Hà Nội 32 °C
TP Hồ Chí Minh 34 °C
Hải Phòng 30 °C
Đà Nẵng 29 °C
Yên Bái 27 °C
  • Hà Nội Hà Nội 32°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 34°C
  • Hải Phòng Hà Nội 30°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 29°C
  • Yên Bái Hà Nội 27°C

Gặp ”người vùng mỏ” Trần Nhuận Minh

Sức khỏe - đời sống
30/07/2023 12:48
Tuấn Ngọc - Đức Dương
aa
Nhà thơ Trần Nhuận Minh chào đón chúng tôi đến nhà riêng của ông với sự nồng nhiệt của người vùng biển. Ông là người đã gắn bó cùng đất Hồng Quảng suốt 60 năm qua. Ông nói nhiều về câu chuyện văn nghệ đã khiến ông gắn bó với quê hương thứ hai mà ông yêu như máu thịt…


Nhà thơ Trần Nhuận Minh tặng sách và chụp ảnh lưu niệm cùng phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam. (Ảnh: PV)

Nhà thơ Trần Nhuận Minh tặng sách và chụp ảnh lưu niệm cùng phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam. (Ảnh: PV)

Một tâm hồn mạnh mẽ từ vùng mỏ

Tôi từng đọc đâu đó trên một tạp chí văn học nghệ thuật, nhà thơ Trần Nhuận Minh chia sẻ rằng: “Viết về số phận của nhân dân và nỗi bất hạnh của con người là một chủ đề thường trực trong thơ tôi từ 1986 đến nay. Nhân loại đã đi qua cuộc chiến tranh thế giới thứ hai với rất nhiều biến động. Những biến động ấy tác động vào tất cả mọi người trên thế gian. Vì thế, tôi nghĩ là một người làm thơ quan tâm đến nhân dân thì không thể bỏ qua.

Đến bây giờ, tôi cũng có được một số thành tựu. Những tập thơ của tôi được tái bản nhiều lần. Ví dụ như tập “Nhà thơ và hoa cỏ” tái bản hơn hai mươi lần, “Bản sonat hoang dã” tái bản đến 13 lần, 45 khúc đàn bầu của kẻ vô danh và “Miền dân gian mây trắng” cũng tái bản năm lần. Điều đó phần nào cho thấy tác phẩm của tôi đã có được một sự chấp nhận nhất định. Thơ tôi có bạn đọc và có thể những vui buồn của tôi, những tâm cảm của tôi đã gần với nhân dân, nói như Xuân Diệu thì tôi có thể cùng “xương thịt với nhân dân”. Đây là một điều an ủi lớn cho chặng đường cầm bút 60 năm của tôi”.

Khác với Trần Đăng Khoa, người em nổi danh trên văn đàn được ví là “thần đồng thơ” từ rất sớm. Nhà thơ Trần Nhuận Minh lại sâu sắc về lịch sử, thấu hiểu nhân gian và đặc biệt là con người vùng mỏ, từ khi hình thành đất Quảng Ninh, rồi đi qua chiến tranh cho đến bây giờ là một vùng đất du lịch phát triển, một địa danh mà ai đến Việt Nam cũng phải ghé thăm.

Nói về sức viết mạnh mẽ của mình từ thơ cho đến văn, ông chia sẻ: “Ngoài thơ tôi còn viết nghiên cứu, phê bình và viết văn xuôi. Tôi vẫn có thể viết, thậm chí có thể nói là viết sung mãn hơn, thì nghĩ đơn giản thôi, tôi đánh cược cuộc đời vào chữ. Tôi vẫn thường nhủ lòng mình rằng, hãy sống trong chữ và nếu như có phải chết thì chết trong chữ. Nghĩa là toàn bộ tâm tư, mọi lo toan tôi dành cho sáng tác, sống với nó, trăn trở với nó.

Vì thế, tôi nghĩ rằng chừng nào tư duy còn minh mẫn thì chừng ấy cái nguồn để tạo ra những giá trị vẫn còn có cơ sở. Nó sẽ không chịu già đi nếu như anh nghĩ rằng anh vẫn còn có khả năng đạt tới một giá trị nào đấy, không hài lòng với cái đã có, không lười biếng, không ỷ lại, không giáo điều, không chạy theo thời thượng. Mà giá trị ở đâu, ở chính trong tâm hồn mình.

Một nhà thơ lớn của Pháp đã nói rằng: “Hãy đập vào tim anh/Thiên tài là ở đó”. Chỉ khi nào trái tim ngừng đập thì mới không còn tiếng vang. Nếu trái tim tôi còn đập, tôi vẫn cảm nhận được nhịp đập ấy trong lồng ngực, chừng ấy tôi vẫn còn sức sáng tạo”.

