Gian nan hành trình làm sổ nhà ở xã hội

Nhiều hộ dân tại khu nhà ở xã hội các tỉnh thành, đang rơi vào tình cảnh bế tắc khi sau hơn 5 năm sinh sống hợp pháp, họ vẫn chưa được cấp sổ hồng (Giấy chứng nhận quyền sử dụng căn hộ và tài sản).

Thủ tục rối rắm, trách nhiệm không rõ ràng giữa Chủ đầu tư và cơ quan Quản lý khiến người dân rơi vào vòng luẩn quẩn.

Đủ điều kiện nhưng vẫn phải… làm lại từ đầu?

Chúng tôi có mặt tại khu nhà ở xã hội tại thanh phố Biên Hoà, Đồng Nai, trong một buổi sáng giữa tháng 6.

Nhiều cư dân nơi đây bày tỏ bức xúc: họ đã hoàn thành đầy đủ thủ tục mua căn hộ chung cư theo quy định, sinh sống ổn định suốt hơn 5 năm – đủ điều kiện để được cấp sổ hồng.

Khu nhà ở xã hội phường Quang Vinh. Ảnh: V.M

Tuy nhiên, khi nhận được thông báo về việc chuẩn bị hồ sơ để cấp sổ, họ lại “té ngửa” vì bị yêu cầu làm lại gần như toàn bộ thủ tục ban đầu, bao gồm: xác minh thu nhập, giấy tờ chứng minh hoàn cảnh khó khăn, giấy đăng ký hộ khẩu tạm trú/tạm vắng – dù đã nộp từ nhiều năm trước.

“Chúng tôi đã làm mọi thứ theo đúng quy định khi mua nhà – giấy xác nhận không có nhà đất, giấy chứng nhận thu nhập thấp, các giấy tờ xác minh khác.

Vậy mà giờ lại bảo phải làm lại từ đầu, mà có khi còn không chắc đã được cấp sổ hay chưa”, chị T., một cư dân ở đây chia sẻ.

Chủ đầu tư “buông tay”, người dân tự xoay xở

Một điều khiến cư dân càng thêm bức xúc là việc chủ đầu tư nói người dân tự đi ký giấy tờ các loại, trong quá trình hoàn tất thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng.

Thay vì hướng dẫn, hỗ trợ người dân làm hồ sơ, đơn vị này chuyển toàn bộ gánh nặng về phía người mua, buộc họ phải tự liên hệ các cơ quan, tự làm đơn, tự tìm hiểu quy định pháp luật – vốn dĩ họ không rành thủ tục và rất phức tạp về nhiều thủ tục pháp lý.

“Có khi hôm nay họ bảo nộp thế này, mai lại đổi kiểu khác.

Chúng tôi không phải là luật sư, không thể hiểu hết các quy định rối rắm đó.

Trong khi chủ đầu tư lại cứ đẩy trách nhiệm sang người dân”, anh H., một người dân bức xúc.

Sự cần thiết của vai trò quản lý Nhà nước

Thực tế, vấn đề vướng mắc thủ tục cấp sổ nhà ở xã hội không chỉ riêng Đồng Nai mà còn là câu chuyện chung của nhiều khu nhà ở xã hội trên cả nước.

Nguyên nhân một phần do quy trình pháp lý chưa thống nhất, trách nhiệm giữa chủ đầu tư và cơ quan chức năng còn chồng chéo.

Tuy nhiên, người dân – những người yếu thế, mua nhà với hy vọng có nơi an cư lạc nghiệp – không nên là đối tượng phải chịu thiệt thòi trong quy trình đó.

Chính quyền địa phương, Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường cần vào cuộc, rà soát lại toàn bộ quy trình cấp sổ, yêu cầu chủ đầu tư thực hiện đúng nghĩa vụ và có hướng dẫn rõ ràng, nhất quán.

Đặc biệt, cần có chính sách hỗ trợ pháp lý cho cư dân nhà ở xã hội – những người vốn đã phải gồng mình mới đủ điều kiện mua nhà, nay lại tiếp tục vất vả vì giấy tờ.