Hà Nội 19 °C
TP Hồ Chí Minh 25 °C
Hải Phòng 20 °C
Đà Nẵng 24 °C
Yên Bái 17 °C
  • Hà Nội Hà Nội 19°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 25°C
  • Hải Phòng Hà Nội 20°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 24°C
  • Yên Bái Hà Nội 17°C

Đổi mới thi cử, chương trình giáo dục: Làm gì để mang lại hiệu quả?

Sức khỏe - đời sống
10/02/2020 07:45
Nguyễn Mỹ
aa
Theo lộ trình cải cách, năm học 2020 - 2021 sẽ áp dụng chương trình giáo dục phổ thông mới (CTGDPTM) ở lớp 1; năm 2021-2022 là áp dụng ở lớp 2 và lớp 6; năm 2022-2023 là áp dụng ở lớp 3, lớp 7 và lớp 10. Việc hoàn thiện chương trình, sách giáo khoa phổ thông sẽ kết thúc vào năm học 2024-2015 đối với lớp 5, lớp 9 và lớp 12. Theo đó, một loạt vấn đề cần phải làm của ngành Giáo dục sẽ thực hiện trong năm nay…


Anh682.

Việc lựa chọn SGK cần phù hợp với thực tế. (Ảnh minh họa).

Còn đó những bất cập

Thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản toàn diện GD-ĐT nhưng những đổi mới trong thời gian qua của Bộ GD&ĐT vấp phải không ít phản ứng từ dư luận… Lý giải những bất cập này, GS. Viện sĩ Đào Trọng Thi, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho rằng: “Những việc Bộ làm trong thời gian qua mới chỉ là đổi mới phần ngọn. Ví dụ, chọn khâu đột phá “thi cử” là không phù hợp vì nó chỉ giải quyết ở phần ngọn.

Theo tôi, đổi mới đầu tiên phải là chương trình - sách giáo khoa (CT-SGK). Khi có CT-SGK thì sau đó mới xây dựng phương thức kiểm tra đánh giá, có cả vấn đề thi cử phù hợp với nó. Chứ giờ chưa đổi mới nội dung CT thì đổi mới kỳ thi chưa triệt để được”.

“Tức là CT-SGK vẫn chỉ là truyền thụ kiến thức chứ chưa chuyển theo xu hướng đánh giá năng lực, phát triển toàn diện thì làm sao thi kiểu đánh giá năng lực được, “học gì, thi nấy” chứ. Giờ không dạy học theo kiểu phát triển năng lực mà lại đòi đánh giá năng lực là bất hợp lý”.

Tháng 9/2020 là triển khai CT-SGK mới với lớp 1 và Bộ cũng đang tổ chức bồi dưỡng theo CT. Nhưng đến nay có nhiều giáo viên vẫn thờ ơ với sự đổi mới, có giáo viên thì lo lắng chưa có SGK mới trong tay nên chưa hình dung được sẽ đổi mới thế nào.

Đề cập việc chuẩn bị triển khai CT-SGK mới, GS. Nguyễn Minh Thuyết cho rằng: “Sự chủ động của giáo viên từ bây giờ là rất cần thiết để sau này đỡ vất vả cho bản thân mỗi người thầy và cũng là cách góp phần cho việc đổi mới của ngành Giáo dục thành công trong một vài năm tới”.

Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, hiện đã có nhiều bộ SGK nên chỉ đạo thi cử sẽ không theo bộ SGK nào cả mà phải theo yêu cầu cần đạt trong CT. Vì thế, giáo viên phải nắm kỹ CT, để làm sao dạy học sinh đạt được yêu cầu của CT đặt ra. Muốn triển khai tốt thì đầu tiên giáo viên phải đổi mới nhận thức về CT-SGK.

Hai là, nghiên cứu các bộ SGK để có tiếng nói trong việc lựa chọn SGK, vì nếu chọn sai thì học sinh khổ, giáo viên cũng khổ, mà nửa chừng không dạy được đòi đổi thì rất khó. “Quan trọng nhất là chọn được bộ sách phù hợp, chứ chọn theo “thương hiệu” nào đó mà dạy không được thì thầy trò sẽ khổ”.

