Nhiều đối tượng lừa đảo đang lợi dụng tiện ích từ mạng xã hội để “giăng bẫy”, dụ dỗ, lôi kéo, thậm chí đe doạ người dùng rồi chiếm đoạt tài sản với nhiều hình thức như: mua bán online, vay tiền qua ứng dụng trực tuyến, đầu tư sàn tiền ảo, tuyển mẫu nhí,… Đáng nói, việc xử lý các đối tượng lừa đảo trên mạng rất khó khăn, dẫn đến thực tế phần lớn các vụ việc liên quan, nạn nhân đều bị mất trắng tiền sau khi giao dịch chuyển khoản thành công.
Cần sớm giải quyết triệt để vấn nạn “sim rác” nhằm bảo đảm an toàn an ninh mạng.
Nhiều khó khăn trong xử lý lừa đảo trên mạng
Nhiều năm gần đây, các vụ lừa đảo trực tuyến đã và đang diễn biến phức tạp trên môi trường số. Theo ghi nhận của Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền Thông, trong 6 tháng đầu năm 2023, tình hình lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam tăng 64,78% so với cùng kỳ năm ngoái; tăng 37,82 % so với 6 tháng cuối năm 2022. Bộ Công an cho biết, có 3 nhóm lừa đảo chính (giả mạo thương hiệu, chiếm đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác) với 24 hình thức lừa đảo đang diễn ra trên không gian mạng Việt Nam, nhắm vào các nhóm đối tượng người cao tuổi, trẻ em, sinh viên/thanh niên, các đối tượng công nhân/người lao động, nhân viên văn phòng.
Cụ thể, các hình thức phổ biến có thể kể đến như: Lừa đảo “combo du lịch giá rẻ”; Lừa đảo cuộc gọi video Deepfake, Deepvoice; Lừa đảo “khóa sim” vì chưa chuẩn hóa thuê bao; Giả mạo biên lai chuyển tiền thành công; Giả danh giáo viên/nhân viên y tế báo người thân đang cấp cứu; Giả danh các công ty tài chính, ngân hàng; Giả mạo trang thông tin điện tử, cơ quan, doanh nghiệp (bảo hiểm xã hội, ngân hàng…); Giả danh cơ quan công an, viện kiểm sát, tòa án gọi điện lừa đảo. Ngoài ra, người dân cũng phải cẩn trọng khi sử dụng Internet và mạng xã hội khi đối tượng lừa đảo có thể cài cắm ứng dụng, link quảng cáo cờ bạc, cá độ, tín dụng đen; hoặc rải link phishing lừa đảo, seeding quảng cáo bẩn trên Facebook.
Hơn nữa, các thông tin cá nhân như căn cước công dân, tài khoản mạng xã hội, mã OTP của người dùng cũng có thể bị các đối tượng lấy cắp và sử dụng cho những mục đích nguy hiểm như vay nợ tín dụng. Ngoài ra, còn có các hình thức lừa đảo khác như Lừa đảo tuyển người mẫu nhí; Lừa đảo tuyển CTV online; Lừa đảo chuyển nhầm tiền vào tài khoản ngân hàng; Lừa đảo tình cảm, dẫn dụ đầu tư tài chính, gửi bưu kiện, trúng thưởng; Lừa đảo cho số đánh đề; Rao bán hàng giả, hàng nhái trên sàn thương mại điện tử…
Tùy vào mức độ nghiêm trọng của vụ việc mà người thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên mạng sẽ bị phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Thực tế cho thấy vẫn còn tồn tại nhiều bất cập, khó khăn trong xử lý, điều tra các vụ việc liên quan đến tội phạm công nghệ cao. Cái khó đầu tiên phải kể đến, đa số các vụ sau khi xảy ra, nạn nhân không trình báo cơ quan chức năng hay báo tin cho gia đình do lo ngại ảnh hưởng đến uy tín, sợ người thân hay biết, ngại người quen chê bai, sợ trình báo cũng không lấy lại được tiền…
Theo báo cáo của Bộ Công an, một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này được xác định đến từ nhận thức của người sử dụng. Hiện nay, các cuộc tấn công mạng có xu hướng tập trung chủ yếu vào con người thay vì máy móc, thiết bị. Tuy nhiên, số lượng lớn người dân vẫn chưa được trang bị những kiến thức và kỹ năng cơ bản để bảo đảm an toàn thông tin trên không gian mạng. Bởi vậy, nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức cho người dân là nhiệm vụ cần thiết và cấp bách trong thời đại số hóa, bảo vệ an toàn thông tin cho mọi đối tượng tham gia hoạt động trên môi trường mạng, giúp tạo dựng một không gian mạng Việt Nam an toàn.
