Đề xuất thành lập Quỹ Phòng thủ dân sự Trung ương

Bộ Tài chính cho biết, Luật Phòng thủ dân sự được Quốc hội thông qua ngày 20/6/2023 tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, được sửa đổi năm 2025. Tại Luật này, Quốc hội giao Chính phủ quy định chi tiết việc thành lập, quản lý, sử dụng Quỹ phòng thủ dân sự; việc điều tiết giữa Quỹ phòng thủ dân sự và các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách có liên quan đến hoạt động ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa (khoản 4 Điều 40).

Ngày 09 tháng 7 năm 2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 200/2025/NĐ-CP; theo đó, tại khoản 1 Điều 49, Chính phủ giao Bộ Tài chính: "Chủ trì, phối hợp với Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia đề xuất trình Thủ tướng Chính phủ thành lập, ban hành Quy chế hoạt động Quỹ Phòng thủ dân sự trung ương".

Xuất phát từ lý do trên, việc xây dựng dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ thành lập, ban hành Quy chế hoạt động Quỹ Phòng thủ dân sự trung ương (dự thảo Quyết định) là cần thiết.

Tại dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất: Thành lập Quỹ Phòng thủ dân sự trung ương (Quỹ) để tiếp nhận, quản lý, sử dụng các nguồn đóng tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước và nguồn điều tiết từ các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách có liên quan đến hoạt động ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa.

Quỹ do Bộ Quốc phòng quản lý. Tên giao dịch tiếng Anh của Quỹ: Central Civil Defense Fund (viết tắt là CCDF).

Tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ của Quỹ

Theo dự thảo, bộ máy quản lý Quỹ sử dụng quân nhân thuộc Bộ Quốc phòng do Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quyết định.

Chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của Quỹ theo quy định tại Điều 25, Điều 29 Nghị định số 200/2025/NĐ-CP ngày 9/7/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng thủ dân sự và phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan, tổ chức liên quan trong việc vận động quyên góp, tài trợ cho Quỹ theo quy định.

Quỹ hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, sử dụng vốn đúng mục đích và phù hợp với quy định của pháp luật, đảm bảo công khai, minh bạch, tiết kiệm, hiệu quả.

Quỹ được sử dụng vốn nhàn rỗi của Quỹ để gửi tại các ngân hàng thương mại nhằm mục đích bảo toàn và phát triển vốn cho Quỹ nhưng phải đảm bảo an toàn.

Bộ Tài chính đề xuất quy định thành lập Quỹ Phòng thủ dân sự trung ương. (Ảnh minh họa)

Quản lý nguồn tài chính của Quỹ

Theo đề xuất của Bộ Tài chính, các nguồn tài chính của Quỹ phòng thủ dân sự trung ương được quản lý theo quy định pháp luật về quản lý quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước và các quy định pháp luật có liên quan.

Điều tiết từ Quỹ phòng thủ dân sự cấp tỉnh về Quỹ phòng thủ dân sự Trung ương theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Điều tiết giữa Quỹ phòng thủ dân sự và các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách có liên quan đến hoạt động phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, môi trường được quy định như sau:

Khi đã ban bố hoặc bãi bỏ cấp độ phòng thủ dân sự, trong khi quỹ không đủ để bảo đảm cho việc hỗ trợ phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa xảy ra;

Bộ trưởng chủ trì lĩnh vực được phân công, phối hợp với Bộ Tài chính, Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia tham mưu với Thủ tướng Chính phủ để quyết định điều tiết.

Nội dung chi của Quỹ

Bộ Tài chính đề xuất nội dung chi của Quỹ như sau:

Cứu trợ khẩn cấp về lương thực, nước uống, thuốc chữa bệnh và nhu cầu cấp thiết khác cho đối tượng bị thiệt hại do sự cố, thảm họa; hỗ trợ tu sửa nhà ở, làm nhà ở, cơ sở y tế, trường học, đường giao thông; hỗ trợ các hoạt động ứng phó sự cố, thảm họa khẩn cấp khi vượt quá khả năng ứng phó của địa phương.

Hỗ trợ các hoạt động khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa cho địa phương chịu thiệt hại bởi sự cố, thảm họa vượt quá khả năng khắc phục; hỗ trợ, trợ cấp đột xuất cho nạn nhân, gia đình nạn nhân bị thiệt hại do sự cố, thảm họa và người bị tai nạn, thiệt hại khi tham gia ứng phó, khắc phục sự cố, thảm họa.

Hỗ trợ cho các dự án khẩn cấp ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa, dự án điều tra cơ bản và các hoạt động ứng phó, khắc phục sự cố, thảm họa liên tỉnh, liên vùng, liên ngành.

Hỗ trợ công tác cảnh báo, theo dõi, giám sát, truyền tin sự cố, thảm họa.

Các nội dung chi khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định.