Trong cuốn “Đối thoại văn chương”, nhà thơ Trần Nhuận Minh viết về câu chuyện về hai anh em mình đã thấm đẫm tinh thần thơ văn của cha mẹ: “Thuở bé, tôi ở nhà ngoại, vì bố mẹ tôi luôn cãi nhau. Hai vị cùng tuổi (sinh 1920) không hợp tính nhau, nhưng thành gia thất là do sự sắp đặt của ông đồ và ông thầy lang, tức ông nội và ông ngoại tôi. Tôi đã ghi lại điều đó trong trường ca “Đá cháy”: “Mẹ tôi vào phường cấy thuê/Với câu hát buồn tứ xứ/Gặp cha là lại cãi nhau/Tôi không hiểu vì đâu/ Đứng khóc một mình không ai dỗ”.

Bởi thế, người ta vô cùng ngạc nhiên khi hai vợ chồng nông dân một chữ bẻ đôi chẳng biết lại sản sinh ra một thần đồng thơ nức tiếng. Nhiều người đã lý giải rằng, tuy mẹ Khoa là người thất học, không biết đọc, biết viết nhưng điều kỳ lạ là bà lại thuộc lòng Truyện Kiều, Phạm Công Cúc Hoa, Hoàng Trìu… Đêm đêm, trong ngôi nhà tranh vách đất nhỏ bé, vắng lặng, mẹ vẫn thường ru Khoa ngủ bằng những câu thơ Kiều. Chính những lời ru ấy đã tưới tẩm, bồi đắp nên hồn thơ thần đồng Trần Đăng Khoa”.

Câu chuyện đi tìm bài thơ của nhà vua

Có được ngày thơ ở vùng đất mỏ và có thể nói là nền tảng cho Ngày thơ Việt Nam sau này, là một câu chuyện duyên nợ của ông với núi Bài Thơ và câu chuyện đi tìm bài thơ khắc trên núi của Nhà Vua Lê Thánh Tông.

Ông chia sẻ thật hồ hởi về hành trình đi tìm bút tích của Nhà Vua: “Từ lâu, tôi đã biết Vua Lê Thánh Tông đề thơ và cho khắc bài thơ của ông ở vách núi gần nhà mình, vì thế, nhân dân đổi tên núi Truyền Đăng thành núi Bài Thơ. Do đó, lặng lẽ và kiên trì, tôi quyết định tìm cho bằng được bài thơ.

Có lần, tôi mời được cả ông Vũ Cẩm, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, ông Thanh Sĩ, Giám đốc Sở Văn hóa, ông Đức Sĩ, chuyên gia số một về bảo tồn bảo tàng tỉnh cùng đi tìm trong hẳn một ngày, nhưng không thấy.

Sau đó, tôi lặng lẽ đi một mình, theo thuyền đò, chở ra giải đất lò vôi ở phía biển, phía đông quả núi đá, vào thăm lần lượt tất cả các nhà, do sơ tán tránh bom Mỹ từ 5/8/1964, đã ra đây ở tạm, rồi xây nhà kiên cố, áp hẳn hai bên tường vào vách núi, đổ trần bê tông lên trên.

Tháng 6/1986, sau 13 năm, tôi mới tìm thấy bài thơ, đã hơn 20 năm bị nhốt kín. Chữ đã mòn, nhưng có hai dòng quan trọng nhất, còn đọc và đoán ra được: “Quang Thuận cửu niên xuân nhị nguyệt...” (Mùa xuân tháng 2 năm 1468) và “Thiên Nam vạn cổ hà sơn tại” (Muôn thuở trời Nam sông núi vững). Tuy vậy, tôi vẫn không dám tin, phải nhờ sự thẩm định của nhà nhiếp ảnh Hào Minh tinh thông chữ Hán. Anh Hào Minh bảo: “Đúng rồi, ông Minh à”, tôi mới dám thông báo với ông Nghiêm Thanh, phóng viên thường trú Báo Nhân Dân tại Quảng Ninh. Ông Thanh đưa tin lên Báo Nhân Dân...

Năm sau, cuối năm 1987, chuẩn bị nhân 520 năm bài thơ của Vua Lê khắc trên vách núi Bài Thơ, tôi mới trình bày với lãnh đạo Hội Văn học nghệ thuật Quảng Ninh (mà tôi là Trưởng Ban Thơ), được ông Chủ tịch Hội Hoàng Thuận tận tình ủng hộ và Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy rất hoan nghênh. Tỉnh ủy và UBND tỉnh cho phép có Ngày Thơ Quảng Ninh tổ chức hằng năm vào 29/3, ngày “được coi” là bài thơ của Vua Lê khắc lên vách núi Bài Thơ.