Bên cạnh nỗ lực từ phía các cơ quan chức năng, các doanh nghiệp, tổ chức, người dân cũng cần chủ động tiếp cận các vấn đề này để tự bảo vệ bản thân trước các rủi ro, nguy hiểm luôn rình rập trên mạng.
Cái khó tiếp theo phải kể đến việc đối tượng sử dụng sim rác, tài khoản mạng xã hội giả mại, thẻ ngân hàng với chủ tài khoản ở nước ngoài, hoặc dùng căn cước công dân giả làm thẻ ngân hàng. Sau khi lừa đảo thành công, chúng bỏ sim, huỷ thẻ để xoá đi mọi dấu vết khiến việc xác minh đối tượng lừa đảo trở nên khó khăn, hầu như không có manh mối. Đáng nói, đây cũng là một lỗ hổng trong quản lý dữ liệu dân cư, xác minh thông tin cá nhân khi đăng ký sim điện thoại, tài khoản ngân hàng.
Một thực tế khó khăn khác là bởi điều kiện, trang thiết bị phục vụ cho công tác điều tra còn hạn chế, lực lượng cảnh sát điều tra vẫn còn “mỏng”. Đặc biệt ở nhiều địa phương vẫn chưa có phòng chuyên biệt để xử lý các vụ việc, đối tượng lừa đảo trên mạng, lực lượng cảnh sát ngoài việc phụ trách lĩnh vực này còn kiêm nhiệm nhiều việc chuyên môn khác.
Gia tăng “phòng thủ” bằng công cụ pháp luật
Ảnh minh họa .(Nguồn: PolyU)
Trong thời đại công nghệ thông tin, tội phạm mạng ngày càng gia tăng về số lượng, nguy hiểm hơn với nhiều thủ đoạn tinh vi, kỹ thuật cao, sử dụng các loại mã độc ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tấn công, xâm nhập. Các hoạt động tội phạm trên mạng không chỉ ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân, mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về xâm phạm chủ quyền, an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội. Bởi vậy, để xây dựng một hệ thống “phòng thủ” hiệu quả trước những cuộc tấn công mạng, thủ đoạn lừa đảo trên mạng, bảo đảm môi trường mạng an toàn cho nhân dân, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được chính phủ quan tâm, sát sao.
Đến nay, hành lang pháp lý về an toàn, an ninh mạng ở nước ta được đánh giá là hoàn thiện về cơ bản với các văn bản pháp lý quan trọng như: Luật An ninh mạng năm 2018, Luật An toàn thông tin mạng 2015, Nghị định số 85/2016/NĐ-CP, Quyết định số 632/QĐ-TTg, Thông tư số 03/2017/TT- BTTTT; 20/2017/TT-BTTTT; 27/2017/TT-BTTTT; 31/2017/TT-BTTTT; và TCVN 11930:2017 Yêu cầu cơ bản về an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ;… Cùng với đó là các quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt các đề án phục vụ công tác bảo đảm an toàn, an ninh mạng. Đơn cử, Đề án giám sát an toàn thông tin mạng đối với hệ thống, dịch vụ công nghệ thông tin phục vụ Chính phủ điện tử đến năm 2020, định hướng đến năm 2025; Đề án đẩy mạnh hoạt động của mạng lưới ứng cứu sự cố, tăng cường năng lực cho các cán bộ, bộ phận chuyên trách ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng trên toàn quốc đến 2020, định hướng đến 2025;…
Theo Luật An ninh mạng năm 2018, lực lượng bảo vệ an ninh mạng gồm: Lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng được bố trí tại Bộ Công an, Bộ Quốc phòng; lực lượng bảo vệ an ninh mạng được bố trí tại Bộ, ngành, ban nhân dân cấp tỉnh, cơ quan, tổ chức quản lý trực tiếp hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia; tổ chức cá nhân được huy động tham gia bảo vệ an ninh mạng. Còn theo Luật An toàn thông tin mạng 2015, Bộ Thông tin và Truyền thông có trách nhiệm thực hiện bảo đảm an toàn thông tin mạng cho hệ thống máy chủ tên miền quốc gia Việt Nam. Bên cạnh đó, các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động an toàn thông tin mạng có trách nhiệm phối hợp với cơ quan nhà nước có thẩm quyền và tổ chức, cá nhân khác trong việc bảo đảm an toàn thông tin mạng.
