Cà Mau hướng tới địa phương điển hình về bảo vệ người dân trên không gian mạng

Chiều 24/12, tại Hội trường VNPT tỉnh Cà Mau, Báo Đại Đoàn Kết phối hợp với Hiệp hội Chuyển đổi số tỉnh Cà Mau tổ chức Hội thảo “An toàn số cho cộng đồng – Xây dựng Cà Mau thành địa phương điển hình về bảo vệ người dân trên không gian mạng”.

Các đại biểu tham dự Hội thảo.

Tham dự Hội thảo có bà Võ Thị Ngọc Hân – Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau; ông Phạm Thống Nhất – Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ; TS Ngô Đức Lưu – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Bạc Liêu; Nhà báo Trần Bảo Trung – Phó Tổng Biên tập Báo Đại Đoàn Kết; Thượng tá Hoàng Ngọc Đạo – Trưởng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Cà Mau; cùng đại diện Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy, Tỉnh đoàn, các sở, ngành, doanh nghiệp viễn thông – công nghệ và lực lượng chuyên trách an ninh mạng.

Hội thảo nhằm khẳng định rõ vai trò, trách nhiệm của chính quyền, báo chí và doanh nghiệp trong việc bảo vệ người dân trước các nguy cơ mất an toàn thông tin, lừa đảo và tin giả trên không gian mạng; qua đó góp phần thúc đẩy phát triển Cà Mau số theo hướng bền vững, lấy người dân làm trung tâm.

Tội phạm công nghệ cao gia tăng, thủ đoạn ngày càng tinh vi

Thượng tá Trần Duy Kiên – Phó Trưởng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Cà Mau) chia sẻ tại Hội thảo.

Những năm gần đây, cùng với quá trình chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng gia tăng nhanh chóng, với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, chuyên nghiệp và có tổ chức.

Theo thống kê của các cơ quan chức năng, phần lớn các vụ việc xâm phạm an ninh mạng hiện nay có liên quan trực tiếp đến mạng xã hội, ứng dụng viễn thông và dịch vụ tài chính số. Các đối tượng lợi dụng tâm lý nhẹ dạ, thiếu kỹ năng số của người dân để giả danh cơ quan nhà nước, ngân hàng; mời gọi đầu tư tài chính, chứng khoán, ngoại hối; tuyển cộng tác viên online; cài đặt ứng dụng độc hại chiếm quyền điều khiển thiết bị; hoặc chiếm đoạt, giả mạo tài khoản mạng xã hội để lừa đảo người thân.

Tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, nơi quá trình số hóa diễn ra nhanh nhưng mặt bằng nhận thức số chưa đồng đều, người dân nông thôn, doanh nghiệp nhỏ, hợp tác xã, học sinh – sinh viên trở thành nhóm dễ bị tổn thương nhất. Hệ lụy không chỉ là thiệt hại kinh tế mà còn làm xói mòn niềm tin xã hội, ảnh hưởng đến an ninh trật tự và uy tín của chính quyền địa phương.

Riêng tại tỉnh Cà Mau, tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản đang đặt ra thách thức đáng lo ngại. Tính đến tháng 12/2025, toàn tỉnh ghi nhận 91 vụ việc với tổng thiệt hại hàng tỷ đồng; đã khởi tố 77 vụ, đang xác minh 14 vụ, điều tra làm rõ 4 vụ và bắt giữ 6 đối tượng liên quan.

Nhận diện thách thức, đề xuất giải pháp căn cơ

Đại diện Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Cà Mau nhấn mạnh phần tham luận, Báo chí không chỉ truyền tải thông tin mà còn là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng – văn hóa, có trách nhiệm chủ động định hướng, phản biện và bảo vệ người dân trước thông tin sai lệch.

Trong bối cảnh đó, xây dựng môi trường số an toàn, lành mạnh được xác định là điều kiện tiên quyết để phát triển kinh tế số, xã hội số và chính quyền số. Cà Mau coi an toàn số là một trong những trụ cột quan trọng của chiến lược chuyển đổi số, đồng thời kêu gọi sự đồng hành của báo chí, doanh nghiệp viễn thông – công nghệ và toàn xã hội trong công tác bảo vệ người dân trên không gian mạng.

Tại Hội thảo, Ban Tổ chức đã trình chiếu clip truyền thông phản ánh thực trạng tin giả, lừa đảo trên không gian mạng tại khu vực ĐBSCL và Cà Mau, cho thấy mức độ ngày càng phức tạp của các hành vi vi phạm, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội.

Các tham luận tập trung phân tích thực tiễn, nhận diện thách thức và đề xuất nhiều giải pháp thiết thực nhằm nâng cao năng lực bảo vệ người dân. Nhiều ý kiến nhấn mạnh vai trò nòng cốt của lực lượng Công an trong phòng, chống tội phạm công nghệ cao; vai trò của báo chí trong xây dựng “lá chắn thông tin”, cung cấp thông tin chính thống, nâng cao kỹ năng số cho người dân, nhất là ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa.

