Hà Nội 20 °C
TP Hồ Chí Minh 26 °C
Hải Phòng 21 °C
Đà Nẵng 21 °C
Yên Bái 17 °C
  • Hà Nội Hà Nội 20°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 26°C
  • Hải Phòng Hà Nội 21°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 21°C
  • Yên Bái Hà Nội 17°C

Cuộc cách mạng mang tính nhân văn sâu sắc

Nhà nước và Pháp luật
19/08/2020 10:50
Đại tướng Nguyễn Quyết
aa
Nhân nghĩa, hòa hiếu là truyền thống quý báu trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Huyền sử còn ghi chuyện Đức thánh Tản Viên chủ trì lễ bàn giao quyền lực giữa Hùng Duệ Vương bộ tộc Lạc Việt nhà nước Văn Lang sang thủ lĩnh Thục Phán của bộ tộc Âu Việt một cách hòa bình, chấm dứt chiến tranh kéo dài, lập nên nhà nước Âu Lạc, đóng đô ở Cổ Loa. Trong áng “thiên cổ hùng văn” Bình Ngô đại cáo, Nguyễn Trãi viết: “Đem đại nghĩa thắng hung tàn. Lấy chí nhân thay cường bạo”. Sau khi đại thắng, để “thể đức hiếu sinh”, quân dân Đại Việt đã cấp ngựa, cấp thuyền cho đạo quân xâm lược nhà Minh rút về nước.


Anh100.

Cách mạng Tháng Tám thành công là kết tinh của chủ nghĩa yêu nước. Ảnh: Tư liệu

Truyền thống nhân văn, nhân nghĩa ấy đã được Đảng và nhân dân ta phát huy một cách hiệu quả, góp phần vào thắng lợi của cách mạng trong những thời điểm quyết định. Cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 ở Thủ đô Hà Nội là minh chứng. Tính nhân văn của cách mạng là ở chỗ đã vận động, huy động được một lực lượng đông đảo quần chúng tự giác, tích cực tham gia, xả thân hy sinh vì mục tiêu độc lập dân tộc. Cách mạng là cải tạo con người. Để tiến tới Cách mạng Tháng Tám, chúng ta đã vận động, giác ngộ không chỉ quần chúng lao động nghèo khổ mà cả những người thuộc tầng lớp trên, những người trong hàng ngũ địch, biến lực lượng của địch thành lực lượng cách mạng.

Kinh nghiệm sâu sắc nhất trong cuộc đời hoạt động cách mạng của tôi là dựa vào dân, xây dựng cơ sở, xây dựng căn cứ an toàn, xây dựng lực lượng trong nhân dân. Trước đó, cách mạng ở Hưng Yên, ở Hà Nội gặp khó khăn, bị địch khủng bố gay gắt. Ở Hưng Yên, chi bộ 5 người chỉ còn một. Tại Hà Nội, nhiều đồng chí lãnh đạo bị bắt bớ, có đồng chí bị xử bắn. Năm 1944, tôi tham gia Ban Cán sự xây dựng phong trào phản đế ở Hà Nội, Thành ủy viên thành phố Hà Nội. Tôi đã cùng các đồng chí của mình gây dựng cơ sở ở ngoại thành, làm bàn đạp tiến vào thành phố.

Tháng 3-1945, tôi được giao nhiệm vụ Bí thư Thành ủy, Ủy viên Ủy ban Quân sự cách mạng, tham gia lãnh đạo khởi nghĩa cướp chính quyền ở Thủ đô. Những ngày gây dựng phong trào ở Hưng Yên, ở Hà Nội, mặc dù xuất thân nông thôn, tôi đã tự học hỏi, dựa vào dân, nhờ dân che chở để hoạt động. Có thời gian tôi được gia đình quan phủ Nguyễn Diệp Quảng cho ở trong nhà, đã có lần hai cô con gái của ông nhanh trí cứu tôi thoát khỏi sự lùng sục của quân Nhật.

Chiều 16-8-1945, tôi gặp đồng chí Phạm Thái Hy, Đội phó Đội Thanh niên tuyên truyền xung phong thành Hoàng Diệu tại chỗ hẹn gần đầu cầu Cống Cót. Nghe báo cáo hôm sau có cuộc mít tinh của Tổng hội Viên chức ủng hộ chính quyền thân Nhật Trần Trọng Kim ở Nhà hát Lớn Hà Nội, tôi bàn bạc rồi quyết định giao nhiệm vụ cho Đội Thanh niên tuyên truyền xung phong thành Hoàng Diệu cướp diễn đàn, biến cuộc mít tinh của địch thành cuộc tuần hành thị uy của quần chúng cách mạng. Ngày 17-8, cuộc mít tinh đã biến thành cuộc tuần hành thị uy của quần chúng cách mạng ủng hộ Việt Minh, ủng hộ Việt Nam độc lập.

