Sau những tháng dầm mưa dãi nắng, ăn bờ ngủ bụi, cuối cùng, lực lượng công an Quảng Nam - Đà Nẵng cũng tóm gọn băng cướp trên quốc lộ 1A với hung khí, dụng cụ mà chúng gây án. Thành tích ấy là sự kết tinh từ lòng quả cảm và sự mưu trí của ban chuyên án.
Những kỷ niệm không quên
Lật lại hồ sơ vụ án hơn 3 ngàn trang giấy cho thấy biết bao gian nan, vất vả của các trinh sát, điều tra viên trong quá trình truy bắt băng cướp bịt mặt Nguyễn Thái Bình trên quốc lộ 1A. Hơn 20 năm, những tên tướng cướp khét tiếng năm nào đã trả giá thích đáng cho tội ác của mình.
Các trinh sát, điều tra viên, bây giờ, người đã về hưu, người đã chuyển sang công tác khác, nhưng tất cả đều rất tự hào về chuyên án kinh điển này.
 |
| Thiếu tá Phan Như Thạch dặn dò, động viên các trinh sát trước khi lên đường truy bắt cướp. (Hình tư liệu) |
Đại úy Huỳnh Đức Cường ngày ấy (nguyên Phó Trưởng phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy công an tỉnh Quảng Nam, nay đã về hưu) kể lại với phóng viên, để bám trụ được dưới trời khuya lạnh ngoài đồng ruộng, ngoài chăn mền mang theo, các anh phải lấy bao bố, rơm để ủ thêm cho đủ ấm.
Mỗi khi muốn hút thuốc, để đối tượng không phát hiện, các anh phải đun đầu thuốc vào ống tre mang theo rồi chúi về phía mặt đất hoặc đào một hố sâu nằm úp mặt xuống đất mà “rít một hơi”.
Nhiều lúc, các tổ mật phục nằm trên cánh đồng, gặp những lúc người dân đi làm đồng sớm tổ mật phục phải bò đi chỗ khác, vì nếu để người dân biết sẽ bị lộ kế hoạch. Anh Cường kể thêm, những lúc đóng vai lái xe đi đường ngủ qua đêm, anh thường trải chiếu nằm trên đường phía sau xe, nằm trên ca-bin hay, thậm chí trên trần ca-bin.
Nằm giả vờ ngủ nhưng tâm trí lại căng như dây đàn, vì vừa phải chịu cảnh “đinh tai nhức óc” do đường rung và xe cộ qua lại, vừa phải cầm chắc khẩu súng ngắn đã lên đạn chờ bọn cướp. Cực nhất vẫn là những lần đóng vai lái xe thồ mà xe thì… hết xăng phải đẩy xe bộ hàng cây số.
Rồi khi đóng giả nông dân, công nhân đi làm sớm đạp xe hàng chục cây số trong lúc bụng đói cồn cào. Đáng nhớ nhất là lần cả tổ công tác trong vai xe ôm. Hôm đó, một cụ bà đi thăm con từ Đắk Lắk về nhưng ngủ quên, xe chạy quá một quãng khá xa chỗ cụ muốn xuống xe. Khi cụ bà vừa xuống thì cả ba trinh sát “xe ôm” đều tới.
Trong đêm tối mù mịt cụ bà giật thót, hét lớn: “Tui không có chi mô mà cướp, các anh tha cho tui”. Sau khi phân tích, nói là dân “xe ôm chuyên nghiệp” thì cụ bà mới bình tâm trở lại, nhờ chở về. Đến nhà, bà cụ đưa cho hai ngàn đồng, ai nấy đều mừng rỡ, mua ít thuốc lá chia nhau hút.
Trung tá Trần Văn Hùng thì nhớ mãi kỷ niệm “bắt hụt” của mình và đồng đội. Đêm ấy, anh cùng hai đồng đội trong tổ nằm phục kích mật phục theo kế hoạch. Trong bóng đêm, thấy hai bóng đen đi xe đạp lù lù xuất hiện ghé nằm nghỉ ở thửa ruộng phía bên kia đường. Biết là các đối tượng nghi vấn, các anh mừng thầm trong bụng.
Theo chỉ đạo của cấp trên là phải “bắt tận tay” nên các anh chờ đợi lúc chúng hành sự. Nhưng không ngờ đêm ấy bọn chúng ngủ quên mất, đến gần 5 giờ sáng, sợ bị lộ, chúng lên xe đạp đi về. Anh em trong tổ “tiếc đứt ruột” vì căng mắt chờ sáu tiếng đồng hồ, trong khi bọn chúng làm một giấc ngon lành.
