Đảm bảo chất lượng và thời hạn trong xây dựng văn bản về điều kiện đầu tư kinh doanh

Tại cuộc họp, các bộ, ngành đã cùng nhau làm rõ tình hình thực hiện và khó khăn, vướng mắc trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật, pháp lệnh, nhất là trong xây dựng, ban hành văn bản quy định điều kiện đầu tư kinh doanh theo Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp.

“Chiến dịch” trong công tác xây dựng văn bản

Báo cáo tại cuộc họp, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật (Bộ Tư pháp) Nguyễn Hồng Tuyến cho biết: trong quá trình thực hiện, Bộ Tư pháp nhận thấy các bộ, cơ quan ngang bộ đã và đang gặp một số khó khăn, vướng mắc. Chẳng hạn như, phải xây dựng để ban hành một số lượng lớn văn bản quy định chi tiết, bên cạnh đó phải rà soát để xây dựng, trình Chính phủ một khối lượng các nghị định quy định về điều kiện kinh doanh nhằm đáp ứng yêu cầu triển khai thi hành Luật đầu tư.

Ngoài ra, do yêu cầu về tiến độ, thực hiện quy trình rút gọn, hầu hết các dự thảo văn bản không thể tổ chức lấy ý kiến đối tượng phải chịu sự tác động trực tiếp; không đánh giá tổng kết thực tiễn, chưa nghiên cứu kỹ các vấn đề cần quy định. Mặt khác, công tác thẩm định bị áp lực về thời gian (rút ngắn 1/3 so với luật định) nên khó tránh khỏi hạn chế trong việc bảo đảm chất lượng cũng như tính khả thi, hợp lý của các quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh. Đáng chú ý, trên 95% TTHC trong các văn bản gửi thẩm định chưa tuân thủ đúng tinh thần Nghị quyết 59 của Chính phủ về việc triển khai thi hành Luật Doanh nghiệp (DN) và Luật Đầu tư nên phải xem xét thêm về sự cần thiết, tính hợp lý.

Bộ trưởng Lê Thành Long phát biểu tại hội nghị.

Tuy nhiên, dù còn nhiều khó khăn nhưng tính đến hết ngày 02/6/2016, đã có 68/86 văn bản quy định chi tiết cần ban hành trước ngày 1/7/2016 được Bộ Tư pháp tổ chức thẩm định. Đến nay, các bộ, ngành trình đã trình Chính phủ, TTg Chính phủ được 46/68 văn bản. Số lượng này được lãnh đạo các bộ, ngành và Bộ trưởng Lê Thành Long biểu dương, đặc biệt Bộ trưởng còn ví quá trình thực hiện vừa qua giống như một “chiến dịch” để thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, TTg Chính phủ trong đảm bảo điều kiện thuận lợi nhất cho DN.

Không thể chỉ chạy theo số lượng

Cũng theo thống kê trên vẫn còn 18/86 văn bản chưa gửi hồ sơ thẩm định cho Bộ Tư pháp và 22/68 văn bản chưa được trình Chính phủ, TTg Chính phủ sau khi đã được Bộ Tư pháp thẩm định. Như vậy, tiến độ soạn thảo, trình văn bản trong thời gian tới rất gấp và đại diện các bộ, ngành đã cùng nhau hiến kế nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác xây dựng văn bản.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Lê Mạnh Hà quan niệm, giảm điều kiện đầu tư kinh doanh là giảm nhũng nhiễu cho DN. Vì vậy, ông Hà cho rằng, cần thống kê cụ thể giảm được bao nhiêu và có thông báo cụ thể, quan trọng nữa là không giảm cơ học hay “cứng hóa” các điều kiện. Riêng đối với 49 nghị định (NĐ) quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh thì đã có 38 NĐ trình Chính phủ và ông Hà đề nghị sớm hoàn thành về số lượng các NĐ còn lại.

Thứ trưởng Bộ Nội Vụ Nguyễn Trọng Thừa lưu ý, không vì áp lực thời gian mà bỏ qua chất lượng. Ông Thừa còn nêu vấn đề, một số thông tư trái luật đã bị kiểm điểm chưa? vì thực tế có cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản rất bảo thủ, sợ mất quyền lợi. Tới đây, theo ông Thừa, quyết tâm của lãnh đạo là yếu tố cốt lõi, “ở bộ nào mà Bộ trưởng quan tâm thì công tác xây dựng văn bản chắc chắn sẽ tốt”.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Đỗ Đức Duy đề nghị phải rà soát để tránh chồng lấn trong nâng cấp các quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh trong thông tư lên thành NĐ. Khác với ý kiến cho rằng không nhất thiết phải tổ chức hội đồng thẩm định, ông Duy lại cho rằng cần có hội đồng thẩm định nhằm nhanh chóng cùng nhau xử lý giải quyết vấn đề còn vướng mắc

Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Lê Thành Long đồng tình với nhận định không thể “bốc” cơ học các quy định trong thông tư lên thành NĐ. Ghi nhận nhiều đề xuất của các bộ, ngành, Bộ trưởng tâm niệm “làm gì thì cũng phải theo quy định của pháp luật, nên thách thức lớn nhất chính là phải dung hòa giữa số lượng, thời gian, chất lượng các văn bản”.

Bộ trưởng khẳng định: “Không thể chạy theo số lượng được, quyết tâm cao nhất là đảm bảo kịp thời hạn và chất lượng”. Vì vậy, cần tiếp tục đầu tư về thời gian, không chủ quan “coi như xong” đối với những văn bản đã được thẩm định, đã được lấy ý kiến thành viên Chính phủ. Cũng theo Bộ trưởng, vướng nhiều nhất là nhóm văn bản quy định điều kiện đầu tư kinh doanh nên nếu có nội dung còn bất hợp lý cao hơn cấp NĐ thì trong quá trình rà soát phải mạnh dạn báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội... Về phía Bộ Tư pháp, Bộ trưởng cam kết tiếp tục cố gắng cùng Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành xử lý những khó khăn trong soạn thảo, xây dựng, ban hành văn bản.