạt động xuất nhập cảnh

Phòng Quản lý xuất, nhập cảnh, Công an tỉnh Bắc Ninh đưa ra cảnh báo, thời gian qua, lợi dụng nhu cầu xuất cảnh của người dân để du lịch thăm thân, thăm quan, làm việc…một số đối tượng đã sử dụng nhiều thủ đoạn liên quan đến hoạt động xuất nhập cảnh để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân.
Công an xã Suối Hai kịp thời ngăn chặn cụ bà 78 tuổi chuyển tiền cho nhóm lừa đảo

Công an xã Suối Hai kịp thời ngăn chặn cụ bà 78 tuổi chuyển tiền cho nhóm lừa đảo

Công an xã Suối Hai vừa kịp thời ngăn chặn vụ lừa đảo giả danh công an nhằm chiếm đoạt tài sản của một cụ bà trên địa bàn.
Đập tan đường dây lừa đảo xuyên quốc gia, quy mô hàng nghìn tỷ đồng tại Thanh Hoá

Đập tan đường dây lừa đảo xuyên quốc gia, quy mô hàng nghìn tỷ đồng tại Thanh Hoá

Công an tỉnh Thanh Hóa đã đấu tranh làm rõ đây là vụ án đặc biệt lớn có số lượng bị hại lên đến hàng nghìn người trên phạm vi cả nước.
Người đan ông mất gần 600 triệu đồng khi đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng

Người đan ông mất gần 600 triệu đồng khi đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng

Một người đàn ông vừa trình báo Công an phường Khương Đình, TP. Hà Nội về việc bị lừa mất số tiền gần 600 triệu đồng khi tiến hành đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng.
Campuchia – Việt Nam tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy

Campuchia – Việt Nam tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy

Ủy ban Quốc gia Phòng, chống ma túy Campuchia và Viện Nghiên cứu & Ứng dụng Phòng chống Ma túy PSD vừa ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026–2028, tập trung vào nâng cao nhận thức cộng đồng, đào tạo, truyền thông phòng ngừa và chuyển giao phương pháp điều trị tái nghiện dựa trên liệu pháp tâm lý.
Bắt đối tượng cầm đầu dự án tiền ảo KittyRun chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng

Bắt đối tượng cầm đầu dự án tiền ảo KittyRun chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng

Công an Tuyên Quang vừa bắt giữ kẻ cầm đầu dự án tiền ảo 'KittyRun' chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng, khi y đang đang lẩn trốn tại một chung cư ở Hà Nội.
Bắt giữ các đối tượng đánh nhau, gây rối trật tự công cộng lúc nửa đêm

Bắt giữ các đối tượng đánh nhau, gây rối trật tự công cộng lúc nửa đêm

Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã tạm giữ hình sự 09 đối tượng liên quan đến vụ đánh nhau trên đường Trần Kim Xuyến lúc nửa đêm.
Bắt giữ nam thanh niên vừa ra tù lại “ngựa quen đường cũ” liên tiếp gây ra 3 vụ trộm cắp tài sản

Bắt giữ nam thanh niên vừa ra tù lại “ngựa quen đường cũ” liên tiếp gây ra 3 vụ trộm cắp tài sản

Theo cơ quan công, Trịnh Bá Thảo vừa chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương vào tháng 10/2025, lại “ngựa quen đường cũ” gây ra hoàng loạt vụ trộm cắp.
Công an tỉnh Bắc Ninh bắt và bàn giao đối tượng truy nã đỏ của Interpol cho Hàn Quốc

Công an tỉnh Bắc Ninh bắt và bàn giao đối tượng truy nã đỏ của Interpol cho Hàn Quốc

Công an tỉnh Bắc Ninh đã phối hợp với Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an bàn giao một đối tượng truy nã đỏ của Interpol cho cơ quan chức năng Hàn Quốc.
Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo mới qua Zalo – giả danh người quen, dụ đầu tư tiền ảo để chiếm đoạt gần 100 triệu đồng

Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo mới qua Zalo – giả danh người quen, dụ đầu tư tiền ảo để chiếm đoạt gần 100 triệu đồng

Trong thời gian gần đây, công an nhiều địa phương liên tục phát đi cảnh báo về các chiêu thức lừa đảo công nghệ cao ngày càng tinh vi.
tong bi thu to lam lam viec voi 2 tinh an giang kien giang

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang

Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
tien giang dieu tra vu chu doanh nghiep gao nghi bi lua hon 420 ty dong

Tiền Giang: Điều tra vụ chủ doanh nghiệp gạo nghi bị lừa hơn 420 tỷ đồng

Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.