Nhiều người trẻ từ bỏ công việc đáng mơ ước ở tập đoàn lớn để dấn thân vào lĩnh vực kiếm tiền trên mạng xã hội.
Nỗi chán nản công việc “không hạnh phúc”
Đối với người dùng Internet, việc tạo một kênh YouTube không quá khó, chỉ cần một tài khoản Google. Sau khi có kênh và tải video lên, người dùng có thể thu được tiền thông qua lượt xem. Lượt xem càng nhiều, số tiền kiếm được càng lớn.
|
Một thanh niên chỉnh sửa video trước khi phát lên YouTube. |
Theo điều khoản cộng đồng của YouTube, một kênh đủ điều kiện bật tính năng kiếm tiền phải có ít nhất 4.000 giờ xem trong 12 tháng gần nhất cho toàn bộ video và 1.000 người đăng ký (subscribe). Bên cạnh đó, kênh cũng phải đạt 10.000 lượt xem (view) và đây là lượt xem thật, không phải lượt xem ảo. Việc phát hiện view thật hay ảo thực hiện thông qua công cụ chuyên dụng của YouTube.
Để có doanh thu, người dùng phải trở thành đối tác của kênh, gọi là YouTube Partner - chương trình hợp tác giữa YouTube với các "nhà xuất bản" để hiển thị quảng cáo trên video của họ. Có hai cách để trở thành YouTube Partner, một là đăng ký trực tiếp với YouTube hoặc đăng ký thông qua một đối tác trung gian, hay còn gọi là YouTube network.
Theo USNews, thông thường chủ kênh có thể kiếm tiền trực tiếp qua YouTube bằng cách liên kết tài khoản với Google Adsense - một dịch vụ phân phối quảng cáo của Google. Khi kết nối với dịch vụ này, video của bạn sẽ hiển thị quảng cáo của những đối tác Google, tiền kiếm được sẽ thông qua người dùng xem hoặc click vào chúng.
Chủ kênh có thể nhận tiền thông qua Western Union hoặc chuyển khoản ngân hàng trong nước, nhưng tối thiểu phải đạt 100 USD. Nhờ tính năng kiếm tiền, YouTube trở thành nền tảng làm giàu cho không ít người. Theo Forbes, 10 người "hốt bạc" nhiều nhất trên nền tảng Google năm ngoái đều đạt hơn 10 triệu USD.
Tuy nhiên, việc kiếm tiền trên mạng video của Google không hề dễ dàng. Trong điều khoản của mình, YouTube có thể xóa video hay thậm chí xóa kênh nếu phát hiện nội dung đăng tải vi phạm bản quyền, khiêu dâm, bạo lực, vi phạm thuần phong mỹ tục...
Tại Hàn Quốc, bố mẹ của Yoon Chang-hyun đã yêu cầu con đi khám tâm thần khi Yoon quyết định bỏ công việc nghiên cứu viên tại tập đoàn Samsung Electronics vào năm 2015 để bắt đầu kênh YouTube riêng. Với mức lương 65 triệu won (57.619 USD) một năm, gấp ba lương trung bình của người Hàn Quốc, cùng với bảo hiểm sức khỏe hàng đầu và nhiều lợi ích khác do Samsung cung cấp, công việc của Yoon luôn khiến nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học ước ao và ghen tỵ.
Nhưng chán nản với những ca làm đêm lặp đi lặp lại, cơ hội thăng tiến ít ỏi cùng với giá nhà tăng cao khiến việc sở hữu nhà vượt quá tầm tay, chàng trai 32 tuổi đã từ bỏ công việc ổn định để chuyển sang làm nhà cung cấp nội dung trên Internet.
Yoon Chang-hyun là một trong những người thuộc lứa đầu tiên của thế hệ thiên niên kỷ (8x-9x) chấp nhận từ bỏ công việc cổ cồn trắng ổn định ngay cả khi tỷ lệ thất nghiệp ở Hàn Quốc tăng vọt và hàng triệu thanh niên khác vẫn đang chiến đấu để vào được các tập đoàn lớn. "Khi đó, rất nhiều người hỏi có phải tôi bị điên không", Yoon nhớ lại.
"Nhưng nếu quay lại làm việc, chắc chắn tôi sẽ lại bỏ việc. Cấp trên của tôi nhìn không hạnh phúc, trông họ lúc nào cũng kiệt sức và cô đơn". Yoon đang điều hành một kênh YouTube riêng về việc theo đuổi công việc mơ ước và đang nỗ lực kiếm tiền.
Samsung Electronics, nơi Yoon từng làm việc, từ chối bình luận về bài viết. Các tập đoàn gia đình trị (chaebol) như Samsung và Huyndai đưa Hàn Quốc phát triển từ đống tro tàn của chiến tranh thành nền kinh tế lớn thứ tư châu Á trong chưa đầy một thế hệ.
Lương cao và công việc đảm bảo đã đưa nhiều đứa trẻ sinh ra vào thời kỳ bùng nổ dân số bước vào tầng lớp trung lưu của xã hội Hàn Quốc. Nhưng khi tăng trưởng kinh tế chững lại, cùng với lương bổng chịu ảnh hưởng do cạnh tranh từ những nhà sản xuất khác có chi phí thấp hơn, những thanh niên trẻ tốt nghiệp các trường đại học hàng đầu, có công ăn việc làm ổn định trong các tập đoàn lớn nói rằng họ ngày càng có xu hướng không muốn cố sức làm tròn những kỳ vọng của xã hội.
