Sau hơn 20 ngày mở tòa, chiều 24/9, phiên xử sơ thẩm Hà Văn Thắm – cựu Chủ tịch Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) cùng đồng phạm dần bước vào hồi kết với phần lời nói sau cùng của các bị cáo.
Trước đó, cùng chung quan điểm, các luật sư đã đồng loạt đề nghị Tòa trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Theo lý lẽ của các luật sư, nhiều vấn đề không thể làm rõ tại phiên sơ thẩm lần này có thể dẫn đến việc xét xử không đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.
 |
| Bị cáo Hà Văn Thắm. |
Chưa làm rõ hành vi “cố ý làm trái”?
Cáo trạng của VKS cáo buộc hành vi “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế” của Hà văn Thắm, Nguyễn Xuân Sơn và các đồng phạm gây hậu quả thiệt hại hơn 1.576 tỷ đồng.
Bị cáo Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch OceanBank một mực khẳng định 1.576 tỷ đồng bị quy kết trong cáo trạng không phải là thiệt hại mà đó là khoản chi lãi ngoài để huy động vốn, từ đó thu lợi nhuận về cho ngân hàng:
“Tôi là cổ đông lớn nhất của OceanBank. Tôi khẳng định 1.500 tỷ đồng không phải là thiệt hại của ngân hàng mà chỉ là khoản chi lãi ngoài để huy động vốn, từ đó thu lợi về cho ngân hàng. Tôi không hồ đồ hết lần này đến lần khác tự làm thiệt hại cho chính mình”.
Để xác định thiệt hại do hành vi Cố ý làm trái của các bị cáo, Cơ quan điều tra có Quyết định số 58/C46-P11 yêu cầu Ngân hàng Nhà nước thực hiện việc giám định tư pháp, trong đó có nội dung rất quan trọng là giám định số tiền Ocean Bank chi trả lãi ngoài huy động vốn trên 1.576 tỷ đồng có trái với quy định của pháp luật, của Ngân hàng Nhà nước không? Nếu có đã gây thiệt hại cho Ocean Bank là bao nhiêu?
Vậy nhưng Ngân hàng Nhà nước đã không đưa ra được kết luận về thiệt hại theo yêu cầu của Cơ quan Điều tra, như lời ông Đỗ Hoàng Quân (đại diện Đoàn giám định của Ngân hàng Nhà nước) xác nhận tại Tòa: “Cơ quan Cảnh sát điều tra với các số liệu cung cấp đã xác định thiệt hại. Chúng tôi chỉ xác định những sai phạm và vi phạm theo các quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN)”.
Về vấn đề này, các luật sư cho rằng cần phải làm rõ về khoản tiền nói trên để xác định các bị cáo có cố ý làm trái hay không. Theo Luật sư Hoàng Huy Được, kết luận giám định không hề đề cập số tiền 1.576 tỷ đồng là thiệt hại và vi phạm nghiêm trọng luật giám định tư pháp.
Nhiều nội dung không đủ cơ sở giám định nhưng vẫn được giám định, trong đó còn đề nghị cơ quan điều tra làm rõ trách nhiệm liên quan đến vụ án thì còn khách quan, vô tư hay không?
Ông Được cho rằng, bản kết luận giám định không vô tư khách quan, “Đoàn giám định đã vi phạm Điều 31 Luật Giám định quy định người thực hiện giám định phải ghi nhận thời gian, đầy đủ kết quả giám định bằng văn bản. chúng tôi không tìm thấy bút ký hay chương trình, hoặc văn bản nào ghi nhận việc này của Đoàn giám định” – Luật sư Được khẳng định.
Tiếp đó, luật sư Được cho rằng, Đoàn giám định vi phạm nghiêm trọng khoản 1 Điều 32 của Luật quy định thời gian, địa điểm hoàn thành việc giám định.
Ông Được đưa ra lập luận: “Ông Đỗ Anh Quân đã trình bày việc giám định được thực hiện tại trụ sở cơ quan CSĐT, trụ sở Bộ Công an trên đường Phạm Văn Đồng (quận Cầu Giấy, Hà Nội), chứ không như trong văn bản ghi là tại Cơ quan thanh tra NHNN (số 45 Lý thường Kiệt, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Một kết luận mang tính khoa học đúng đắn nhưng được thực hiện không đúng đắn”…
Những lời “đại gia” nhắn gửi người thân
Bước vào vành móng ngựa với sự điềm tĩnh vốn có, Hà Văn Thắm – bị cáo giữ vai trò lớn nhất trong vụ án trình bày: “Bị cáo xin bày tỏ sự biết ơn HĐXX vì đã cho bị cáo được nói nhiều tại phiên tòa này”.
Cựu Chủ tịch Oceanbank nói thêm, nếu HĐXX chứng minh được bị cáo phạm tội thì xin hiểu cho bị cáo là vai trò rất mờ nhạt. Thắm cho rằng bản thân không phải chủ thể của tội phạm tham nhũng và trong khung hình phạt có nhiều mức, nếu đồng phạm không tích cực thì cũng có thể dưới khung.
Với đồng các bị cáo khác trong vụ án, cựu Chủ tịch Oceanbank nói lời xin lỗi vì làm liên lụy tới họ, đồng thời bày tỏ sự hy vọng những con người cùng vướng lao lý như Thắm sẽ không bị mất hết. Với gia đình và người thân, bị cáo Thắm nói: “Tôi biết rằng có giai đoạn mình từng là niềm tự hào nhưng giờ đây lại trở thành nỗi đau xót, gánh nặng. Tôi không biết làm sao cả, tôi chỉ biết sống tốt để mọi người không quá đau lòng”.
Riêng với các con, bị cáo Thắm nhắn gửi: “Rất có thể các con không nghe được những lời này nhưng vẫn mong các con rút kinh nghiệm bố, hãy sống tốt, hãy chăm sóc ông bà và mẹ”. Sau cùng, cựu Chủ tịch Oceanbank nói: “Lần cuối cùng bị cáo nghĩ mình đứng ở đây.
Bị cáo tin tòa biết bị cáo nói thật hay quanh co. Những gì bị cáo đã làm, đồng nghiệp đã làm, bị cáo mong quý tòa cân nhắc, xem xét có cần tách bị cáo ra khỏi xã hội vĩnh viễn hay không. Xin tòa hãy vì bị cáo, vì người thân bị cáo để có phán quyết mức án đúng nhất”.
Đến lượt mình, bị cáo Nguyễn Xuân Sơn – cựu Tổng giám đốc (TGĐ) Oceanbank cho rằng trong cuộc đời của mình, bị cáo chưa bao giờ dám nghĩ tới việc thất đức, chiếm đoạt tài sản của PVN hay Oceanbank, những nơi mà bản thân bị cáo luôn dành hết tâm sức làm việc.
“Nếu chỉ cần mang tiếng tham ô, chiếm đoạt thì đấy chính là bản án nghiêm khắc, nặng nề nhất với bị cáo” – cựu TGĐ Oceanbank bảo vậy. Nhắn gửi với mọi người, bị cáo Sơn nói lời xin lỗi tới những người ở PVN vì hành vi của bị cáo đã làm ảnh hưởng tới uy tín của tập đoàn.
“Bị cáo mong muốn những ai đã nhận tiền chăm sóc khách hàng từ bị cáo cũng như Oceanbank hãy bình tâm suy nghĩ thấu đáo hoàn trả lại số tiền ấy để tâm hồn được thanh thản, hưởng sự khoan hồng của pháp luật” – cựu TGĐ Oceanbank nói.