“Nếu đêm đó chúng hành động thì chuyên án có thể khép lại sớm hơn”, trung tá Hùng cười nói. Một kỷ niệm khó quên mà bây giờ nhắc lại các anh em vẫn còn cười nghiêng ngả. Trong một lần tuần tra trên quốc lộ 1A, tổ công tác của Công an huyện Thăng Bình phát hiện một thanh niên lạ mặt lóc cóc đạp xe đạp trên đường.
Lại gần kiểm tra thì thấy thanh niên này có súng. Hỏi tên tuổi, nghề nghiệp, thanh niên này ấm ớ không nói gì. Tình nghi đó là một trong những tên cướp, tổ công tác liền mời về công an huyện làm việc.
Khi về đến công an huyện, thanh niên này mới khai mình tên là Phước, lính mới về công tác tại phòng PC16, do sợ bị lộ nên lúc đầu không nói rõ tên tuổi mình. Cán bộ công an huyện liền điện lên công an tỉnh xác minh thông tin này, khi được xác nhận đúng mới… thả anh lính trẻ tên Phước ra.
Nghệ thuật “mò” thông tin
Trong một lần về Quy Nhơn truy tìm tung tích, quê quán của Nguyễn Thanh Phương, đại úy Huỳnh Đức Cường đã có một kỷ niệm không thể nào quên. Trong hồ sơ của Công an tỉnh Bình Định, Phương khai hắn quê ở Phú Khánh. Nhưng đó chỉ là thông tin mà tên Phương khai giả nên các điều tra viên vào Phú Khánh nhưng không thể tìm ra lý lịch và nơi chốn của Phương.
Qua công tác trinh sát, đại úy Cường biết được, Phương có quen biết với một người tên Dũng (đã đổi tên), một “trùm băng đảng” trước đây nhưng đã hoàn lương và đang làm ăn phát đạt. Để tiếp cận được người tên Dũng này, đại úy Cường đã gặp anh Trung (đã đổi tên), một người quen cũ của Dũng.
Biết được ý định của đại úy Cường, anh Trung nói, “Khó lắm, Dũng không bao giờ tiết lộ về Phương đâu. Dù đã “giải nghệ”, nhưng luật giang hồ thì không thể làm trái được”. Sau hồi suy nghĩ, đại úy Cường bảo anh Trung là, cứ đưa anh đến gặp Dũng và giới thiệu anh là em vợ của anh Trung, còn mọi chuyện để tự anh lo liệu.
Trước khi đi, đại úy Cường dặn anh Trung: “Mọi chuyện để tôi tùy cơ ứng biến, anh đừng nói chi là được”. Hôm đó, anh Trung đưa đại úy Cường đến nhà Dũng và giới thiệu anh Trung là em vợ của mình từ Quảng Ngãi vào chơi.
Vì lâu ngày không gặp nhau nên Dũng đã tổ chức tiệc thết đãi anh Trung và người “em vợ” của bạn hết sức chu đáo. Khi mọi người đã có chút men, “em vợ anh Trung” mới đập bàn, kêu anh Trung đi về. Đang chén tạc chén thù vui vẻ, bỗng dưng có nguy cơ ngừng cuộc nhậu “dở cuộc vui” nên mọi người tranh nhau hỏi lý do tại sao phải về sớm.
“Em vợ anh Trung” liền trút gan trút ruột nói: “Vừa rồi chị gái tôi về quê có đem theo thằng Phương, rồi hai người cặp bồ đi đâu mất. Tôi với anh Trung đi tìm thằng Phương để hỏi tội nhưng tìm mãi không ra, vì không biết quê, nhà nó ở đâu!”.
Đang có hơi men, nghe có người cướp mất vợ của bạn mình, Dũng không kìm được liền chửi thề, “Đ.M, thằng Phương này láo thật! Sao nó lại dám cặp với vợ người khác. Nó cùng quê với thằng Nguyễn Phi Hổ chứ đâu!”.
Nghe được câu này, “em vợ anh Trung” như mở cờ trong bụng, bởi đã lần ra được địa chỉ của tên cướp Nguyễn Thanh Phương. Ngay hôm đó, các điều tra viên đã lên trại giam Gia Trung để gặp Nguyễn Phi Hổ khai thác thông tin về Nguyễn Thanh Phương. Từ đó, đã tìm ra manh mối để bắt tên cướp này.