Ngày thơ lần thứ nhất tổ chức tại Nhà Văn hóa Việt Nhật 29/3/1988 và cho phép Ủy ban MTTQ tỉnh lập Câu lạc bộ thơ cấp tỉnh với 20 tổ chức thành viên là công nông binh và trí thức toàn tỉnh, lập Giải thưởng Lê Thánh Tông trao hằng năm trong khuôn khổ hoạt động của Ngày thơ”.

Tạm biệt ông với chồng sách ông ký tặng trên tay, chúng tôi hẹn gặp lại ông trong một ngày rất gần, để tiếp tục nghe ông trò chuyện về con đường văn nghệ, về con người đất mỏ, nơi mà ông tâm nguyện: “Khi tôi chết hãy cho tôi yên nghỉ nơi đây”...

Nhà thơ Trần Nhuận Minh sinh năm 1944, quê quán tại Nam Sách - Hải Dương, sống và làm việc tại Quảng Ninh. Dạy học, làm báo, viết văn xuôi, viết nghiên cứu, phê bình, nhưng niềm say mê mãnh liệt nhất ông luôn dành cho thơ. Trong số gần 50 đầu sách được xuất bản của ông có tới hơn hai mươi tập thơ. Nhà thơ Trần Nhuận Minh là một gương mặt văn chương tiêu biểu, được bạn đọc đánh giá cao, ông được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật lần thứ hai (2007) cho hai tập thơ “Nhà thơ và hoa cỏ” và “Bản sonat hoang dã”.

Nhà thơ Trần Nhuận Minh có thơ đăng trên báo từ năm 1960. Sau khi tốt nghiệp khoa Ngữ văn Đại học Tổng hợp Hà Nội, ông chọn nghề dạy học (1962 - 1969). Sau đó ông hoạt động sáng tác, làm biên tập tạp chí Người vùng mỏ và sách của Hội Văn nghệ Quảng Ninh nhiều năm. Ông từng là Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Quảng Ninh, Tổng Biên tập báo Hạ Long. Đại diện Báo Tiền phong tại Quảng Ninh (1993 - 2008). Ủy viên Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học và Nghệ thuật Việt Nam. Hiện ông là Ủy viên Hội đồng thơ, Phó Trưởng Ban Công tác nhà văn khu vực phía Bắc của Hội Nhà văn Việt Nam.

bài liên quan
Chủ hộ kinh doanh từ 1/7 phải đóng BHXH bắt buộc từ 585.000 đồng/tháng

Chủ hộ kinh doanh từ 1/7 phải đóng BHXH bắt buộc từ 585.000 đồng/tháng

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 sẽ chính thức có hiệu lực.Trong đó, việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH, việc này không chỉ gia tăng quyền lợi an sinh xã hội cho nhiều nhóm lao động hơn, đặc biệt là những người làm việc trong khu vực phi chính thức hoặc có quan hệ lao động không truyền thống mà còn hướng tới mục tiêu bao phủ an sinh xã hội toàn dân.
Tước giấy phép hoạt động Phòng khám Răng Hàm Mặt Việt Smile do vượt quá chuyên môn

Tước giấy phép hoạt động Phòng khám Răng Hàm Mặt Việt Smile do vượt quá chuyên môn

Do vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, Phòng khám chuyên khoa Răng Hàm Mặt Việt Smile trực thuộc Công ty TNHH Thương mại và Phát triển Y khoa Topcare vừa bị xử phạt 90 triệu đồng.
Công ty TNHH Y khoa Hoàng Anh Dũng bị Thanh tra Sở Y tế TP HCM xử phạt 75 triệu đồng

Công ty TNHH Y khoa Hoàng Anh Dũng bị Thanh tra Sở Y tế TP HCM xử phạt 75 triệu đồng

Mới đây, Thanh tra Sở Y tế TP HCM đã công bố Quyết định xử phạt Công ty TNHH Y khoa Hoàng Anh Dũng 75 triệu đồng.
Thu hồi toàn quốc sản phẩm Dáng xuân Phục Linh Gold và Best Slim Collagen chứa chất cấm

Thu hồi toàn quốc sản phẩm Dáng xuân Phục Linh Gold và Best Slim Collagen chứa chất cấm

Ngày 29/4/2025, Cục An toàn thực phẩm ban hành công văn giám sát, thu hồi trên toàn quốc sản phẩm Dáng xuân Phục Linh Gold và Best Slim Collagen do chứa chất cấm Sibutramine.
Lùi thời gian điều hành giá xăng dầu dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5/2025

