Mới đây, Cục Thương mại điện tử (Bộ Công Thương) yêu cầu Shopee, Tiktok Shop báo cáo về cơ chế thu phí, nhằm đảm bảo không có sự lạm dụng vị thế thị trường.
 |
| Shopee, TikTok Shop tăng phí hoa hồng từ 1/4 khiến người tiêu dùng bức xúc. |
Trước đó, ngày 1/4, Shopee phát ra thông báo sẽ điều chỉnh tăng phí cố định lên tới 10%.
Cụ thể, với phụ kiện điện tử, đồng hồ, vali, sàn thương mại điện tử này sẽ lấy hoa hồng 9% trên doanh thu, tăng gấp 3 lần so với trước.
Danh mục sản phẩm mẹ và bé cũng điều chỉnh từ 4% lên 9,5%, trong khi một số mặt hàng khác tăng từ 4% lên 10%.
Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng không đồng đều, bởi Shopee vẫn duy trì phí cố định thấp hơn (1,5-7%) cho các nhóm hàng điện tử, máy tính, di động.
Ngoài ra, trong chính sách mới người bán sẽ phải chịu chi phí vận chuyển trả hàng trong hai trường hợp: trả hàng - hoàn tiền và đơn giao không thành công.
Bên cạnh đó, TikTok Shop cũng tăng phí hoa hồng từ 0,2 - 1,5% với các ngành hàng.
Trước việc tăng phí này, người bán hàng online cho rằng, đang phải chịu thiệt lớn.
Đặc biệt, nếu áp dụng chính sách này trong thời gian tới chắc chắn thị trường thương mại điện tử Việt Nam sẽ chứng kiến tỷ lệ người bán hàng online rời "cuộc chơi" nhiều nhất từ trước đến nay.
Trao đổi trên Tiền phong, ông Hoàng Ninh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho biết, việc các sàn thương mại điện tử tăng phí hoa hồng có thể mang lại lợi ích nhất định cho các sàn nhưng tạo ra áp lực không nhỏ đến người bán trên nền tảng, đặc biệt với những người bán là đơn vị kinh doanh nhỏ lẻ, các hộ kinh doanh cá thể hoặc cá nhân kinh doanh trên sàn.
Lãnh đạo Cục cho rằng việc các sàn thương mại điện tử điều chỉnh tăng phí hoa hồng có thể giúp nền tảng gia tăng lợi nhuận, nhưng lại tạo ra áp lực lớn đối với người bán, đặc biệt là các hộ kinh doanh cá thể, cá nhân bán hàng nhỏ lẻ.
"Mức phí hoa hồng hiện nay không thống nhất giữa các sàn và thường thay đổi theo chiến lược kinh doanh từng thời điểm.
Tuy nhiên, nếu mức phí bị đẩy lên quá cao, khả năng giá bán hàng hóa cũng sẽ phải điều chỉnh để bù đắp, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sức mua của người tiêu dùng" - ông Ninh khẳng định.
Cũng theo ông Ninh, việc nâng phí hoa hồng phải dựa trên cơ sở minh bạch, được áp dụng đồng bộ với các nhóm người bán, kể cả trong và ngoài nước.
Đồng thời, các sàn phải thông báo rõ ràng và đầy đủ trước khi áp dụng theo đúng quy định của pháp luật.
Theo quy định tại Nghị định 98, các sàn thương mại điện tử có nghĩa vụ công khai chính sách, bao gồm cả phí giao dịch, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người bán và người tiêu dùng.
Nếu thay đổi chính sách mà không thông báo trước, các nền tảng này có thể bị xử phạt hành chính từ 20 đến 40 triệu đồng.
"Cục sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan như Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia để đánh giá tác động của việc điều chỉnh phí, yêu cầu các sàn báo cáo về cơ chế thu phí, nhằm đảm bảo không có sự lạm dụng vị thế thị trường.
Trường hợp phát hiện sàn thương mại điện tử vi phạm các quy định hoặc hoạt động không đúng với hồ sơ đăng ký, cơ quan chức năng sẽ yêu cầu giải trình và xử phạt theo quy định hiện hành" - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số nói.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số khuyến nghị các sàn thương mại điện tử cần công khai đầy đủ thông tin về việc tăng phí.
Khi cần thiết có thể thực hiện tham vấn với cộng đồng doanh nghiệp và tuyệt đối tuân thủ các quy định về thương mại điện tử, về cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để đảm bảo môi trường thương mại điện tử công bằng, minh bạch và bền vững.