Ngay tối 17-8, Thành ủy Hà Nội triệu tập Hội nghị quân sự mở rộng tại Dịch Vọng, Cầu Giấy, quyết định Hà Nội tổng khởi nghĩa vào ngày 19-8.

Một bài học quan trọng của Cách mạng Tháng Tám ở Hà Nội là có đối sách thích hợp, hiệu quả, làm vô hiệu hóa lực lượng phát xít Nhật. Ở Hà Nội lúc bấy giờ có hơn một vạn lính Nhật với đầy đủ trang bị, vũ khí hiện đại. Ngày 19-8, sau cuộc mít tinh tại Nhà hát Lớn Hà Nội, hàng chục vạn quần chúng cách mạng chia làm hai. Một cánh dưới sự chỉ huy của đồng chí Nguyễn Khang, đại diện Xứ ủy, đi chiếm Phủ Khâm sai, Tòa Thị chính, Sở Cảnh sát Hàng Trống. Một cánh do tôi chỉ huy cùng Đội Thanh niên tuyên truyền xung phong thành Hoàng Diệu chiếm trại Bảo an binh.

Tại đây có khoảng 1.000 lính Bảo an của chính quyền thân Nhật đồn trú. Do khéo vận động, thuyết phục, với khí thế cách mạng áp đảo, ta đã không phải nổ súng mà vẫn chiếm được trại, chiếm được kho vũ khí của địch để trang bị cho lực lượng vũ trang cách mạng. Lúc này, Bộ Chỉ huy quân đội Nhật đã điều 2 xe tăng và rất nhiều binh lính đến bao vây, uy hiếp, ra tối hậu thư buộc ta hạ vũ khí, giao nộp trại. Trước tình thế đó, ta đã sáng tạo, dùng biện pháp ngoại giao, quân sự với hậu thuẫn là khí thế cách mạng của quần chúng để giải quyết tình hình, tránh tổn thất cho cách mạng.

Chiều tối 19-8, phái đoàn đàm phán của Việt Minh do ông Lê Trọng Nghĩa, Ủy viên Ủy ban Khởi nghĩa và cố vấn Trần Đình Long dẫn đầu đã trực tiếp gặp gỡ, đàm phán với tướng Tsuchihashi - Tổng Tư lệnh kiêm Toàn quyền Nhật tại Đông Dương - ngay tại Tổng hành dinh quân đội Nhật (nay là 33 Phạm Ngũ Lão). Cuộc đàm phán diễn ra khá gay go nhưng cuối cùng, đúng như ta dự đoán, phía Nhật đã chấp nhận án binh bất động, không can thiệp vào công việc nội bộ của người Việt Nam; đổi lại, Việt Minh cam kết không tấn công, bảo đảm an toàn cho binh lính của họ để chờ ngày về nước.

Với kết quả đàm phán này, quân đội Nhật đã chấp nhận Việt Minh là đại diện cho dân tộc Việt Nam, chấp nhận chính quyền cách mạng. Kết quả đàm phán với Nhật mang ý nghĩa quyết định cho thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa ở Hà Nội, bởi phe Việt Minh đã không chỉ tránh được cuộc đối đầu trực tiếp với quân Nhật mà còn loại trừ mọi hy vọng của các lực lượng chính trị khác vào khả năng đảo ngược tình thế tại Thủ đô vào thời điểm đó. Đây là bài học lớn có tính quyết định nhất cho cuộc Tổng khởi nghĩa trên phạm vi cả nước. Hà Nội đã không máy móc, giáo điều mà luôn chủ động, sáng tạo trong chấp hành lệnh Tổng khởi nghĩa của cấp trên.

Đồng chí Trường Chinh, nguyên Tổng Bí thư của Đảng đánh giá “Thắng lợi của Hà Nội mở đường cho thắng lợi của cả nước”. Cả nước theo gương Hà Nội, theo tinh thần Hà Nội, vận dụng kinh nghiệm khởi nghĩa ở Hà Nội nên đã giành được độc lập. Theo đồng chí Trường Chinh, Thành ủy Hà Nội đã nắm chắc thời cơ, khắc phục nguy cơ, giúp Trung ương tìm ra phương thức lãnh đạo Tổng khởi nghĩa thắng lợi trên toàn quốc.

Sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, ngày 2-9-1945, hàng vạn quần chúng Thủ đô đại diện cho cả dân tộc Việt Nam nô nức kéo về Quảng trường Ba Đình, lắng nghe Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Với dã tâm xâm lược nước ta một lần nữa, thực dân Pháp với sự đồng lõa của quân đội Anh trong lực lượng Đồng minh đã nổ súng mở đầu cuộc xâm lược lần thứ hai, buộc nhân dân Việt Nam phải cầm súng kháng chiến. Nghe theo Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến ngày 19-12-1945, đã có nhiều quan lại cấp cao trong triều đình nhà Nguyễn và chính phủ thân Nhật, nhiều nhân sĩ, trí thức yêu nước, kể cả sĩ quan trong quân đội Nhật đã theo Chủ tịch Hồ Chí Minh lên chiến khu, đồng cam cộng khổ, góp phần to lớn vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp, nhiều người trở thành cán bộ cấp cao của Đảng và Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Tôi cũng nhận nhiệm vụ mới, tham gia đoàn quân Nam tiến, vào Liên khu V tổ chức kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Sau này, dù đảm nhận nhiệm vụ nào, tôi đều cố gắng hoàn thành. Bí quyết thành công của cuộc đời tôi là nắm vững chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, vận dụng vào thực tế một cách sáng tạo, chủ động.

Bài học thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, một cuộc cách mạng mang tính nhân văn sâu sắc, là kết tinh giá trị tinh hoa văn hóa của dân tộc Việt Nam và là tinh hoa văn hóa nhân loại, nếu vận dụng một cách sáng tạo, thích hợp, sẽ có giá trị trường tồn với cách mạng nước ta, với các dân tộc và thế giới trong thời đại mới.

bài liên quan
Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Ngày 8/11, Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, cùng các cán bộ, phóng viên, nhà tài trợ, tiếp tục đến với xã Liên Minh - Phú Thọ, để trao tặng hai căn nhà cho hộ dân còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng, thượng tôn pháp luật không chỉ là nền tảng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mà còn là động lực thúc đẩy đổi mới, kiến tạo phát triển bền vững.
LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

Tối qua ngày 5/11/2025, Lễ kỷ niệm 10 năm ra mắt Chuyên trang truyền thông Pháp luật + (Pháp luật Plus) – Báo Pháp luật Việt Nam đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, Ba Đình (Hà Nội) trong không khí trang trọng, ấm áp và đầy cảm xúc.
Ca sĩ Phương Nhung trở lại với đêm nhạc kỷ niệm 20 năm - “Mắt Nhung” không chỉ là tên gọi

Ca sĩ Phương Nhung trở lại với đêm nhạc kỷ niệm 20 năm - “Mắt Nhung” không chỉ là tên gọi

Ca sĩ Phương Nhung đánh dấu cột mốc 20 năm hoạt động nghệ thuật bằng đêm nhạc mang tên “Mắt Nhung” - nơi đôi mắt như lời tự tình chứa đựng những cung bậc của cảm xúc, dấu ấn và tâm sự của một hành trình dài bền bỉ với âm nhạc.
10 năm ra mắt Chuyên trang điện tử Pháp luật Plus: Hành trình khẳng định uy tín và dấu ấn trong làng báo chí Việt Nam

10 năm ra mắt Chuyên trang điện tử Pháp luật Plus: Hành trình khẳng định uy tín và dấu ấn trong làng báo chí Việt Nam

Không chỉ là dịp nhìn lại chặng đường phát triển đầy nỗ lực của một chuyên trang báo chí trẻ trung, hiện đại mà còn khẳng định vị thế, vai trò và trách nhiệm của Pháp luật Plus trong bối cảnh truyền thông số phát triển mạnh mẽ.
Mới nhất
Đọc nhiều
Người đan ông mất gần 600 triệu đồng khi đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng

Người đan ông mất gần 600 triệu đồng khi đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng

Một người đàn ông vừa bị lừa mất số tiền 600 triệu đồng khi tiến hành đăng ký xuất khẩu lao động trên mạng. Sự việc ngay sau đó đã được người này trình báo Công an.
Campuchia – Việt Nam tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy

Campuchia – Việt Nam tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy

Ủy ban Quốc gia Phòng, Chống Ma túy Campuchia và Viện Nghiên cứu & Ứng dụng Phòng chống Ma túy PSD vừa ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giai đoạn 2026–2028, tập trung vào nâng cao nhận thức cộng đồng, đào tạo, truyền thông phòng ngừa và chuyển giao phương
Quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng gian lận thương mại, hàng giả

Quyết tâm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng gian lận thương mại, hàng giả

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 397/NQ-CP Kế hoạch hành động của Chính phủ về đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến năm 2030.
Tin bài khác
Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2

Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2

Kỷ niệm 69 năm ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 - 27/2/2024), Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam đã đến thăm và chúc mừng các y bác sỹ đang công tác tại Bộ Y tế và một số bệnh viện.
Nghệ An: Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 02 ước tăng 5,96% so với cùng kỳ

Nghệ An: Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 02 ước tăng 5,96% so với cùng kỳ

Thông tin được Giám đốc Sở KH&ĐT Phạm Hồng Quang đưa ra tại phiên họp thường kỳ tháng 2/2024 của UBND tỉnh Nghệ An.
Đồng Nai: Đại diện Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam

Đồng Nai: Đại diện Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng các y, bác sĩ nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam

Ngày 27/2, Nhà báo Huỳnh Ngọc Hiếu – Trưởng Đại diện Văn phòng Đông Nam Bộ, Báo Pháp luật Việt Nam làm trưởng đoàn đã đến thăm và chúc mừng Sở Y tế và Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai nhân Ngày Thầy thuốc Việt Nam.
Công an tỉnh Đắk Nông khen thưởng các đơn vị bắt nóng các đối tượng cướp giật tài sản

Công an tỉnh Đắk Nông khen thưởng các đơn vị bắt nóng các đối tượng cướp giật tài sản

Trước đó, Công an thành phố Gia Nghĩa phối hợp các đơn vị liên quan, Công an huyện Tuy Đức, Công an xã Đắk Ngo tổ chức truy nóng các đối tượng.
Đồng Nai triển khai nhiệm vụ trọng tâm về chuyển đổi số

Đồng Nai triển khai nhiệm vụ trọng tâm về chuyển đổi số

Mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu suất phục vụ lĩnh vực CĐS và cải thiện hạ tầng công nghệ thông tin của các cơ quan nhà nước.
1.500 tân binh Hà Tĩnh lên đường tòng quân

1.500 tân binh Hà Tĩnh lên đường tòng quân

Sáng nay (26/2), 1.500 thanh niên ưu tú của Hà Tĩnh lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự, công an nhân dân (CAND).
Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hoá dự Lễ giao, nhận quân tại huyện Hậu Lộc

Giám đốc Công an tỉnh Thanh Hoá dự Lễ giao, nhận quân tại huyện Hậu Lộc

Năm 2024, tỉnh Thanh Hóa được giao chỉ tiêu tuyển chọn và gọi 3.650 công dân nhập ngũ vào Quân đội; 441 công dân nhập ngũ vào Công an.
Chi tiết tiền lương và phụ cấp chức vụ của lực lượng Công an nhân dân năm 2024 chính xác nhất

Chi tiết tiền lương và phụ cấp chức vụ của lực lượng Công an nhân dân năm 2024 chính xác nhất

Với mức lương cơ sở hiện tại là 1,8 triệu đồng thì tiền lương chức vụ Thiếu Uý Công an nhân dân năm 2024 là 14,4 triệu đồng.
Biên Hòa tổ chức hội trại tòng quân và lễ giao, nhận quân 2024

Biên Hòa tổ chức hội trại tòng quân và lễ giao, nhận quân 2024

Mục đích tổ chức hội trại tòng quân là nhằm tuyên truyền giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang của Đảng, Dân tộc, Quân đội, lực lượng vũ trang thành phố.
Nghệ An: 3.250 công dân lên đường nhập ngũ

Nghệ An: 3.250 công dân lên đường nhập ngũ

Sáng 26/2, đồng loạt 21 huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh Nghệ An tổ chức Lễ giao, nhận quân năm 2024.
tong bi thu to lam lam viec voi 2 tinh an giang kien giang

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang

Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
tien giang dieu tra vu chu doanh nghiep gao nghi bi lua hon 420 ty dong

Tiền Giang: Điều tra vụ chủ doanh nghiệp gạo nghi bị lừa hơn 420 tỷ đồng

Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.