Dạy học cho trẻ tự kỷ bằng, tăng động hòa nhập chung với các trẻ khác có thể không hiệu quả đối với các trẻ không có khả năng tập trung.
Việc một phụ huynh cáo buộc Trường tiểu học Lê Quý Đôn "kỳ thị" trẻ tăng động đã làm nóng vấn đề rất đau đầu của các trường tiểu học là vấn đề dạy học đối với trẻ có dấu hiệu của hội chứng tự kỷ, rối loạn tăng động như thế nào để vừa đảm bảo việc dạy học, chăm sóc đối với trẻ tự kỷ, tăng dộng vừa không ảnh hưởng đến việc học tập trung của các học sinh khác trong lớp.
Khổ vì một lời khuyên
Trong thời gian gần đây, vấn đề trẻ tự kỷ và rối loạn tăng động, giảm chú ý được đề cập đến rất nhiều khi số lượng trẻ có dấu hiệu tự kỷ và rối loạn tăng động có dấu hiệu gia tăng.
Theo thống kê của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, đến năm 2016, nước ta có khoảng 200 nghìn trẻ mắc hội chứng tự kỷ. Đối với trẻ mắc chứng rối loạn tăng động, giảm chú ý (ADHD) ở Việt Nam chưa có số liệu thống kê đầy đủ.
Tuy nhiên, số lượng này ở Mỹ là 11% số trẻ đến tuổi đến trường hàng năm. Việc dạy học cho trẻ mắc chứng tự kỷ và tăng động, giảm chú ý luôn là vấn đề khó giải quyết do luôn có những bất đồng trong phương pháp dạy trẻ giữa gia đình và nhà trường trong khi chưa có chính sách chung đối với vấn đề này.
Việc mẹ của bé Nguyễn Đình M.T lên mạng xã hội than thở và cáo buộc Trường tiểu học Lê Quý Đôn (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) "kỳ thị" trẻ tăng động chính là minh chứng cho thấy vấn đề này đang rất nóng khi năm học cũ chưa kết thúc, năm học mới chưa bắt đầu.
Theo chia sẻ của phụ huynh cháu Nguyễn Đình M.T với một tờ báo, gia đình chị muốn đăng ký cho con học tại Trường tiểu học Lê Quý Đôn vì gần nhà và chất lượng giáo dục của trường tốt.
Tuy nhiên, Văn phòng Trường tiểu học Lê Quý Đôn đã mời bố cháu đến để trao đổi, đề nghị gia đình lựa chọn trường khác, có giáo viên được đào tạo riêng, phù hợp với bé. Sau đó, phụ huynh đã được Hiệu trưởng đã giải thích thêm là gia đình nên lựa chọn trường phù hợp với cháu vì cháu hơi nghịch, hơi tăng động, sẽ làm ảnh hưởng đến các bạn khác; kết quả kiểm tra đầu vào cũng không phù hợp.
Cuộc trao đổi giữa Trường tiểu học Lê Quý Đôn và gia đình cháu Nguyễn Đình M.T ngắn gọn như trên nhưng đã khiến phụ huynh "nổi giận". Chia sẻ với báo chí, bà N.N.A cho rằng bị xúc phạm và tổn thương kinh khủng vì Trường đã "kỳ thị" trẻ và dựa vào đâu để nói cháu M.T là tăng động nặng với nhẹ?
Theo bà Bùi Thị Quỳnh Hương, Hiệu trưởng Trường tiểu học Lê Quý Đôn, việc phụ huynh của cháu M.T đưa ra những cáo buộc như trên là hoàn toàn không có cơ sở, làm thay đổi bản chất của một việc làm rất có trách nhiệm của Trường.
Bà Hương cho biết, cháu M.T hiện đang học tại Trường mầm non Hoa Anh Đào, đơn vị cùng hệ thống giáo dục với Trường tiểu học Lê Quý Đôn. Do hai cơ sở giáo dục cùng nằm trong hệ thống nên qua công tác chuyên môn, Trường tiểu học Lê Quý Đôn biết rõ về cháu M.T. Trong thời gian học ở Trường mầm non Hoa Anh Đào, cháu có biểu hiện không tập trung, hay đánh các bạn; khả năng nhận thức của cháu rất chậm.
Do Trường Tiểu học Lê Quý Đôn là trường chất lượng cao, tăng cường tiếng Anh, nên Ban Giám hiệu Nhà trường đã gặp gỡ, trao đổi và tư vấn để gia đình lựa chọn cơ sở giáo dục phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của con nhằm đảm bảo việc chăm sóc, dạy bảo con được tốt nhất. Hoàn toàn không có việc Trường tiểu học Lê Quý Đôn có thái độ hay hành vi kỳ thị đối với trẻ có biểu hiện của chứng tự kỷ hay quá nghịch.
