"Chốt" hướng tuyến đường sắt Lào Cai - Hải Phòng qua địa phận Bắc Ninh

Theo báo cáo nghiên cứu khả thi, dự án tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng có tổng chiều dài khoảng 418,8km (tuyến chính 390,9km và 3 nhánh nối 27,9km); đi qua 9 tỉnh, thành phố: Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng; có điểm đầu tại vị trí kết nối ray qua biên giới giữa ga Lào Cai mới với ga Hà Khẩu Bắc; điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện, TP Hải Phòng.

Trên tuyến bố trí 18 ga (3 ga lập tàu; 15 ga hỗn hợp); 13 trạm tác nghiệp kỹ thuật. Trong đó, đoạn qua tỉnh Bắc Ninh thuộc địa bàn thành phố Từ Sơn và thị xã Thuận Thành; có ga Yên Thường thuộc xã Yên Thường (Gia Lâm, Hà Nội) và phường Châu Khê (Từ Sơn).

Tại buổi làm việc, đơn vị tư vấn trình bày hướng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đoạn qua địa phận tỉnh Bắc Ninh và các phương án đấu nối tuyến nhánh.

Trong đó, đã tiếp thu ý kiến của tỉnh về việc hạn chế tối đa tác động của dự án đến quần thể di tích lịch sử quốc gia đặc biệt - khu Sơn Lăng Cấm Địa (thành phố Từ Sơn) và bám theo đề xuất của tỉnh nhằm đáp ứng việc triển khai các tuyến đường sắt và hạ tầng kết nối.

"Chốt" hướng tuyến của đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Bắc Ninh - Hải Phòng (Ảnh: BacNinhTv).

Cũng trong buổi làm việc, các đại biểu đã thảo luận về tọa độ; ưu, nhược điểm của các phương án đấu nối tuyến nhánh; phạm vi giải phóng mặt bằng tuyến và vị trí ga Yên Thường; phương án bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật…

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn thống nhất hướng tuyến chính của dự án theo phương án nghiên cứu tiền khả thi; đề nghị đơn vị tư vấn tiếp tục nghiên cứu giảm bán kính tuyến nhánh với nút giao để hạn chế tối đa tác động đến khu Sơn Lăng Cấm Địa.

Đối với tuyến đường bộ kết nối từ sân bay Gia Bình về Hà Nội, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh khẳng định, cần giữ hướng tuyến đã nghiên cứu và thống nhất giữa tỉnh Bắc Ninh và Thủ đô Hà Nội.

Việc kết hợp tuyến đường sắt đô thị vào tuyến đường này cần tuân thủ các nguyên tắc đã thống nhất về mặt cắt, hướng tuyến; không nên phát sinh thêm tuyến đường sắt để bảo đảm tiêu chí "ngắn nhất, thẳng nhất, hiện đại nhất và đẹp nhất" của tuyến đường từ sân bay Gia Bình về Hà Nội; đồng thời tránh việc phá vỡ trục cảnh quan đô thị, gây lãng phí về quy hoạch và các nguồn lực.

Về công tác giải phóng mặt bằng, tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo; đơn vị chức năng tiến hành thống kê diện tích đất, số hộ thuộc diện tái định cư và đã chuẩn bị khu tái định cư.

Dự kiến cuối tháng 5/2025, trình HĐND tỉnh phân bổ kinh phí để triển khai giải phóng mặt bằng. Bắc Ninh phấn đấu thực hiện xong giải phóng mặt bằng tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai - Hải Phòng, đoạn qua địa phận tỉnh trong tháng 8/2025, đúng lộ trình của Chính phủ và Bộ Xây dựng đặt ra.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy nhấn mạnh, việc triển khai dự án xuất hiện thêm các yếu tố mới như quy mô sân bay Gia Bình, quy hoạch tuyến đường kết nối từ sân bay Gia Bình đến Hà Nội (trong đó có cả tuyến đường sắt đô thị), nhà đầu tư đề xuất tuyến đường sắt nối sân bay Gia Bình với Quảng Ninh nên phát sinh những vấn đề kỹ thuật cần xử lý để bảo đảm tầm nhìn dài hạn đồng bộ, đặc biệt là tiết kiệm nguồn lực.

Trong quá trình triển khai, đơn vị tư vấn đã hạn chế tối đa việc ảnh hưởng đến khu di tích lịch sử và nhận được thống nhất của thành phố Hà Nội, tỉnh Bắc Ninh… Yêu cầu đơn vị tư vấn phối hợp với các đơn vị rà soát thu hẹp bán kính các tuyến nhánh; lập phương án 3D các nút giao để xác định, bảo đảm tính kỹ thuật, tính khả thi theo ý kiến của 2 địa phương đã thống nhất.

Việc nghiên cứu các nội dung liên quan phải gắn với công năng, nhu cầu vận tải, nhu cầu sử dụng đất để tránh lãng phí về nguồn lực.

Thứ trưởng cũng thống nhất ý kiến của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh về việc chỉ nên có 1 tuyến đường sắt đô thị trên tuyến đường bộ từ sân bay Gia Bình về Hà Nội, tránh phá vỡ cảnh quan, không gian tuyến đường.