Nỗi niềm vị “thuyền phó”
Kể đến chiến công của lực lượng công an Quảng Nam-Đà Nẵng phá vụ cướp quốc lộ 1A không thể không nhắc đến vị “thuyền phó”, phó trưởng ban chuyên án thiếu tá Phan Như Thạch, trưởng phòng PC16 (Văn phòng Cảnh sát điều tra).
Ngay từ năm 1992-1993, khi các vụ cướp xảy ra, công an các huyện, thị xã đều mở cuộc điều tra, khám phá nhưng không có kết quả. Sau khi được điều động về phòng PC16 giữ chức vụ Trưởng phòng, thiếu tá Phan Như Thạch nhận thấy rằng, để bóc gỡ toàn bộ băng cướp này phải có sự chỉ đạo, lãnh đạo thống nhất từ huyện đến tỉnh, các lực lượng phải phối hợp chặt chẽ với nhau và sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ.
Thiếu tá Thạch đã tham mưu Giám đốc xác lập chuyên án và trực tiếp điều hành, chỉ huy ban chuyên án dành thắng lợi. Thiếu tá Phan Như Thạch, sau này là Thiếu tướng, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam.
Đã nhiều năm trôi qua, nhưng thiếu tướng cũng như nhiều cán bộ chiến sĩ trực tiếp phá chuyên án Đỗ Thái Bình cho biết, họ có rất nhiều kỷ niệm và không thể nào quên được.
Với thiếu tướng Thạch thì kỷ niệm mà ông nhớ nhất là lần ông mang quà của lãnh đạo Công an tỉnh và các phòng ban vào Tam Kỳ để động viên anh em các tổ mật phục.
Vì thời gian đầu, sau gần hai tháng trời “ăn sương nằm đất” mà không thu được kết quả nào, sợ anh em nản lòng, buông lỏng công tác mai phục nên ông đã tham mưu lãnh đạo công an tỉnh vào động viên tinh thần cán bộ chiến sĩ.
Sau khi ông nói lý do, trung úy Phạm Văn Hiếu xung phong đứng lên nói dõng dạc: “Chúng tôi xin hứa sẽ kiên trì, quyết tâm đến khi nào bắt được bọn cướp mới về”! Trung úy Hiếu vừa nói xong, tất cả cán bộ chiến sĩ cùng hô to: “Quyết tâm, quyết tâm, quyết tâm”.
Vị “thuyền phó” cũng như nhiều cán bộ chiến sĩ khác lòng tràn ngập niềm vui, niềm tin và cháy bùng ngọn lửa quyết tâm phá án, dù cho phía trước còn biết bao gian khổ.
Trao đổi với chúng tôi về bài học rút ra trong chuyên án Đỗ Thái Bình, thiếu tướng Phan Như Thạch cho rằng, chuyên án này thành công là nhờ sự quan tâm chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Tổng cục CSND, lãnh đạo công an tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng và sự quyết tâm, thống nhất của Ban chuyên án.
Bên cạnh đó, việc kết hợp điều tra trinh sát, mai phục và tuần tra kiểm soát hết sức chặt chẽ, hiệu quả. Ngoài ra, phải nói đến sự giúp sức, phối kết hợp hết sức tích cực của lực lượng Công an một số địa phương liên quan…
Từ đầu mối bắt Đỗ Thái Bình, chỉ trong vòng chưa đầy 3 tháng, ban chuyên án đã bắt gọn băng cướp khét tiếng, chuyên nghiệp gần 10 tên là việc không dễ dàng và rất hiếm từ trước đến nay.
Sau khi công an Quảng Nam-Đà Nẵng phá chuyên án Đỗ Thái Bình và đồng bọn trộm cướp trên quốc lộ 1A, đại úy Huỳnh Đức Cường được Chủ tịch nước phong tặng Huân chương Chiến công hạng Ba, thiếu tá Phan Như Thạch, Trưởng phòng Cảnh sát điều tra được Thủ tướng tặng bằng khen, một số cán bộ chiến sĩ khác được Bộ Nội vụ, UBND tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng, các ban ngành tặng nhiều bằng khen và giấy khen.
Rất nhiều cán bộ chiến sĩ từng tham gia phá án được đi báo cáo điển hình tại các hội nghị của Bộ Nội vụ, các ban ngành, các hội nghị điển hình tiên tiến, thanh niên tiêu biểu toàn quốc. Và đặc biệt, kết quả chuyên án đã đi vào tâm khảm của người dân, củng cố thêm lòng tin yêu của nhân dân đối với lực lượng Công an.
26 °C
33 °C
28 °C