Theo ông Phạm Xuân Tiến, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, vấn đề dạy học cho trẻ mắc chứng rối loạn tăng động hay tự kỷ là vấn đề phức tạp. Vì, việc xác định một trẻ mắc chứng tự kỷ hay rối loạn tăng động cần phải có một hội đồng gồm các nhà chuyên môn về y tế, tâm lý, tâm thần kết luận. Tuy nhiên, bằng cảm nhận thì chúng ta cũng có thể phân biệt được trẻ bình thường và trẻ mắc dấu hiệu tự kỷ, rối loạn tăng động. Khi thấy trẻ có những biểu hiệu của chứng rối loạn tăng động, việc tư vấn và trao đổi với phụ huynh là việc làm rất cần thiết, thể hiện trách nhiệm của người làm công tác giáo dục để tìm ra phương thức tốt nhất đối với việc dạy học cho trẻ.
Học chung hay học riêng?
Việc tiếp nhận và dạy trẻ có dấu hiệu của hội chứng tự kỷ, rối loạn tăng động như thế nào đang là vấn đề đau đầu của nhiều cơ sở giáo dục hiện nay. Những trẻ có dấu hiệu tự kỷ hay rối loạn tăng động không phải là trẻ khuyết tật, không phải là trường hợp thiểu năng trí tuệ nên nhà nước chưa có một chính sách thống nhất đối với việc chăm sóc, dạy học cho trẻ. Việc dạy học cho trẻ đều đổ lên đầu các cơ sở giáo dục và các giáo viên và trẻ được dạy học chung với các trẻ khác, gọi là phương pháp dạy hòa nhập.
 |
| Ảnh minh họa |
Bà Tuyết Nhung, một giáo viên từng dạy ở Trường tiểu học Hoàng Diệu, Hà Nội cho biết, đối với các trẻ có dấu hiệu tự kỷ, rối loạn tăng động nhẹ, việc giáo dục các con đòi hỏi nỗ lực rất lớn của giáo viên. Việc dạy học trong môi trường chung với các trẻ khác là cần thiết để các con hòa nhập được với môi trường chung, làm cải thiện tình trạng tự kỷ, rối loạn tăng động. Tuy nhiên, đối với các trường hợp các con có biểu hiện nặng, không tập trung, quậy phá thì phương pháp này không hiệu quả, làm ảnh hưởng đến các học sinh khác.
Theo đại diện Trường tiểu học Lê Quý Đôn, đây cũng là vấn đề mà Trường đặc biệt quan tâm trong thời gian qua. Về việc tiếp nhận và dạy học đối với trẻ có dấu hiệu tự kỷ, rối loạn tăng động, Trường cũng tiếp nhận rất nhiều học sinh có dấu hiệu của chứng tự kỷ, rối loạn tăng động ở mức độ khác nhau, phù hợp với việc dạy học của Trường.
Tuy nhiên, đối với các trường hợp cá biệt, do các cháu có biểu hiện nguy hiểm như thường xuyên đánh bạn, có hành vi gây nguy hiểm cho bản thân (đòi nhảy lan can hành lang, cầu thang), không tập trung trong giờ học và khả năng nhận thức rất kém thì việc tiếp nhận các cháu sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng dạy học chung của cả lớp.
Trong những năm qua, đã có nhiều phụ huynh phản ứng bằng cách chuyển con vì trong lớp của con có học sinh tăng động, tự kỷ. Do đó, cần có một môi trường riêng, có sự chăm sóc đặc biệt về tâm lý, giáo dục cho các trẻ. Điều này các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần phải xem xét và giải quyết ngay vì đây là nhu cầu đang dần trở nên cấp bách.
Vấn đề mà Hiệu trưởng Trường tiểu học Lê Quý Đôn nêu ra không phải là vấn đề riêng của cơ sở giáo dục này. Việc dạy học cho trẻ tự kỷ hay rối loạn tăng động cần phải được xem xét nghiêm túc với tính chất là một vấn đề xã hội cấp bách.
Hiện nay, Trường đại học Giáo dục Đại học Quốc gia Hà Nội cũng đã có khoa Tâm lý và giáo dục cho trẻ em tự kỷ để đào tạo giáo viên phục vụ việc dạy và chăm sóc các em có hội chứng tự kỷ, rối loạn tăng động. Đã đến lúc các cơ quan có trách nhiệm cần bắt đầu xem xét xây dựng các mô hình cơ sở dạy học riêng cho các trẻ có dấu hiệu của hội chứng tự kỷ, hội chứng rối loạn tăng động không thể dạy hòa nhập để vừa đảm bảo quyền lợi cho các con trẻ và để các phụ huynh có quyền được chọn mô hình dạy học phù hợp nhất với con em mình.