Tuy nhiên, thực tế phát triển nhanh chóng của cách mạng công nghệ số và sự gia tăng các loại hình tội phạm mạng đang đặt ra rất nhiều thách thức với công tác phát hiện, điều tra, xử lý hành vi vi phạm, cũng như thực thi hiệu quả các quy định pháp luật hiện hành.
Đơn cử, hiện chưa có văn bản pháp luật riêng biệt, toàn diện về bảo vệ dữ liệu cá nhân, trong khi thông tin riêng tư cá nhân hiện đang bị kẻ gian thu thập, xâm phạm nhiều nhất, tạo tiền đề cho các chiêu trò lừa đảo sau đó. Ví dụ trong các vụ lừa đảo qua mạng xã hội, đa phần các đối tượng nắm rất rõ thông tin cá nhân bị hại như địa chỉ nhà, nghề nghiệp, đơn vị công tác, một số thông tin liên quan đến người thân trong gia đình…
Từ đó, chúng lợi dụng tâm lý chủ quan, dễ tin của nạn nhân, bày ra những tình huống éo le nhằm gây hoang mang, đe doạ nạn nhân phải làm theo yêu cầu của chúng. Do đó, nhiều ý kiến ủng hộ Việt Nam cần sớm nghiên cứu, hoàn thiện các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân nhằm khắc phục sự chồng chéo, mâu thuẫn trong các văn bản luật hiện hành, làm rõ một số quy định phù hợp với chuẩn mực quốc tế. Mặt khác, với sự thiếu hụt về lực lượng chuyên môn trong công cuộc bảo đảm an toàn, an ninh mạng quốc gia, cũng rất cần có các chính sách khuyến khích, thu hút tạo nguồn cán bộ chuyên gia trong lĩnh vực an ninh mạng.
Trước những diễn biến phức tạp của loại hình tội phạm lừa đảo qua không gian mạng, mới đây, Công an TP Hải Phòng đã đưa ra cảnh báo đối với hình thức lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan đến thủ tục xuất, nhập cảnh.
Gần đây có một số đối tượng treo các thẻ "lạ" có chứa mã QR lên xe, cửa nhà dân tại TP.HCM. Khi người dân quét mã QR code, điện thoại sẽ bị xâm nhập, bị chiếm quyền điều khiển và các đối tượng lừa đảo dễ dàng lấy tiền trong tài khoản ngân hàng.
Chỉ cần thiết bị kết nối Internet,bạn có thể thực hiện những thao tác đơn giản trên ứng dụng PV Mobile Banking, mọi giao dịch sẽ được thực hiện nhanh chóng, bảo mật an toàn và nhận được nhiều ưu đãi hơn hình thức giao dịch truyền thống tại quầy.
Đối tượng tội phạm dùng thủ đoạn lừa đảo mới qua mạng xã hội chiếm đoạt số tiền 170 triệu đồng, vừa bị gửi đơn tố cáo về Đội Cảnh sát điều tra Tổng hợp Công an TP Vũng Tàu.
