Trong quá trình khảo sát tại các di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh), các nhà nghiên cứu Hán Nôm đã phát hiện một cuốn sách cổ bằng đồng rất quý hiếm.
Địa điểm phát hiện cuốn sách cổ bằng đồng khắc toàn ký tự Hán cổ là làng Trường Xuân, xã Trường Sơn, huyện Đức Thọ. Niên đại được xác định là có từ thời nhà Lê.
Các nhà nghiên cứu đã dịch ra, tựa đề cuốn sách có tên “Hậu thần thư ký” (cuốn sách chép lại các vị thần) gồm 24 tờ bằng đồng, kích thước 26 x 16 cm. Trong đó là các Bài Ký ghi chép lại sự tích, công đức các nhân vật có danh vọng, sau khi mất được thờ phụng ở đình làng Trường Xuân, xã An Việt Thượng, huyện La Sơn, phủ Đức Quang.
|
| Một trong 24 trang sách đồng được viết bằng chữ Hán cổ được các nhà nghiên cứu phát hiện. |
Về nội dung, sách chép về hai vị thần, thứ nhất là phu nhân chánh thất của ngài Hậu thần quan, được phong tặng Minh nghị tướng quân, Đô chỉ huy sứ ty, Đô chỉ huy Đồng tri, An Vinh hầu phu nhân được gia tặng Huy Nhân, họ Võ, hiệu là Từ Ý.
Vị thứ hai được cuốn sách cổ trên nhắc tới là Ngài Hậu Thần quan Võ Huân Tướng Quân, Tả Hiệu Điểm, được phong tặng Minh Nghị Tướng Quân, Đô Chỉ Huy Sứ Ty, Đô Chỉ Huy Đồng Tri An Vinh Hầu Lê Tướng Công, Ngài tự là Hoành Hưu, thuỵ là Minh Tín.
Trong đó, cuốn sách quy định cụ thể trách nhiệm và bổn phận của mỗi giáp sắm sửa lễ vật gồm 1 con heo trị giá 1 quan 500 tiền xưa, xôi 1 mâm trị giá 500 tiền, vàng mã 300 thoi và trầu rượu. Các lễ tiết trên đây, bốn giáp mỗi giáp đề cử 1 người cùng đến Từ Đường quét dọn, mang lễ vật đến Từ Đường cúng tế đúng nghi thức.
Đây là cuốn sách cổ quý hiếm, độc đáo lần đầu tiên được phát hiện tại Hà Tĩnh. Các nhà nghiên cứu cho rằng, cần được tiếp tục nghiên cứu bảo tồn và phát huy giá trị của những cuốn sách cổ bằng đồng có giá trị văn hóa từ đời xưa.