Xu hướng bỏ việc công sở
Đây là vấn đề phổ biến mà nhiều quốc gia gặp phải, nhưng ở Hàn Quốc, nơi văn hóa doanh nghiệp phân cấp chặt chẽ và tình trạng thừa nguồn nhân lực tốt nghiệp đại học có kỹ năng giống nhau, vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn, theo Ban Ga-woon, nghiên cứu viên về thị trường lao động tại Trung tâm Giáo dục Đào tạo Nghề thuộc Viện nghiên cứu Hàn Quốc.
Người Hàn Quốc có thời gian đảm nhiệm một công việc ngắn nhất, chỉ 6,6 năm so với mức trung bình 9,4 năm của các quốc gia thành viên Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và 11,5 năm của Nhật Bản tính đến năm 2012. Một khảo sát tương tự cho thấy chỉ 55% người Hàn Quốc hài lòng với công việc, tỷ lệ thấp nhất trong OECD. Hồi tháng 1, "bỏ việc" lọt top 10 giải pháp trong năm mới trên các trang mạng xã hội lớn của Hàn Quốc.
Một số người lao động thậm chí đi học cách bỏ việc. Trong một cơ sở nhỏ gồm ba lớp học ở phía nam Seoul, trung tâm có tên Trường dạy Nghỉ việc thu hút hơn 7.000 người tới học từ khi mở cửa năm 2016 đến nay, người sáng lập Jang Su-han cho biết.
Jang, 34 tuổi, bỏ việc ở công ty Samsung Electronics năm 2015 để thành lập trung tâm, cho biết đang cung cấp 50 khóa học, bao gồm các lớp dạy trực tuyến trên YouTube, quản lý khủng hoảng và cách lên kế hoạch B. Jang cho hay "rất nhiều người chúng ta quá bận bịu với các trung tâm luyện thi thời còn niên thiếu để suy nghĩ nghiêm túc về những thứ chúng ta mong muốn".
Có điều, sức hấp dẫn của công việc trong tập đoàn chaebol vẫn rất mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh đất nước đang có tỷ lệ việc làm tồi tệ nhất từ năm 2009 tới nay, tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên cũng ở mức cao báo động.
Được làm việc ở Samsung Electronics vẫn là công việc đáng khao khát nhất với sinh viên vừa tốt nghiệp tính tới năm 2019, theo một khảo sát với 1.040 người do cổng giới thiệu việc làm Saramin công bố hồi tháng 2.
Tuy nhiên, so với trước đây, tư duy của người tham gia lực lượng lao động bây giờ đã thay đổi. Họ không chấp nhận văn hóa làm việc nhiều giờ hay các buổi chiêu đãi rượu trong công ty, Duncan Harrison, người đứng đầu chi nhánh Hàn Quốc của công ty tuyển dụng Robert Walters PLC có trụ sở tại London, cho hay.
"Tư duy của người lao động bây giờ rất khác so với thế hệ trước", Harrison nói Trong giới học sinh, mở kênh YouTube là công việc đáng mơ ước thứ 5, đứng sau ngôi sao thể thao, giáo viên, bác sĩ hoặc đầu bếp, theo khảo sát năm 2018 của chính phủ. Số khác chọn cách rời thành phố. Từ năm 2013 tới 2017, số hộ gia đình bỏ thành thị về nông thôn tăng 24%, tương đương 12.000 hộ.
Theo Bloomberg, nhiều nhân viên YouTube và công ty mẹ Google đã bày tỏ quan ngại về hàng loạt thông tin sai lệch, video độc hại xuất hiện trên dịch vụ chia sẻ video lớn nhất thế giới. Mỗi lần nhân viên không thuộc đội ngũ kiểm duyệt muốn gắn cờ các video vi phạm, kiểm tra mức độ lan truyền của chúng thì đều bị gạt đi. Một nhân viên làm việc tại YouTube trước khi được Google mua lại vào 2006, cho biết trước đây nền tảng video này tiến hành kiểm duyệt và hạ cấp các video có vấn đề. Mọi thứ đã thay đổi sau khi Google tham gia, YouTube ưu tiên phát triển nền tảng, tăng thời gian sử dụng và sự gắn kết của người dùng với video. Những video độc hại đã tận dụng sự thay đổi này để xuất hiện nhiều hơn trên YouTube, nhiều đến nỗi các nhân viên của công ty đã gọi các dạng nội dung này là "bad virality". Thậm chí trong một số trường hợp, cơ chế hiển thị của YouTube còn khiến các nội dung không tốt lan rộng. Trả lời báo cáo của Bloomberg, YouTube cho biết rất coi trọng các vấn đề này. Công ty đặc biệt quan tâm tới các nội dung độc hại cho trẻ em, trong đó động thái mới nhất là tắt bình luận với các video cho trẻ nhỏ. YouTube đồng thời triển khai các biện pháp để chống lại tin giả. Những thay đổi diễn ra gần đây sẽ đem đến một tương lai tốt lên nhưng rõ ràng YouTube đã có thể làm điều đó sớm hơn. |