Từ góc độ thực tế, TS. Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội đồng Giáo dục, đồng sáng lập Trường THPT Đinh Tiên Hoàng cho rằng: “Đội ngũ giáo viên chính những người tiên phong trong đổi mới CT-SGK từ năm học 2020 - 2021. Đồng thời, khi đổi mới phương pháp giảng dạy, phương pháp giáo dục được coi như “chìa khóa” để đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và thực hiện triển khai CT-SGK mới. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều giáo viên còn mắc bệnh “chạy” theo lý thuyết kinh điển, bám vào trí thức có sẵn trong SGK, không gắn với thực tiễn đời sống”.

Bên cạnh đó, việc tuyển giáo viên lại do Sở Nội vụ các tỉnh, thành quyết định thế nên mới có chuyện để thực hiện giảm biên chế, giảm đầu mối, có quận, huyện sa thải vài trăm giáo viên. Thử hỏi như vậy đội ngũ nhà giáo làm sao ổn định?

Cần cải tiến câu hỏi thi trắc nghiệm

Trở lại quan điểm về kỳ thi THPT quốc gia, GS Đào Trọng Thi thẳng thắn bày tỏ quan điểm: “Với kỳ thi “2 trong 1”, từ lâu tôi không ủng hộ vì 2 mục tiêu của kỳ thi tốt nghiệp THPT và kỳ thi tuyển sinh ĐH hoàn toàn không thể kết hợp được. Việc Bộ GD&ĐT buộc các trường phải lấy kết quả đó xét tuyển đã làm nảy sinh nhiều bất cập, ảnh hưởng đến chất lượng “đầu vào” của các trường.

Chính vì thế, kỳ thi THPT quốc gia 2019, Bộ GD&ĐT đã phải khẳng định lại, mục tiêu của kỳ thi này chủ yếu là để xét tốt nghiệp. Các trường ĐH, CĐ có thể lấy kết quả đó làm cơ sở xét tuyển hoặc có thể tổ chức kỳ thi riêng. Còn thi tốt nghiệp THPT với tỷ lệ đậu 90 - 95% như hiện nay thì theo tôi kỳ thi đó có thể tổ chức ở các địa phương, thậm chí với các cơ sở giáo dục uy tín có thể giao cho họ tự làm là tốt nhất”.

Về phương thức tổ chức kỳ thi này bằng hình thức thi trắc nghiệm hiện vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều. Theo GS. Đào Trọng Thi, việc tổ chức thi bằng hình thức trắc nghiệm nhìn chung là phù hợp với xu hướng của thế giới. Sở dĩ trong mấy năm nay kỳ thi bị gặp nhiều sự cố là do chúng ta áp dụng hình thức trắc nghiệm nửa vời, làm chưa đến nơi đến chốn.

Chúng ta vẫn tổ chức thi trên giấy cho cả triệu thí sinh và thi cùng một thời điểm nên vẫn tạo sức ép lớn cho kỳ thi, thậm chí nảy sinh tiêu cực nghiêm trọng. Kỳ thi có 3 khâu quan trọng là: Ra đề, coi thi và chấm thi.

Cũng theo ông Thi, trước đây thi theo kiểu truyền thống (thi tự luận) thì tiêu cực chủ yếu rơi vào khâu coi thi, nhưng nếu thi trên máy thì khâu coi thi và chấm thi gần như không thành vấn đề đáng lo nữa. Thi trắc nghiệm trên máy thí sinh sẽ không cần tập trung thi đồng loạt nữa, thí sinh ở đâu thi ở đó, như vậy sẽ giảm tốn kém, không còn căng thẳng, sức ép cho xã hội trong mỗi kỳ thi.

Quan trọng hơn là sẽ hạn chế tối đa tiêu cực, thi xong có kết quả luôn thì không ai can thiệp được. Kỳ thi năm trước bị lọt tiêu cực vì thi xong có quá nhiều khâu như: dọc phách, di chuyển, lưu kho...

TS. Nguyễn Tùng Lâm cho rằng: “Thực tế, lâu nay các em học vẫn vì bảng điểm chứ không phải vì phát triển bản thân. Tôi rất tâm đắc với đề án học sinh được thi lại nhiều lần trong năm. Nếu áp dụng thi nhiều lần sẽ kích thích khả năng ham học hỏi của học sinh hơn. Tiêu biểu, một nước đứng đầu về giáo dục như Phần Lan thường ưu tiên phát triển năng lực học sinh và tránh việc đánh giá theo kiểu đỗ - trượt, thấp - cao. Vì vậy, tại sao chúng ta không đặt chuẩn để học sinh nỗ lực, phấn đấu?”.

