Dù không được cấp phép khai thác nhưng hoạt động khai thác cát tại xã Khoen On, tỉnh Lai Châu vẫn diễn ra một cách công khai, bất chấp các quy định của pháp luật.
Bãi cát không phép tập kết la liệt
Vừa qua, Báo Pháp luật Việt Nam nhận được thông tin phản ánh từ cơ sở, về thực trạng khai thác cát trái phép trên vùng lòng hồ thủy điện Hội Quảng, thuộc địa bàn xã Khoen On, tỉnh Lai Châu.
Tại đây, các đối tượng ngang nhiên khai thác, tập kết và vận chuyển cát trái phép một cách công khai. Tình trạng khai thác diễn ra suốt thời gian dài, thế nhưng không có lực lượng chức năng hay chính quyền sở tại có mặt để kiểm tra, ngăn chặn, xử lý.
Để làm rõ thông tin phản ánh, ngày 29/7/2025, nhóm PV đã có mặt tại một số khu vực xã Khoen On, tỉnh Lai Châu để ghi nhận thực tế.
Đúng như những gì người dân phản ánh, tại các khu vực thuộc bản Sàng, bản Mỳ, xã Khoen On đang diễn ra hoạt động hút, tập kết và vận chuyển cát trái phép rầm rộ, công khai.
Đáng nói, vị trí hút cát, tập kết, vận chuyển cát nằm ven Quốc lộ 279, ai đi qua cũng dễ dàng nhìn thấy. Đặc biệt tại tuyến đường này, hàng ngày có rất nhiều cán bộ, công chức, viên chức của xã Khoen On đi qua đây.
 |
| Các đối tượng ngang nhiên khai thác cát trái phép. |
Tại đây, phóng viên ghi nhận có nhiều bãi tập kết cát với khối lượng lớn được hút trực tiếp lên từ các tàu hút cát.
Sau khi cát được tập kết lên các bãi sẽ tiếp tục được các máy xúc chuyển lên các xe tải rồi di chuyển theo các hướng đi tiêu thụ.
Theo thông tin người dân phản ánh, hoạt động khai thác cát trái phép trên vùng lòng hồ thủy điện Hội Quảng thuộc địa phận xã Khoen On đã diễn ra suốt thời gian dài, một cách công khai.
Dọc tuyến Quốc lộ 279 đoạn qua xã Khoen On, phóng viên bắt gặp rất nhiều xe tải chở cát chạy qua lại. Bởi cát sau khi được hút lên bãi và chuyển đi các nơi. Một phần phục vụ cho các công trình xây dựng hoặc các điểm kinh doanh, buôn bán vật liệu.
Sau khi lấy đầy đủ hình ảnh về hoạt động hút, tập kết và vận chuyển cát trái phép diễn ra tại xã Khoen On, phóng viên đã liên hệ với ông Phạm Văn Bốn – Chủ tịch UBND xã Khoen On về việc đang có hoạt động khai thác cát trái phép để làm việc.
Với lý do đang bận đi công tác, ông Bốn đề nghị phóng viên đến gặp ông Lù Văn Mới – Phó chủ tịch UBND xã Khoen On để trao đổi.
Tại trụ sở UBND xã Khoen On, qua trao đổi, ông Lù Văn Mới – Phó chủ tịch UBND xã cho biết: Về tình trạng khai thác cát trái phép xảy ra trên địa bàn, UBND xã đã nắm được thông tin.
Hiện tại, trên địa bàn xã chưa có mỏ cát nào được cấp phép. Sáng ngày 29/7/2025, đoàn công tác của xã gồm đồng chí Bí thư, Phó bí thư Đảng ủy xã, đồng chí Chủ tịch cùng hai đồng chí Phó chủ tịch UBND xã, cùng cán bộ Phòng Kinh tế, Phòng Văn hóa đi kiểm tra, khảo sát và cũng đã phát hiện tình trạng khai thác cát trái phép.
 |
 | | Bãi tập kết cát chất cao như núi. | |
UBND xã đã biết nhưng vẫn chưa có đối tượng nào bị xử lý
Ông Lù Văn Mới thừa nhận, tình trạng khai thác cát trái phép đã xảy ra trong thời gian dài. Theo ông Mới lý giải, người dân tranh thủ mùa mưa lũ, cát chảy về, người dân chỉ khai thác thủ công, dùng thuyền hút cát.
Trước đây còn huyện thì công an huyện cũng đã xử lý rất nhiều vụ. Do anh em xã mới vào tiếp nhận công việc, thực hiện chính quyền hai cấp nên đang ổn định công việc tại xã.
 |
 | | Múc cát lên bãi tập kết và vận chuyển đi tiêu thụ. | |
Trước câu hỏi của phóng viên, bắt đầu từ ngày 1/7/2025, khi chính quyền xã mới bắt đầu vào hoat động chính thức thì xã đã đi kiểm tra tình trạng khai thác cát trái phép lần nào chưa?
Vị lãnh đạo xã này trải lời rằng: “Việc kiểm tra thì xã cũng đã giao cho anh em chuyên môn đi kiểm tra rồi. Tuy nhiên chưa có trường hợp nào bị lập biên bản xử lý vi phạm. Xã mới chỉ có văn bản đi kiểm tra thôi…”.
Phóng viên tiếp tục đặt câu hỏi, để tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra trong thời gian dài, không đúng quy định pháp luật, trách nhiệm quản lý của UBND xã Khoen On như thế nào, trách nhiệm thuộc về ai? Ông Lù Văn Mới trả lời lòng vòng rằng: Trước đây khi áp dụng chính quyền địa phương hai cấp, xã cũ cũng đã phát hiện và xử lý nhiều vụ vi phạm; xã sẽ cố gắng phát hiện kịp thời, ngăn chặn xử lý…
 |
 |  | | Các đối tượng ngang nhiên khai thác cát trái phép ngay sát bờ. | | |
Điều khó hiểu, là những hành vi khai thác cát trái phép không đúng quy định pháp luật tại các bản Sàng, bản Mỳ của xã Khoen On, lãnh đạo xã đều đã nắm được nhưng lại chưa có trường hợp nào bị chính quyền xử lý. Tiếp sau đó là những việc làm trái luật này vẫn ngang nhiên tiếp diễn.
Hoạt động khai thác cát trái phép không những gây bức xúc trong dư luận, mà còn làm thất thoát tài nguyên khoáng sản, thất thu ngân sách cho Nhà nước.
Việc khai thác cát trái phép không dễ gì có thể qua mắt được cơ quan chức năng, đặc biệt việc khai thác đá tại bản Sang, bản Mi (Khoen On) đã diễn ra trong trời gian khá dài và ngay cạnh ven Quốc lộ 279.
Hơn nữa, thông tin hoạt động khai thác cát trái phép này lãnh đạo UBND xã Khoen On đã nắm biết, nhưng tình trạng khai tác cát trái phép vẫn diễn ra một cách công khai, kéo dài.
Báo Pháp luật Việt Nam đề nghị UBND tỉnh Lai Châu giao cho Công an tỉnh và các cơ quan liên quan vào cuộc làm rõ, xử lý nghiêm sai phạm (nếu có) nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, không để tạo ra tiền lệ xấu cho những hành vi vi phạm pháp luật tái diễn.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này1