Ngày 27/6, UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức hội thảo “Khu thương mại tự do tại Đồng Nai - Động lực tăng trưởng trong kỷ nguyên mới - Cất cánh cùng tương lai”, với sự tham gia của nhiều nhà khoa học, chuyên gia, cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Tại hội thảo, tỉnh Đồng Nai đã công bố Đề án xây dựng Khu thương mại tự do (TMTD) với tổng diện tích 8.528 ha, tập trung tại ba khu vực trọng điểm gắn với Cảng hàng không quốc tế Long Thành và cảng biển Phước An. Tổng chi phí đầu tư ước khoảng 16 tỷ USD, trong đó vốn đầu tư công chỉ chiếm 5%, 40% là từ khu vực tư nhân trong nước và 55% từ đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).
Theo Sở Tài chính tỉnh Đồng Nai, Khu TMTD sẽ được phát triển theo mô hình phức hợp với bốn phân khu chức năng chính: khu sản xuất công nghiệp công nghệ cao; khu logistics; khu dịch vụ tài chính, thương mại; khu đổi mới sáng tạo. Mỗi khu vực sẽ được xây dựng với đặc thù riêng và chính sách chuyên biệt, tận dụng tối đa các lợi thế hạ tầng sẵn có như sân bay Long Thành, hệ thống cảng biển, khu công nghiệp. Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Hồ Văn Hà cho biết: “Khu thương mại tự do không chỉ tạo ra bước đột phá về thu hút đầu tư, mà còn định hình vai trò đầu tàu tăng trưởng của tỉnh trong bối cảnh chuyển đổi mô hình phát triển. Với tám nhóm chính sách và 29 cơ chế đặc thù, Đồng Nai đặt mục tiêu hình thành trung tâm thương mại, công nghiệp công nghệ cao và logistics mang tầm quốc tế”.
 |
| Đồng Nai đề xuất thành lập khu thương mại tư do trị giá 16 tỉ USD liền kề sân bay Long Thành |
Dự thảo đề án nêu rõ các chính sách ưu đãi vượt trội: miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 5 năm đối với các ngành nghề ưu tiên; miễn thuế thu nhập cá nhân 5 năm cho người lao động nước ngoài làm việc trong khu TMTD; miễn thuế giá trị gia tăng; miễn tiền thuê đất trong 20 năm đầu và cho phép thuê đất lên đến 70 năm, có thể gia hạn thêm 10 - 29 năm. Đặc biệt, khu TMTD tại Đồng Nai sẽ kết nối với Khu TMTD Cái Mép Hạ (TP HCM), hướng tới hình thành một “siêu khu thương mại tự do” với chính sách đồng bộ, đủ sức cạnh tranh với các mô hình quốc tế như Hồng Kông, Thâm Quyến hay Singapore. Đây được xem là một bước đi chiến lược nhằm kết nối với Trung tâm tài chính quốc tế của TP HCM.
Ngoài ra, đề án còn đề xuất cơ chế cho phép người Việt Nam được mua hàng miễn thuế (giới hạn 1.500 USD/người/năm) trong khu thương mại dịch vụ nội khu – một chính sách hiếm thấy tại các mô hình hiện có. Tỉnh Đồng Nai cũng kiến nghị Quốc hội, Chính phủ sớm luật hóa việc thành lập khu TMTD để có cơ sở pháp lý triển khai thực hiện, đồng thời xây dựng các cơ chế chung về thuế, hải quan, quốc phòng, đầu tư và đất đai áp dụng cho mô hình này.
Tại hội thảo, nhiều chuyên gia và đại diện doanh nghiệp đánh giá cao tầm nhìn và tính khả thi của đề án. Theo Tiến sĩ Trần Du Lịch - Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, khu TMTD sẽ giúp Đồng Nai “bứt tốc”, đóng vai trò đầu tàu thu hút dòng vốn FDI và nâng tầm kinh tế vùng. Cùng quan điểm, Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn nhận định: “Đề án cần đi đôi với quy hoạch đô thị đồng bộ, hạ tầng kết nối hiện đại và cơ chế linh hoạt trong điều hành”. Nhiều ý kiến cho rằng, để thành công, cần bảo đảm sự phân quyền mạnh mẽ, thúc đẩy cải cách hành chính, bảo đảm tính cạnh tranh và minh bạch cho nhà đầu tư.
Dự kiến, trong tháng 7 tới, tỉnh Đồng Nai sẽ hoàn chỉnh đề án và trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt. Nếu được thông qua, đây sẽ là khu TMTD đầu tiên của cả nước, mở đường cho mô hình phát triển đột phá, định hình vai trò mới của Đồng Nai trong chuỗi giá trị toàn cầu.
