Để các quan chức ngừng nhận hối lộ, hai điều phải được đảm bảo: đã tham nhũng kiểu gì cũng bị trừng phạt và không có phương án tiêu tiền bất chính. Logic này, theo sáng kiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin, được thể hiện dưới dạng 3 dự luật. Tất cả dự luật này được Duma Quốc gia (Hạ viện Nga) phê chuẩn trong lần xem xét thứ ba, và đang được trình lên Hội đồng Liên bang (Thượng viện Nga) xem xét.
Hết chức chưa hết tội
Quốc hội Nga gọi các biện pháp do Tổng thống Putin đề xuất là “chưa từng có tiền lệ”. Ý tưởng của ông Putin là kiểm tra chi tiêu của tất cả các quan chức ngay cả khi họ không còn đương chức. Theo đó, mọi giao dịch mua bán bất động sản, du thuyền, xe hơi và chứng khoán đều sẽ được kiểm soát. Tất cả giao dịch được thực hiện trong vòng 3 năm “đương chức” gần nhất sẽ được rà soát lại, nếu tổng số tiền vượt quá thu nhập chính thức của gia đình công chức.
Theo luật hiện hành, việc kiểm soát như vậy mới chỉ được thực hiện trong thời gian thuyên chuyển công tác hoặc về hưu, và công tác thanh tra sẽ được đảm trách bởi các đơn vị chống tham nhũng tại nơi của quan chức đó làm việc.
Dự luật mới có 2 thay đổi quan trọng. Thứ nhất, sau khi quan chức nghỉ công tác, tất cả tài liệu về các khoản chi tiêu của quan chức đó sẽ được chuyển đến văn phòng công tố, và việc xác minh sẽ được tiến hành trong vòng 6 tháng.
Tổng thống Putin quyết tâm chấm dứt tình trạng tham nhũng tại Nga. (Ảnh: kremlin.ru)
Theo ông Alexei Kondratiev, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng và An ninh Hội đồng Liên bang, tùy vào tình hình, thời hạn thanh tra các quan chức miễn nhiệm có thể tăng lên. “Pháp luật được xây dựng từ thực tiễn áp dụng luật. Nếu thực tiễn cho thấy thời hạn cần phải được tăng lên, thì chúng ta luôn có thể sửa đổi” - thượng nghị sĩ nói.
Đồng thời, ông Kondratiev cũng cảnh báo, bất kỳ hành động nào cũng sẽ vấp phải sự đối phó: “Mọi động thái của nhà nước đều luôn bị kẻ xấu nghiên cứu kỹ. Chúng muốn tìm ra kẽ hở để luồn lách”.
Tiền hối lộ mất giá trị
Nếu một quan chức không thể chứng minh được ngôi nhà hoặc chiếc xe riêng của mình được mua bằng “tiền lương”, thì số tài sản đó sẽ bị tịch thu sung công quỹ. Và đây là điểm mới quan trọng thứ hai của cải cách chống tham nhũng do Tổng thống đề xuất: người nhận hối lộ sẽ bị tịch thu mọi tài sản phi pháp có được.
“Việc đe dọa tịch thu tài sản từ những nguồn thu nhập bất chính sẽ đóng vai trò là một biện pháp phòng ngừa, bởi nếu nhận ra việc mua bán đó là vô ích, các quan chức sẽ không còn mục đích tham nhũng nữa” - ông Andrei Klishas, Chủ tịch Ủy ban Pháp chế và xây dựng nhà nước Hội đồng Liên bang, cho biết.
Nếu các quan chức cố gắng bán hoặc tiêu hủy số tài sản bất chính đó, thì cũng chẳng có ích gì: trong trường hợp này, dự luật quy định các quan chức sẽ phải đóng vào ngân sách nhà nước số tiền đúng bằng giá trị của tài sản đó.
Tài khoản “trong tầm ngắm”
“Tại Nga, luật chống tham nhũng trong những năm qua có thể nói là không mấy hiệu quả. Và gói dự luật này sẽ cho phép kiểm soát bất kỳ quan chức hay doanh nhân nào” - ông Alekxei Kondratiev đánh giá quy mô sáng kiến của Tổng thống.