TS. Nguyễn Tùng Lâm cho rằng, mục tiêu của đổi mới thi cử là để học sinh và thầy cô giáo học tốt hơn, dạy tốt hơn. Với mục tiêu như vậy, TS. Tùng Lâm băn khoăn liệu thi trắc nghiệm có phát triển được năng lực và đánh giá đúng phẩm chất của học sinh hay không?

Làm sao để ngân hàng đề giúp học sinh thi trắc nghiệm vẫn gắn với đời sống, thể hiện năng lực cá nhân? Do đó, cần cải tiến bộ câu hỏi để đánh giá năng lực học sinh. Bộ GD&ĐT nên có nghiên cứu về khía cạnh này trước khi áp dụng chương trình mới…

Bộ GD&ĐT ban hành hướng dẫn lựa chọn sách giáo khoa

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT vừa ban hành Thông tư hướng dẫn việc lựa chọn sách giáo khoa trong cơ sở giáo dục phổ thông. Thông tư này có hiệu lực thi hành từ ngày 15/3/2020.

Theo đó, Hiệu trưởng sẽ là người thành lập Hội đồng chọn sách giáo khoa. Mỗi trường thành lập một hội đồng. Quá trình hội đồng chọn sách phải thảo luận dân chủ, công khai, minh bạch.

Theo Thông tư của Bộ GD&ĐT, đối với trường có nhiều cấp học, mỗi cấp học thành lập một hội đồng. Hội đồng lựa chọn sách giáo khoa gồm người đứng đầu, cấp phó, tổ trưởng tổ chuyên môn, đại diện giáo viên dạy các môn học, hoạt động giáo dục có sách giáo khoa được lựa chọn, đại diện ban đại diện cha mẹ học sinh của trường.

Số lượng thành viên hội đồng là số lẻ, tối thiểu 11 người. Trong đó ít nhất 2/3 là tổ trưởng tổ chuyên môn và giáo viên. Đối với trường có quy mô dưới 10 lớp, số lượng thành viên hội đồng tối thiểu 7 người. Thông tư quy định rõ người đã tham gia biên soạn sách hoặc tham gia thẩm định sách giáo khoa do các nhà xuất bản (NXB) tổ chức; tham gia chỉ đạo biên soạn, xuất bản, in, phát hành và người làm việc ở các NXB có sách giáo khoa không được tham gia hội đồng.

Hội đồng họp, thảo luận, đánh giá sách giáo khoa trên cơ sở danh mục sách do các tổ chuyên môn đề xuất lựa chọn và bỏ phiếu kín lựa chọn. Sách được lựa chọn phải được trên 1/2 số thành viên của hội đồng bỏ phiếu đồng ý lựa chọn.

Trường hợp sách giáo khoa không được trên 1/2 số thành viên của hội đồng bỏ phiếu đồng ý lựa chọn, hội đồng thảo luận, phân tích các sách giáo khoa với các tiêu chí lựa chọn sách giáo khoa và bỏ phiếu lựa chọn lại.

Sau lần bỏ phiếu thứ hai, nếu vẫn không được trên 1/2 số thành viên của hội đồng bỏ phiếu đồng ý lựa chọn thì hội đồng quyết định lựa chọn sách giáo khoa có số phiếu đồng ý cao nhất trong danh mục sách giáo khoa do tổ chuyên môn báo cáo.

Năm học 2020-2021, học sinh lớp 1 trên toàn quốc sẽ học chương trình mới với những bộ sách giáo khoa do các trường lựa chọn. Công tác chuẩn bị về cơ sở vật chất, bồi dưỡng giáo viên đang được tiến hành nghiêm túc trong thời gian qua, thời gian tới, sau khi tiến hành chọn sách, từ tháng 3 đến tháng 5/2020, Sở GD&ĐT cùng NXB tổ chức tập huấn sử dụng SGK cho các giáo viên triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới đối với lớp 1. Từ tháng 3 đến tháng 8/2020, các nhà trường tập huấn, NXB triển khai chương trình in ấn và xuất bản.

bài liên quan
Quốc hội tiếp tục thảo luận những nội dung quan trọng liên quan đến giáo dục, y tế

Quốc hội tiếp tục thảo luận những nội dung quan trọng liên quan đến giáo dục, y tế

Trong tuần làm việc gần cuối cùng của kỳ họp, Quốc hội sẽ tiếp tục bàn thảo và thông qua nhiều nội dung quan trọng, trong đó có nội dung về mục tiêu quốc gia về y tế và giáo dục.
Thành lập Tổ Giúp việc của Thủ tướng Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo

Thành lập Tổ Giúp việc của Thủ tướng Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Quyết định số 2622/QĐ-TTg ngày 29/11/2025 thành lập Tổ Giúp việc của Thủ tướng Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 (Tổ Giúp việc).
Đề xuất quy định quản lý người nước ngoài vào làm việc tại cơ sở giáo dục Việt Nam

Đề xuất quy định quản lý người nước ngoài vào làm việc tại cơ sở giáo dục Việt Nam

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định người nước ngoài vào làm quản lý, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật tại các cơ sở giáo dục của Việt Nam.
Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Ngày 8/11, Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, cùng các cán bộ, phóng viên, nhà tài trợ, tiếp tục đến với xã Liên Minh - Phú Thọ, để trao tặng hai căn nhà cho hộ dân còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng, thượng tôn pháp luật không chỉ là nền tảng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mà còn là động lực thúc đẩy đổi mới, kiến tạo phát triển bền vững.
LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

Tối qua ngày 5/11/2025, Lễ kỷ niệm 10 năm ra mắt Chuyên trang truyền thông Pháp luật + (Pháp luật Plus) – Báo Pháp luật Việt Nam đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, Ba Đình (Hà Nội) trong không khí trang trọng, ấm áp và đầy cảm xúc.
Mới nhất
Đọc nhiều
Cuộc sống vợ chồng trong giai đoạn khó khăn: Khi áp lực tiền bạc, làm mệt mỏi những trái tim

Cuộc sống vợ chồng trong giai đoạn khó khăn: Khi áp lực tiền bạc, làm mệt mỏi những trái tim

Trong nhiều năm trở lại đây, câu chuyện về đời sống hôn nhân khi gia đình rơi vào khó khăn kinh tế đang trở thành chủ đề nhận được nhiều sự quan tâm.
Quốc hội thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi)

Quốc hội thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi)

Chiều 5/12, với đa số đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật Giám định tư pháp (sửa đổi).
Danh tính các nạn nhân trong vụ hoả hoạn khiến 6 người thương vong

Danh tính các nạn nhân trong vụ hoả hoạn khiến 6 người thương vong

Sau khi khống chế đám cháy và đưa các nạn nhân thiệt mạng ra khỏi ngôi nhà bị cháy, danh tính các nạn nhân đã được cơ quan chức năng xác định.
Tin bài khác
Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Ngày 27/2/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ Y tế, Bác Hồ đã gửi thư cho Hội nghị căn dặn ba điều.
Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Với người yêu thơ, đêm thơ Nguyên tiêu là một sự kiện quan trọng, một ngày lễ ý nghĩa, không thể thiếu mỗi dịp xuân về.
“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

Bác sĩ (BS) Đỗ Doãn Bách - Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội luôn tâm niệm, phải học cách yêu thương con người trước khi trở thành một BS, khi đó sẽ có vô vàn cách thức để cứu chữa người bệnh.
Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Sau vài ngày dịu bớt, nắng nóng tại TP Hồ Chí Minh và Nam Bộ đã quay trở lại với cường độ gay gắt và có xu hướng tăng cường độ.
"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái, tài năng, luôn tràn đầy nhiệt huyết, tận tâm vì nghề, cùng nhau hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất và tinh thần; Viết tiếp những kỳ tích của nền y học nước nhà.
Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 28 đến ngày 31-3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP Hồ Chí Minh.
Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Sáng 26/2 (tức 17 tháng Giêng), UBND xã Tân An, huyện Văn Bàn tổ chức khai hội Đền Cô Tân An năm 2024.
TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

Hơn 1.000 bạn trẻ TP Hồ Chí Minh tham gia các hoạt động ra quân Tháng Thanh niên 2024 chủ đề "Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng".
Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tối nay (26/2), tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình tôn vinh Thầy thuốc Việt Nam và trao giải cuộc thi viết "Sự hy sinh thầm lặng" lần VI.
Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Theo Cục Xúc tiến thương mại, việc hỗ trợ tìm đơn hàng mới cho doanh nghiệp dệt may là một trong những nỗ lực mà Chính phủ, Bộ ngành rất quyết tâm.
tong bi thu to lam lam viec voi 2 tinh an giang kien giang

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang

Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
tien giang dieu tra vu chu doanh nghiep gao nghi bi lua hon 420 ty dong

Tiền Giang: Điều tra vụ chủ doanh nghiệp gạo nghi bị lừa hơn 420 tỷ đồng

Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.