Hà Nội đặt chỉ tiêu 80% số ngày trong năm có không khí sạch

Chỉ tiêu này tham vọng về đích sớm 4 năm so với Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí đến năm 2030, định hướng đến 2035 (ban hành tháng 3/2024), trong đó mục tiêu đến năm 2030 là 75-80% số ngày có AQI tốt và trung bình.

Theo bà Lê Thanh Thủy, Phó phòng quản lý môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), các nghiên cứu bước đầu chỉ ra giao thông là một trong những nguồn phát thải chính gây ô nhiễm. Tuy nhiên, ô nhiễm không khí là nguồn di động, không có ranh giới cứng.

Bà Thủy phân tích ô nhiễm không khí Thủ đô đến từ hai nhóm nguyên nhân chính. Đầu tiên là nguồn nội tại. Hà Nội mang địa hình như một lòng chảo, chịu ảnh hưởng nặng nề từ mật độ giao thông, hoạt động xây dựng, sản xuất cao, cùng với tình trạng đốt rơm rạ, đốt rác ở khu dân cư.

Tiếp đó là nguồn từ bên ngoài. Kết quả nghiên cứu phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) từ năm 2022 cho thấy ô nhiễm còn đến từ các tỉnh lân cận.

Ô nhiễm không khí ở Hà Nội. Ảnh minh hoạ.

Nguyên nhân nữa là do điều kiện khí hậu gây hiện tượng nghịch nhiệt và địa hình đặc thù, khiến Hà Nội phải gánh chịu "mùa ô nhiễm" vào những tháng cuối năm.

Dù mùa ô nhiễm năm nay đến chậm 1-2 tháng, tần suất và mức độ ô nhiễm không thay đổi, ảnh hưởng nặng nề tới sức khỏe người dân.

Do không kiểm soát được yếu tố thời tiết, thành phố đang tập trung đưa ra các chính sách về giao thông, kiểm kê nguồn thải để "bắt bệnh" ô nhiễm không khí.

Bà Thủy cho biết thành phố sẽ xác định rõ tỷ lệ gây ô nhiễm từ giao thông, xây dựng... để tập trung nguồn lực giải quyết dứt điểm.

Nếu giao thông gây ô nhiễm 50-70% như nghiên cứu của WB, Hà Nội sẽ ưu tiên giải quyết vấn đề này trước. Đối với nguồn ô nhiễm từ bên ngoài, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang thành lập ban chỉ đạo vùng, trong đó Hà Nội cùng các tỉnh lân cận sẽ cùng xác định nguồn ô nhiễm chung và trách nhiệm của từng địa phương.

Trước tình trạng chỉ số ô nhiễm không khí tăng cao trong hơn một tuần qua, Hà Nội đã ban hành hai văn bản với các giải pháp cấp bách và lâu dài.

Chỉ thị số 19 (ngày 10/12) yêu cầu hàng loạt biện pháp như: yêu cầu kiểm soát bụi tại các công trường xây dựng. Các cơ sở sản xuất có nguy cơ ô nhiễm lớn phải linh hoạt điều chỉnh giảm công suất hoặc dời lịch các công đoạn phát sinh nhiều bụi/khí thải (như thổi lò, nghiền nguyên liệu) sang thời điểm thời tiết thuận lợi hơn.

Các phường, xã tăng tần suất quét đường, hút bụi; sử dụng xe chuyên dụng phun nước rửa đường, dập bụi tại các trục giao thông chính, ưu tiên thực hiện vào khung giờ thấp điểm (đêm và sáng sớm, trước 6h sáng); không cấp phép thi công đào lòng lề đường, vỉa hè (trừ các trường hợp xử lý sự cố khẩn cấp) trong giai đoạn cuối năm khi chất lượng không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng.