Trung Đông và châu Phi là hai khu vực giàu tiềm năng cho xuất khẩu cá ngừ, với nhu cầu ngày càng tăng từ người tiêu dùng, đặc biệt trong các thành phố lớn và vùng ven biển.
Thông tin từ Hiệp hội chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP) cho hay, trong 8 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu (XK) cá ngừ của Việt Nam sang Trung Đông đạt gần 60 triệu USD, giảm 23,4% so với cùng kỳ năm 2024.
Nhìn chung, xuất khẩu cá ngừ sang Trung Đông đang có sự dịch chuyển rõ rệt: sản phẩm chủ lực là cá ngừ đóng hộp, thị trường tiêu thụ đang mở rộng ngoài Israel sang Ai Cập, UAE và một số điểm đến mới nổi.
Trong khi đó, dù còn khiêm tốn nhưng các nước châu Phi đang có xu hướng tăng mạnh nhập khẩu cá ngừ Việt Nam với kim ngạch 20,5 triệu USD, tăng 71% so với cùng kỳ.
Xét theo sản phẩm XK sang Trung Đông, cá ngừ đóng hộp tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất với hơn 39,4 triệu USD, tương đương 66,1% tổng kim ngạch, dù giảm nhẹ 8,7% so với cùng kỳ.
Ngược lại, các nhóm sản phẩm khác đều giảm mạnh: cá ngừ chế biến khác giảm 65,7%, cá ngừ phi lê đông lạnh (mã 0304) giảm 18,9%, và cá ngừ tươi/sống/đông lạnh/khô ngoài 0304 giảm tới 90,4%. Điều này cho thấy thị trường Trung Đông ngày càng tập trung vào nhóm sản phẩm tiện lợi và có tính ổn định cao là đồ hộp.
Xét theo thị trường, Israel vẫn dẫn đầu với kim ngạch 24,8 triệu USD (41,6% thị phần) nhưng giảm tới 48,4%, do ảnh hưởng của xung đột địa chính trị tại khu vực này. Trái lại, Ai Cập vươn lên mạnh mẽ, đạt 14,7 triệu USD, tăng gấp hơn 2 lần và chiếm gần 25% thị phần, trở thành điểm sáng trong khu vực.
 |
| Xuất khẩu cá ngừ. (Ảnh: IT) |
Trung Đông và châu Phi là hai khu vực giàu tiềm năng cho xuất khẩu cá ngừ, với nhu cầu ngày càng tăng từ người tiêu dùng, đặc biệt trong các thành phố lớn và vùng ven biển. Cá ngừ được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm đóng hộp, chế biến sẵn, và trong một số trường hợp cao cấp hơn là cá ngừ tươi hoặc cấp đông.
Một số quốc gia Trung Đông có mức thu nhập trung bình đến cao như Các tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Saudi Arabia, Kuwait, Qatar… có nhu cầu mạnh cho thực phẩm cao cấp, bao gồm cá ngừ chế biến và nhập khẩu. Israel là thị trường ngách giàu tiềm năng với nhu cầu cao về cá ngừ đóng hộp, giá trị tiêu thụ trên đầu người lớn. Tuy nhiên, thách thức chính là yêu cầu Kosher khắt khe và cạnh tranh từ sản phẩm châu Âu, Thái Lan, đòi hỏi doanh nghiệp Việt chú trọng chất lượng và chứng nhận.
Trong khi đó, ở châu Phi, nhu cầu cũng ngày càng tăng tại các nước như Nam Phi, Kenya, Nigeria… do đô thị hóa, thay đổi khẩu phần ăn, và tăng dân số, đặc biệt tầng lớp trung lưu.
Bên cạnh những thuận lợi còn có những thách thức đối với 2 thị trường này, VASEP cũng đưa ra một số chiến lược khuyến nghị mà các doanh nghiệp Việt Nam nên cân nhắc như: Đảm bảo sản phẩm có chứng nhận quốc tế (HACCP, MSC, BRC…), thực hành thu hoạch, chế biến tốt, truy xuất nguồn gốc rõ ràng;
Hợp tác với nhà cung cấp logistics chuyên nghiệp, cải thiện kho lạnh, sử dụng cả đường biển và đường hàng không khi cần để giữ độ tươi;
Xây dựng thương hiệu và marketing; Làm việc với các nhà phân phối, siêu thị địa phương, chuỗi bán lẻ nhập khẩu; tận dụng hệ thống bán lẻ hiện đại và truyền thống; Am hiểu quy định nhập khẩu, thuế, tiêu chuẩn, hạn ngạch; chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, tránh rủi ro bị trả hàng.