Tăng cường kiểm soát hoạt động tài chính liên quan đến các cơ quan chính phủ là một trong những siêu nhiệm vụ của “cải cách chống tham nhũng” kiểu Putin. Ví dụ, các cơ quan chống tham nhũng của chính phủ từ giờ có thể được nhận thông tin từ các ngân hàng Nga về hoạt động tài khoản và tiền gửi của bất kỳ cá nhân và tổ chức nào.
Khi mọi giao dịch thông qua ngân hàng đều “trong tầm ngắm”, các quan chức chắc chắn sẽ không dám có ý nghĩ tham nhũng.
Nếu dự luật được thông qua, cả người đứng đầu các tập đoàn nhà nước và các quỹ ngoài ngân sách nhà nước cũng có thể nhận được những thông tin này. Theo ông Anton Getta, điều phối viên của dự án “Vì giao dịch trung thực”, thành viên Ủy ban Thị trường tài chính Duma Quốc gia, trước đây chỉ có các cơ quan kiểm soát mới có thể nhận được kê khai hoạt động của các tài khoản và tiền gửi. “Nhưng giờ đây, bản thân các tổ chức cũng có thể kiểm tra nhân viên nhân viên của mình và nhận thông tin này, và do đó, công tác chống tham nhũng – phát hiện các vi phạm và xử lý theo luật hiện hành - sẽ hiệu quả hơn” - nghị sĩ nhấn mạnh.
Người nhận thông tin về hoạt động tài khoản và tiền gửi sẽ có trách nhiệm giữ bí mật ngân hàng và chỉ sử dụng nó vào mục đích kiểm tra tham nhũng.
Đơn giản hóa thủ tục khởi tố, khuyến khích tố giác tham nhũng
Một loạt các sửa đổi sẽ được áp dụng trong luật liên bang nhằm cải thiện cơ chế khởi tố các cá nhân và tổ chức có hành vi tham nhũng. Theo đó, dự luật nêu chi tiết các thủ tục, quyền và nghĩa vụ của các công tố viên, tạo điều kiện thuận lợi cho họ kiểm tra và phát giác các quan chức không cung cấp được thông tin chứng minh việc mua bán tài sản là hợp pháp.
Một trong những đổi mới quan trọng là sự thống nhất và đơn giản hóa thủ tục khởi tố những người nhận hối lộ (trừ những người bị cách chức do mất lòng tin) đã thừa nhận hành vi phạm tội của mình. Chỉ cần có báo cáo của cơ quan chống tham nhũng thuộc văn phòng công tố, trong đó đưa ra đầy đủ chứng cứ về hành vi vi phạm, là đủ để đưa ra hình phạt. Ngoài ra, thời hạn truy cứu trách nhiệm cũng được quy định thống nhất là 3 năm kể từ ngày đưa hoặc nhận hối lộ.
Các pháp nhân góp phần tố giác hành vi tham nhũng thậm chí có thể được xem xét miễn truy cứu trách nhiệm. Một dự luật tương tự hiện đang được Duma Quốc gia xem xét: bảo đảm sự an toàn cho các quan chức tố giác hành vi tham nhũng theo chương trình bảo vệ nhân chứng.
Các nhà lập pháp hy vọng sự khoan hồng đối với các cá nhân và tổ chức ăn năn, hối cải sẽ cải thiện công tác phát giác tội phạm tham nhũng.
Phạt nặng tổ chức đưa hối lộ
Một trong những dự luật chống tham nhũng của Tổng thống Putin là sửa đổi Bộ luật vi phạm hành chính liên quan đến việc thu tiền phạt các tổ chức bị phát hiện đưa hối lộ cho quan chức. Theo đó, một biện pháp mới sẽ được áp dụng để đảm bảo tính răn đe: tịch thu tài sản của tổ chức vi phạm. Giá trị tài sản bị tịch thu sẽ không vượt quá mức phạt tối đa (gấp 100 lần số tiền hối lộ).
Quyết định xử phạt chỉ được đưa ra bởi tòa án sau khi xem xét báo cáo của công tố viên. Trong trường hợp tài sản bị tịch thu là không đủ, tài khoản ngân hàng của tổ chức đó cũng sẽ bị phong tỏa.
Theo ông Anton Getta, biện pháp này là một sự đảm bảo tính răn đe của luật pháp đối với các công ty có thói quen giải quyết các vấn đề của mình bằng con đường không trung thực.
“Các tổ chức vi phạm thường tìm cách chuyển tài sản của mình ra ngoài và tuyên bố phá sản để tránh bị trừng phạt vì hối lộ” - nghị sĩ cho biết. Theo ông, dự thảo này có thể sẽ giúp che lấp lỗ hổng này và tăng hiệu quả khâu phạt.
Như thượng nghị sĩ Andrei Klishas lưu ý, tất cả các dự luật do Tổng thống đề xuất đều bao hàm cả sự đảm bảo cần thiết để đối phó với những hạn chế phi lý từ các quyền, chẳng hạn như, các tổ chức được quyền kháng cáo chống thu giữ tài sản.
Ngày 8/11, Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, cùng các cán bộ, phóng viên, nhà tài trợ, tiếp tục đến với xã Liên Minh - Phú Thọ, để trao tặng hai căn nhà cho hộ dân còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng, thượng tôn pháp luật không chỉ là nền tảng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mà còn là động lực thúc đẩy đổi mới, kiến tạo phát triển bền vững.
Tối qua ngày 5/11/2025, Lễ kỷ niệm 10 năm ra mắt Chuyên trang truyền thông Pháp luật + (Pháp luật Plus) – Báo Pháp luật Việt Nam đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, Ba Đình (Hà Nội) trong không khí trang trọng, ấm áp và đầy cảm xúc.
Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, ông Phạm Anh Tuấn – Trưởng Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Gia Lai đã chủ trì Hội nghị công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả 9 tháng đầu năm, phương hướng 3 tháng cuối năm 2025.
Ca sĩ Phương Nhung đánh dấu cột mốc 20 năm hoạt động nghệ thuật bằng đêm nhạc mang tên “Mắt Nhung” - nơi đôi mắt như lời tự tình chứa đựng những cung bậc của cảm xúc, dấu ấn và tâm sự của một hành trình dài bền bỉ với âm nhạc.
Không chỉ là dịp nhìn lại chặng đường phát triển đầy nỗ lực của một chuyên trang báo chí trẻ trung, hiện đại mà còn khẳng định vị thế, vai trò và trách nhiệm của Pháp luật Plus trong bối cảnh truyền thông số phát triển mạnh mẽ.
Ngày 3/12, UBND tỉnh An Giang tổ chức Lễ trao quyết định công tác cán bộ nhằm kiện toàn bộ máy lãnh đạo các Sở, ngành tỉnh, đảm bảo sự luân chuyển và phát triển nguồn nhân lực phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tỉnh An Giang đang bước vào giai đoạn cao điểm triển khai các biện pháp quyết liệt nhằm phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU)
Đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) chỉ ra rằng, nhiều chính sách thu biểu hiện sự lạc hậu, bất cập nhưng chậm được xem xét, điều chỉnh, như thuế thu nhập cá nhân, thuế VAT.
Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM vừa ban hành Quy định 1269 về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Trong đó có nội dung mua tin phản ánh về hành vi này với mức phí tối đa 10 triệu đồng.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái ký Quyết định 1263/QĐ-TTg phê duyệt Đề án cơ cấu lại Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đến năm 2025.
Tối ngày 1/11, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế - 11 Lê Hồng Phong, Hà Nội, Báo Pháp luật Việt Nam long trọng tổ chức Lễ tôn vinh 50 Gương sáng Pháp luật năm 2023.
Nhân dịp kết thúc Chương trình “Gương sáng pháp luật” lần thứ 2, TS.Vũ Hoài Nam - Trưởng Ban Tổ chức Chương trình bình chọn “Gương sáng pháp luật” Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam có Thư ngỏ gửi tới Quý bạn đọc.
Nhiều năm trôi qua, các hộ dân mua nhà ở Dự án Khu nhà ở Mạ Kim vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), mà nguyên nhân đến từ những vướng mắc trong thủ tục pháp lý.
Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