Lùi thời gian điều hành giá xăng dầu dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5/2025

Do thời gian điều hành giá xăng dầu đúng vào dịp nghỉ lễ Quốc tế Lao động 01/5/2025, vì thế công tác điều hành giá xăng dầu sẽ được chuyển sang ngày làm việc đầu tiên sau kỳ nghỉ lễ.
Mới nhất
Đọc nhiều
Chủ tịch Quốc hội: Đột phá thể chế, đưa đất nước phát triển hùng cường, thịnh vượng

Chủ tịch Quốc hội: Đột phá thể chế, đưa đất nước phát triển hùng cường, thịnh vượng

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, việc ban hành Nghị quyết 66 là đòi hỏi khách quan của tiến trình đổi mới, nhằm tạo đột phá nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới vươn mình giàu mạnh, thịnh vượng của đất nước.
Hà Nội: Phê duyệt Phương án hộ đê và bảo vệ trọng điểm xung yếu phòng, chống thiên tai năm 2025

Hà Nội: Phê duyệt Phương án hộ đê và bảo vệ trọng điểm xung yếu phòng, chống thiên tai năm 2025

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội vừa ký ban hành Quyết định về việc phê duyệt Phương án hộ đê và bảo vệ trọng điểm xung yếu phòng, chống thiên tai năm 2025.
Kịp thời giải cứu nhóm người đi lạc trong núi Hàm Lợn giữa đêm khuya

Kịp thời giải cứu nhóm người đi lạc trong núi Hàm Lợn giữa đêm khuya

Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) Công an TP Hà Nội đã kịp thời điều động lực lượng, phương tiện cứu hộ, cứu nạn an toàn 05 người đi lạc tại đỉnh núi Hàm Lợn, xã Nam Sơn, huyện Sóc Sơn.
Tin bài khác
Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Ngày 27/2/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ Y tế, Bác Hồ đã gửi thư cho Hội nghị căn dặn ba điều.
Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Với người yêu thơ, đêm thơ Nguyên tiêu là một sự kiện quan trọng, một ngày lễ ý nghĩa, không thể thiếu mỗi dịp xuân về.
“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

Bác sĩ (BS) Đỗ Doãn Bách - Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội luôn tâm niệm, phải học cách yêu thương con người trước khi trở thành một BS, khi đó sẽ có vô vàn cách thức để cứu chữa người bệnh.
Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Sau vài ngày dịu bớt, nắng nóng tại TP Hồ Chí Minh và Nam Bộ đã quay trở lại với cường độ gay gắt và có xu hướng tăng cường độ.
"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái, tài năng, luôn tràn đầy nhiệt huyết, tận tâm vì nghề, cùng nhau hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất và tinh thần; Viết tiếp những kỳ tích của nền y học nước nhà.
Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 28 đến ngày 31-3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP Hồ Chí Minh.
Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Sáng 26/2 (tức 17 tháng Giêng), UBND xã Tân An, huyện Văn Bàn tổ chức khai hội Đền Cô Tân An năm 2024.
TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

Hơn 1.000 bạn trẻ TP Hồ Chí Minh tham gia các hoạt động ra quân Tháng Thanh niên 2024 chủ đề "Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng".
Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tối nay (26/2), tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình tôn vinh Thầy thuốc Việt Nam và trao giải cuộc thi viết "Sự hy sinh thầm lặng" lần VI.
Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Theo Cục Xúc tiến thương mại, việc hỗ trợ tìm đơn hàng mới cho doanh nghiệp dệt may là một trong những nỗ lực mà Chính phủ, Bộ ngành rất quyết tâm.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.
tong bi thu nguyen phu trong trong cong cuoc bao ve chu quyen bien dao cua to quoc

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong công cuộc bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc

(PLM) - Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng vẻ vang của mình, nhất là trên cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Quân ủy Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã dành tình cảm đặc biệt đối với cán bộ, chiến sĩ Hải quân. Tổng Bí thư luôn kịp thời quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đánh giá cao sự nỗ lực, quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam trong khắc phục khó khăn, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc; xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và hiện đại.
ha noi nhieu noi treo co ru truoc ngay quoc tang tong bi thu nguyen phu trong

Hà Nội: Nhiều nơi treo cờ rủ trước ngày Quốc tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

(PLM) - Dù còn 3 ngày nữa mới diễn ra Quốc tang, nhưng tại một số địa điểm tại Hà Nội cũng như trên cả nước đã treo cờ rủ để tưởng nhớ cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.