Con dưới 12 tháng tuổi chồng được quyền ly hôn đơn phương không? Con 5 tháng tuổi ly hôn ai giành được quyền nuôi con?
Bạn đọc có tên Trần Mai Anh, địa chỉ tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình có gửi email câu hỏi tới địa chỉ [email protected].
Pháp luật Plus xin trích đăng nội dung câu hỏi như sau: “Tôi muốn hỏi tôi có chồng được 2 năm nhưng do thường xuyên vợ chồng tôi có cãi vã tôi thấy mối quan hệ hạnh phúc gia đình không tiếp tục được nữa. Hiện giờ tôi có sinh 1 bé trai 5 tháng nếu ly hôn thì tôi có quyền được nuôi con không?”
Tòa soạn pháp luật Plus cùng các văn phòng luật xin trả lời câu hỏi:
1. Cơ sở pháp lý
– Luật hôn nhân gia đình 2014
2. Giải quyết vấn đề
Theo Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định, vợ hoặc chồng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn đơn phương và Tòa án chỉ giải quyết cho ly hôn khi có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
Mục 8 Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao số 02/2000/NĐ-HĐTP ngày 23 tháng 12 năm 2000 hướng dẫn áp dụng một số quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 quy định:
a.1. Được coi là tình trạng của vợ chồng trầm trọng khi:
- Vợ, chồng không thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau như người nào chỉ biết bổn phận người đó, bỏ mặc người vợ hoặc người chồng muốn sống ra sao thì sống, đã được bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức, nhắc nhở, hoà giải nhiều lần.
- Vợ hoặc chồng luôn có hành vi ngược đãi, hành hạ nhau, như thường xuyên đánh đập, hoặc có hành vi khác xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm và uy tín của nhau, đã được bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức, đoàn thể nhắc nhở, hoà giải nhiều lần.
- Vợ chồng không chung thuỷ với nhau như có quan hệ ngoại tình, đã được người vợ hoặc người chồng hoặc bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức, nhắc nhở, khuyên bảo nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình;
a.2. Để có cơ sở nhận định đời sống chung của vợ chồng không thể kéo dài được, thì phải căn cứ vào tình trạng hiện tại của vợ chồng đã đến mức trầm trọng như hướng dẫn tại điểm a.1 mục 8 này. Nếu thực tế cho thấy đã được nhắc nhở, hoà giải nhiều lần, nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình hoặc vẫn tiếp tục sống ly thân, bỏ mặc nhau hoặc vẫn tiếp tục có hành vi ngược đãi hành hạ, xúc phạm nhau, thì có căn cứ để nhận định rằng đời sống chung của vợ chồng không thể kéo dài được.
a.3. Mục đích của hôn nhân không đạt được là không có tình nghĩa vợ chồng; không bình đẳng về nghĩa vụ và quyền giữa vợ, chồng; không tôn trọng danh dự, nhân phẩm, uy tín của vợ, chồng; không tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của vợ, chồng; không giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau phát triển mọi mặt.
Nếu như có một trong những lý do trên, vợ hoặc chồng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết cho ly hôn
Về quyền nuôi con, căn cứ theo Điều 81 Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định như sau:
Điều 81. Việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn
1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.
2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Theo quy định trên, về nguyên tắc khi ly hôn, con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con. Việc xem xét điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc con dựa vào hai điều kiện sau:
– Điều kiện tài chính: Người trực tiếp nuôi con phải có công việc, có chỗ ở ổn đinh, đảm bảo thu nhập hàng tháng có thể đáp ứng những nhu cầu sinh hoạt phù hợp với lợi ích của con
– Điều kiện nhân thân: Người có lối sống lành mạnh, không có án tích, có thời gian nuôi dưỡng, trông nom, giáo dục con, định hướng phát triển cho con…
Cần lưu ý rằng, ngay cả khi bạn không có những điều kiện về tài chính trên nhưng có sự hỗ trợ từ gia đình, họ hàng, ví dụ, không có nhà riêng nhưng có thể ở cùng nhà ngoại, thu nhập chưa cao nhưng bố mẹ bạn có thể hỗ trợ tài chính thì cũng không ảnh hưởng đến quyền nuôi con của bạn, do con bạn dưới 36 tháng tuổi.
Như vậy, con của bạn được 5 tháng tuổi, về mặt nguyên tắc sẽ được giao cho bạn trực tiếp nuôi, trừ trường hợp bạn không có điều kiện trên để trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc con hoặc vợ chồng bạn có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Ngoài ra, theo khoản 3 Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
3. Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Do đó, nếu quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp này xuất phát từ phía chồng bạn thì sẽ không được Tòa án chấp nhận do bạn đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
