Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050

Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. (Ảnh minh họa: thitruongtaichinhtiente.vn)

Với quyết tâm đưa Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại và thu nhập trung bình cao vào năm 2030, mục tiêu tổng quát được đặt ra là phải xác lập mô hình tăng trưởng mới, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính.

Đây là định hướng chiến lược nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, an ninh năng lượng, lương thực, nguồn nước, đồng thời bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Mục tiêu kinh tế đầy tham vọng là phấn đấu tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) bình quân đạt trên 8,0%/năm trong giai đoạn 2021 - 2030, đưa GDP bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt khoảng 8.500 USD vào năm 2030.

Cơ cấu kinh tế sẽ dịch chuyển mạnh mẽ, với tỷ trọng khu vực dịch vụ đạt trên 50% và khu vực công nghiệp - xây dựng trên 40%.

Để đạt được điều này, tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân phải đạt khoảng 7%/năm, trong đó giai đoạn 2026 - 2030 đạt trên 8,5%/năm, với đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng đạt trên 55%.

Một nền tảng quan trọng là phát triển mạnh hạ tầng số, hạ tầng dữ liệu để tạo đà cho chuyển đổi số quốc gia, phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, với mục tiêu tỷ trọng kinh tế số đạt khoảng 30% GDP.

Về mặt xã hội, Việt Nam hướng tới duy trì vững chắc mức sinh thay thế, nâng cao chất lượng việc làm và đạt Chỉ số phát triển con người (HDI) khoảng 0,78.

Nền giáo dục Việt Nam được định hướng đạt trình độ tiên tiến trong khu vực, thuộc nhóm 10 quốc gia có hệ thống giáo dục đại học tốt nhất châu Á, phấn đấu ít nhất 8 cơ sở giáo dục đại học thuộc nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á.

Chất lượng dịch vụ y tế cũng được nâng cao ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực. Cùng với đó, việc xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, phát triển công nghiệp văn hóa và đảm bảo 100% đơn vị hành chính cấp tỉnh có đủ ba loại hình thiết chế văn hoá trọng yếu là mục tiêu quan trọng.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là hình thành cơ bản bộ khung kết cấu hạ tầng quốc gia, tập trung vào hạ tầng giao thông, đô thị, năng lượng, số hóa và văn hóa xã hội.

Để dẫn dắt sự phát triển, sẽ ưu tiên phát triển một số ngành, lĩnh vực có tiềm năng, lợi thế và còn dư địa lớn, gắn với không gian phát triển mới. Đặc biệt, chiến lược sẽ tập trung phát triển các vùng động lực, cực tăng trưởng quốc gia quan trọng.

Cụ thể, Vùng động lực phía Bắc (với Hà Nội là cực tăng trưởng) sẽ đi đầu trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa học, công nghệ, kinh tế số. Vùng động lực phía Nam (với Thành phố Hồ Chí Minh là cực tăng trưởng) được xây dựng để dẫn đầu cả nước và hàng đầu khu vực Đông Nam Á về kinh tế, tài chính, dịch vụ, y tế, giáo dục, tập trung phát triển mạnh hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và đi tiên phong trong chuyển đổi mô hình tăng trưởng.

Ngoài ra, Vùng động lực miền Trung (với Đà Nẵng là cực tăng trưởng) sẽ tiếp tục hình thành các trung tâm du lịch biển, công nghiệp lọc hóa dầu và năng lượng; Vùng động lực Đồng bằng sông Cửu Long (với Cần Thơ là cực tăng trưởng) sẽ trở thành trung tâm dịch vụ, du lịch, logistics và công nghiệp phục vụ nông nghiệp; và Vùng động lực Bắc Trung Bộ sẽ trở thành một trung tâm về công nghiệp lọc hóa dầu, luyện kim, cơ khí chế tạo, đồng thời phát triển nhanh các ngành công nghiệp mới như điện tử, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.

Sự phát triển không gian kinh tế xã hội sẽ bao gồm việc phát triển các hành lang kinh tế theo trục Bắc - Nam, các hành lang Đông - Tây và vành đai kinh tế ven biển, kết nối hiệu quả các cảng biển, cảng hàng không, cửa khẩu quốc tế, tạo liên kết vùng chặt chẽ và khai thác hiệu quả không gian phát triển mới sau sắp xếp đơn vị hành chính.

Bên cạnh việc tập trung phát triển các vùng động lực, cần có cơ chế, chính sách và nguồn lực phù hợp để bảo đảm an sinh xã hội và từng bước phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, khu vực biên giới, hải đảo, góp phần ổn định chính trị, giữ vững quốc phòng, an ninh.