Không chỉ xuất hiện trong lĩnh vực chăn nuôi, vàng ô, một loại hóa chất dùng trong công nghiệp được một bộ phận người dân sử dụng để tạo màu… thực phẩm. Gần đây, chất này được phát hiện có trong măng, dưa cà muối…
Từ trại chăn nuôi ra tới chợ
Trong đợt tổng tấn công chất cấm trong chăn nuôi salbutamol, lực lượng chức năng đã phát hiện một loại chất mới được doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi, người chăn nuôi sử dụng trong chăn nuôi gia cầm - đó là chất vàng ô - Auramine O. Ông Phạm Tiến Dũng, Đội trưởng Đội Thanh tra chuyên ngành, Thanh tra Bộ NN&PTNT cho biết, trong 3 tháng cao điểm đầu năm 2016, lực lượng chức năng đã phát hiện 2 doanh nghiệp sử dụng chất vàng ô để trộn vào thức ăn chăn nuôi.
 |
| Vàng ô được người kinh doanh sử dụng để ngâm măng cho vàng. |
Cùng đó, một số trang trại chăn nuôi gia cầm cũng bị phát hiện có sử dụng chất này. Ông Phạm Tiến Dũng cho hay, người chăn nuôi đưa vàng ô vào thức ăn cho gia cầm nhằm làm cho màu da gà, chân gà vàng, đẹp hơn. Đây là việc làm đặc biệt nguy hiểm vì vàng ô là loại hóa chất được dùng làm màu trong công nghiệp, không được phép sử dụng trong sản xuất thực phẩm cho người.
Gần đây, qua kiểm tra, nhiều địa phương đã phát hiện tình trạng tiểu thương cho vàng ô vào măng chua để tạo màu vàng đẹp mắt. Cụ thể, Chi cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản Đà Nẵng đã phát hiện hàng loạt mẫu măng chua có chất vàng ô. Tiếp đó, tại TP.HCM, lực lượng chức năng đã phát hiện 2 cơ sở chế biến măng tươi lớn, với lượng lên tới 10 tấn/cơ sở có sử dụng vàng ô để ngâm măng. Theo chủ cơ sở sản xuất, họ mua vàng ô tại chợ Kim Biên (TP.HCM) với giá chỉ 26.000 đồng/kg. Khi chế biến, mỗi muỗng chất vàng ô được ngâm với 1 tấn măng.
Còn tại Quảng Trị, Sở NN&PTNT tỉnh này lấy 7 mẫu măng tại các chợ lớn trên địa bàn như Gio Linh, Đông Hà, thị xã Quảng Trị và phát hiện 5/7 mẫu măng được kiểm tra đều có chất vàng ô. Tất cả các tiểu thương, chủ cơ sở chế biến măng khi được hỏi đều cho biết, măng tươi sau khi luộc lên sẽ được ngâm với chất tẩy trắng và vàng ô cho có màu đẹp. Đáng nói, việc này đã diễn ra từ rất lâu. Các tiểu thương khi được hỏi đều nói, không biết vàng ô độc hại ra sao nên vẫn sử dụng.
Ngoài măng tươi, lực lượng chức năng còn phát hiện người dân sử dụng vàng ô khi muối dưa cải để tạo màu vàng bắt mắt. Ông Phạm Tiến Dũng tiết lộ, nhiều lần ông đã mua phải dưa cải muối có màu vàng ruộm nhưng ăn không thấy chua. “Chắc chắn loại dưa muối này đã được cho chất vàng ô để lấy màu vàng”, ông Phạm Tiến Dũng nói.
Độc chất làm hư hại tế bào gan, tủy
Auramine O là chất dùng trong ngành nhuộm và tạo màu trong in ấn. Auramine O được khuyến cáo chỉ sử dụng trong công nghiệp và tuyết đối không được sử dụng trong chế biến thực phẩm. Các chuyên gia Học viện Nông nghiệp 1 Hà Nội cho biết, Aurramine O gây ung thư trên chuột cống và chuột nhắt. Ngoài ra, Auramine O làm hư hại DNA của tế bào gan, thận và tủy xương khi thí nghiệm trên thú sống. Tình trạng DNA của người bị chất này làm hư hại cũng được ghi nhận ở các thí nghiệm.
Các chuyên gia về an toàn thực phẩm cho rằng, nếu chất vàng ô được trộn vào thức ăn cho gà, cá trê, trộn vào măng khô, dưa chua hoặc pha nước nhúng gà sau khi đã giết mổ để tạo màu vàng hấp dẫn cho sản phẩm thì người ăn các thực phẩm đó lâu ngày sẽ dẫn tới nguy cơ bị ung thư. Ngoài ra, chất vàng ô không thể phân hủy hết trong quá trình rửa hay nấu chín thực phẩm.
Auramine O bị Bộ NN&PTNT cấm sử dụng trong chăn nuôi nhưng đây lại là hóa chất dùng trong công nghiệp nhuộm, không nằm trong danh mục kiểm soát nghiêm ngặt. Bởi vậy, người dân muốn mua loại hóa chất này về sử dụng không hề khó khăn.
Để tránh sử dụng phải gia cầm hoặc thực phẩm có chất vàng ô, ông Nguyễn Xuân Dương, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi cho rằng, khi thấy da gà có màu vàng khác thường, người dân không nên mua. Người tiêu dùng nên chọn gà có thương hiệu, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng hoặc mua gà trong siêu thị, cửa hàng tin cậy. Bộ NN&PTNT cho biết, sắp tới, sẽ mở đợt tổng kiểm tra nhằm triệt xóa tình trạng lạm dụng hóa chất cấm vàng ô trên cả nước.
