“Dù ai đi ngược về xuôi...”

Giỗ Tổ Hùng Vương từ rất lâu đã trở thành ngày lễ trọng đại của cả dân tộc Việt Nam. Dù ở đâu, người Việt Nam đều nhớ ngày Giỗ Tổ, hướng về vùng đất Tổ - Đền Hùng, xã Hy Cương, Lâm Thao, Phú Thọ, nơi tưởng nhớ, tôn vinh công lao các Vua Hùng.

Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng Nhâm Dần 2022 do UBND tỉnh Phú Thọ tổ chức với chủ đề “Linh thiêng nguồn cội đất tổ Hùng Vương”, bắt đầu từ 6-10/3 âm lịch. Các hoạt động Giỗ Tổ Hùng Vương Nhâm Dần năm 2022 gắn với kỷ niệm 10 năm UNESCO công nhận “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; phát huy tinh thần yêu nước và sức mạnh đại đoàn kết của dân tộc; lấy người dân làm trung tâm, tạo điều kiện cho các địa phương và nhân dân cả nước trực tiếp tổ chức các hoạt động thiết thực hướng về nguồn cội, tri ân công đức tổ tiên.

Bên cạnh các gia đình đến Đền Vua Hùng tưởng niệm, một số gia đình chọn cách tưởng niệm tại gia. Họ làm mâm cơm với các món ăn cổ truyền dân tộc, đặc biệt còn gói bánh chưng, bánh dày để kính dâng lên các Vua Hùng. Nhà ông Lại Thế Hùng ở ngõ Nhà Dầu, phố Khâm Thiên, Hà Nội những ngày này chộn rộn tìm đặt mua lá dong để gói bánh chưng, lá chuối để gói bánh dày. Bởi theo ông Hùng, đây là hai loại bánh mang hồn dân tộc. Gia đình quây quần vừa gói bánh vừa nghe ông Hùng kể sự tích bánh chưng, bánh dày như nhắc nhở con cháu về truyền thống của dân tộc, tầm quan trọng của cây lúa và thiên nhiên trong nền văn hoá lúa nước…

Một số gia đình trẻ ở Hà Nội lại đến các nhà sách sưu tầm các truyện dân gian, truyền thuyết về thời các Vua Hùng để đọc cho con. “Con Rồng, cháu Tiên; Bánh chưng, bánh dầy; Thánh Gióng; Sơn Tinh, Thủy Tinh; Sự Tích dưa hấu; Chử Đồng Tử, Truyền thuyết “Vua Hùng trồng kê ra lúa”. “Vua Hùng dạy dân cấy lúa”, “Hát Xoan”, “Bách nghệ khôi hài”… được nhiều ông bố, bà mẹ để đầu giường mỗi khi đọc truyện cho con. Chị Nguyễn Thị Trang (Cầu Giấy, Hà Nội) cho hay: “Tôi luôn muốn các con tôi hiểu rõ về ý nghĩa truyện dân gian, truyền thuyết về thời các Vua Hùng. Các truyện dân gian thời Hùng Vương luôn đề cao tinh thần nhân đạo và qua đó giúp con hiểu sâu sắc hơn tình yêu quê hương, đất nước; yêu chính nghĩa, ghét phi nghĩa; yêu điều thiện, ghét điều ác… đặt lợi ích của dân tộc, của nhân dân lên trên hết. Đó là phẩm chất, là truyền thống cao đẹp của con người Việt Nam ta trải qua mấy nghìn năm lịch sử”.

Lại có gia đình nhớ tới các Vua Hùng bằng cách bật youtube nghe các bài hát Xoan để thưởng thức. Anh Cao Công Trí (Gia Lâm, Hà Nội) rất thích nghe hát Xoan đặc biệt vào dịp tháng 3 âm lịch. Bởi theo anh, hát Xoan rất có giá trị và đã tồn tại hơn 2.000 năm, là di sản văn hóa dân gian quý báu gắn với vùng đất Tổ Hùng Vương. Hát Xoan Phú Thọ thuộc loại hình dân ca lễ nghi phong tục, là hát cửa đình, hội tụ đa yếu tố nghệ thuật như nhạc, hát, múa... Nguồn gốc của hát Xoan gắn với những giai thoại của thời đại Vua Hùng dựng nước. Đối với anh Trí, nghe hát Xoan vừa là sở thích vừa là cách để anh tưởng nhớ đến thời đại các Vua Hùng.

Người dân Việt đều cảm thấy rất tự hào khi mình là “Con Lạc, cháu Hồng” và bày tỏ lòng thành kính của mình với các Vua Hùng bằng nhiều cách tưởng niệm khác nhau.

Theo ThS Nguyễn Thanh Hoàng, Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương hằng năm sẽ trở thành “Ngày Di sản văn hóa Việt Nam”. Trong ngày này, người dân Việt sẽ hướng về Đất Tổ, tưởng nhớ đến các Vua Hùng cùng các thế hệ những người có công đối với sự nghiệp dựng nước và giữ nước của dân tộc. Mọi người chăm lo sửa sang từ góc bàn thờ tổ tiên trong nhà đến những di tích lịch sử văn hóa, thăm các bảo tàng, hưởng thụ các loại hình văn hóa nghệ thuật truyền thống. Dù ở phương trời nào, người Việt Nam đều nhớ ngày Giỗ Tổ, đều hướng về vùng đất cội nguồn. Ðồng thời, khơi dậy tình cảm thiêng liêng từ những trái tim mang dòng máu Việt để tạo sự đồng thuận cao của toàn xã hội trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước Việt Nam.