Thời gian gần đây nhiều đơn thư gửi về báo Pháp luật Việt Nam với cùng một nội dung tố cáo về một người sử dụng tài khoản facebook có tên N.T.H, số tài khoản ngân hàng Vietcombank là 0541000277510 đã lợi dụng lòng tin chiếm dụng tài sản của họ với tổng số tiền lên tới hàng tỉ đồng.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ký Quyết định số 1212/QĐ-TTg ngày 18/10/2024 ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh Đắk Lắk thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Bộ Công an đã đề xuất thời hạn đăng ký kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ đối với trường hợp giấy phép lái xe bị trừ hết điểm.
UBND tỉnh Bắc Giang vừa có văn bản chấn chỉnh, yêu cầu sau ngày 30/03/2025, nhà ở nhiều tầng, kết hợp cho thuê trọ, cơ sở kinh doanh không đảm bảo về PCCC sẽ phải tạm đình chỉ và dừng hoạt động.
Ông Lý Vỹ Triều Dương - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bạc Liêu thông tin, 9 tháng đầu năm 2024, ngành du lịch tỉnh tiếp tục phát triển với tổng thu ước đạt khoảng 3.420 tỷ đồng, đạt 82,9% kế hoạch, tăng 9,1% so cùng kỳ.
Chiều 17/10, Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức chương trình gặp mặt, tri ân các cá nhân, tập thể, doanh nghiệp cùng đồng hành với Báo trong hành trình hỗ trợ các tỉnh phía Bắc bị thiệt hại bởi bão số 3.
Bác sĩ (BS) Đỗ Doãn Bách - Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội luôn tâm niệm, phải học cách yêu thương con người trước khi trở thành một BS, khi đó sẽ có vô vàn cách thức để cứu chữa người bệnh.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái, tài năng, luôn tràn đầy nhiệt huyết, tận tâm vì nghề, cùng nhau hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất và tinh thần; Viết tiếp những kỳ tích của nền y học nước nhà.
Hơn 1.000 bạn trẻ TP Hồ Chí Minh tham gia các hoạt động ra quân Tháng Thanh niên 2024 chủ đề "Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng".
Tối nay (26/2), tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình tôn vinh Thầy thuốc Việt Nam và trao giải cuộc thi viết "Sự hy sinh thầm lặng" lần VI.
(PLM) - Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng vẻ vang của mình, nhất là trên cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Quân ủy Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã dành tình cảm đặc biệt đối với cán bộ, chiến sĩ Hải quân. Tổng Bí thư luôn kịp thời quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đánh giá cao sự nỗ lực, quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam trong khắc phục khó khăn, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc; xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và hiện đại.
(PLM) - Dù còn 3 ngày nữa mới diễn ra Quốc tang, nhưng tại một số địa điểm tại Hà Nội cũng như trên cả nước đã treo cờ rủ để tưởng nhớ cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
(PLM) - Trải qua nhiều cương vị quan trọng do Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó, như: Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng từ khoá VII đến khóa XIII; Uỷ viên Bộ Chính trị từ khoá VIII đến khóa XIII; Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Bí thư Thành uỷ Hà Nội; Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Chủ tịch Quốc hội; Chủ tịch nước; Tổng Bí thư từ khoá XI đến khóa XIII, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã có nhiều cống hiến to lớn, quan trọng cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta, nhất là trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
(PLM) - Hơn nửa thế kỷ hoạt động cách mạng không ngừng nghỉ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã cống hiến hết mình, trọn một đời đóng góp cho Đảng, cho nhân dân. Hình ảnh vị lãnh đạo kiên trung, trí tuệ và mẫu mực, tận trung với Đảng, hết lòng vì dân sẽ luôn sống trong trái tim của mỗi người dân Việt Nam.
(PLM) - Sáng ngày 18/7/2024, Tại Hội trường Đa năng - Bộ Tư Pháp đã diễn ra Tọa đàm đánh giá, rút kinh nghiệm về Chỉ số cải cách hành chính năm 2023 và đánh giá việc thực hiện Đề án 06 trong 06 tháng đầu năm, nhiệm vụ, giải pháp từ nay đến cuối năm 2024 của Bộ tư Pháp.