Được sự ủy quyền của Thường trực Tỉnh ủy Cà Mau, bà Võ Thị Ngọc Hân – Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau, thay mặt lãnh đạo tỉnh phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo.

Chia sẻ tại Hội thảo, Thượng tá Trần Duy Kiên – Phó Trưởng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Cà Mau cho biết: “Tội phạm mạng hiện nay không đánh vào công nghệ trước, mà đánh thẳng vào tâm lý chủ quan, sự thiếu thông tin và niềm tin của người dân. Do đó, bên cạnh các biện pháp nghiệp vụ, việc nâng cao nhận thức, kỹ năng nhận diện tin giả và hành vi lừa đảo chính là ‘lá chắn’ bền vững nhất”.

Thượng tá Trần Duy Kiên cũng khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, hình ảnh căn cước công dân, dữ liệu sinh trắc học; không truy cập các đường link lạ, không cài đặt ứng dụng không rõ nguồn gốc. Khi phát hiện dấu hiệu nghi vấn, cần bình tĩnh kiểm chứng và chủ động liên hệ cơ quan công an để được hỗ trợ kịp thời.

Báo chí đồng hành, xây dựng văn hóa sử dụng mạng văn minh

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, được sự ủy quyền của Thường trực Tỉnh ủy, bà Võ Thị Ngọc Hân – Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Cà Mau đánh giá cao việc Báo Đại Đoàn Kết phối hợp với Hiệp hội Chuyển đổi số tỉnh Cà Mau tổ chức Hội thảo, coi đây là mô hình cần được khuyến khích và nhân rộng.

Theo bà Võ Thị Ngọc Hân, Hội thảo thể hiện rõ vai trò chủ động của báo chí khi không chỉ phản ánh thực trạng mà còn đề xuất giải pháp, tạo diễn đàn đối thoại, góp phần thúc đẩy hành động xã hội. Cách làm này phù hợp với yêu cầu đổi mới công tác tuyên giáo trong kỷ nguyên số, chuyển từ “truyền đạt một chiều” sang “đồng hành, thuyết phục và xây dựng niềm tin”.

Thay mặt lãnh đạo tỉnh Cà Mau, bà Hân mong muốn Báo Đại Đoàn Kết và các cơ quan báo chí tiếp tục tăng cường xây dựng các chuyên trang, chuyên mục về an toàn thông tin, kỹ năng số cho người dân; phản ánh kịp thời, có chiều sâu những vấn đề phát sinh trên không gian mạng; góp phần xây dựng văn hóa sử dụng mạng xã hội văn minh, trách nhiệm, nhất là trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và thế hệ trẻ.

Nhà báo Trần Bảo Trung – Phó Tổng Biên tập Báo Đại Đoàn Kết, phát biểu kết thúc Hội thảo.

Phát biểu kết thúc Hội thảo, Nhà báo Trần Bảo Trung – Phó Tổng Biên tập Báo Đại Đoàn Kết nhấn mạnh: “Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, báo chí tiếp tục giữ vai trò “người gác cổng thông tin”, góp phần đấu tranh chống tin giả, tin sai lệch, tin độc hại. Tuy nhiên, trước sự phát triển nhanh chóng của mạng xã hội, mỗi người dân cũng trở thành một chủ thể thông tin, do đó việc nâng cao “sức đề kháng thông tin” cần được xác định là trách nhiệm chung của toàn xã hội”.

Một điểm nhấn của Hội thảo là việc công bố Bộ khuyến nghị “5 hành động an toàn số cho cộng đồng Cà Mau”, nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng cơ bản giúp người dân sử dụng Internet an toàn, hiệu quả và có trách nhiệm.

Dịp này, Ban Tổ chức trao tặng 600 chương trình diệt virus cho các trường THPT trên địa bàn tỉnh; đồng thời ký kết hợp tác truyền thông giữa Báo Đại Đoàn Kết và Hiệp hội Chuyển đổi số tỉnh Cà Mau, hướng tới triển khai chiến dịch truyền thông dài hạn về an toàn số.

Ban Tổ chức trao tặng Bộ khuyến nghị “5 hành động an toàn số cho cộng đồng Cà Mau”.

Ban Tổ chức trao tặng 600 chương trình diệt virus cho các trường THPT trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

Qua Hội thảo được đánh giá là diễn đàn quan trọng, kết nối chính quyền – báo chí – doanh nghiệp, tạo nền tảng để Cà Mau triển khai đồng bộ các giải pháp bảo vệ người dân trên không gian mạng, từng bước xây dựng môi trường số an toàn, lành mạnh và nhân văn.