“Bản tường trình” khai lộ “than tặc” hoành hành tại Quảng Ninh

Triệt phá địa đạo “than tặc”

Bài 4: UBND tỉnh Quảng Ninh vào cuộc vụ "than tặc" lộng hành

Miếng “bánh ngon” của “than tặc”

Mặc dù nhiều năm qua, Chính quyền tỉnh Quảng Ninh đã quyết liệt chỉ đạo, ra quân truy quét nạn khai thác than trái phép. Tuy nhiên, vì miếng cơm manh áo và với thủ nhập “siêu khủng” từ việc khai thác than trái phép, nhiều đối tượng vẫn ngày đêm tìm cách “rút ruột” tài nguyên than quốc gia.

Nơi "than tặc" hoành hành.

Cùng với đó là nạn bảo kê, làm ngơ của một số quan chức chính quyền của nhiều địa phương nên nạn “than tặc” vẫn tái diễn, không được ngăn chặn triệt để, khiến cho mỗi năm tài nguyên quốc gia bị thất thoát số tiền lên tới nhiều tỷ đồng.

Chính vì nạn khai thác than “thổ phỉ” chưa được dẹp bỏ triệt để, Ban Biên tập Báo Pháp Luật Việt Nam - tòa soạn điện tử (Pháp luật Plus) đã lên kế hoạch và giao nhiệm vụ cho các phóng viên vào cuộc điều tra, thâm nhập vào vùng lõi của “than tặc” để phanh phui và đưa ra ánh sáng những đối tượng khai thác trái phép và làm rõ trách nhiệm các cá nhân, tổ chức đứng trong bảo kê, làm ngơ cho than tặc lộng hành.

Giáp mặt với “than tặc”

Phóng viên Nguyễn Đức Quý cho biết: “Tôi được Ban Biên tập toà soạn giao đi điều tra loạt bài về vấn nạn khai thác than “thổ phỉ” tại xã Tân Dân, huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh cùng với các phóng viên đồng nghiệp dưới sự chỉ đạo trực tiếp của nhóm trưởng là nhà báo Quốc Cường cùng đồng chí phụ trách chuyên mục Điều tra Bạn đọc Hoàng Văn Vượng.

Sau khi họp bàn triển khai đề tài, nhà báo Quốc Cường giao các thành viên trong nhóm mở rộng việc tác nghiệp trải dài trên nhiều khu vực có tài nguyên than tại tỉnh Quảng Ninh.

Nhận nhiệm vụ tiên phong, 2 phóng viên Đức Quý và Minh Long đã nhanh chóng lên xe khách để sớm có mặt tại địa điểm khai thác than thổ phỉ tại các địa bàn thị xã Đông Triều, huyện Hoành Bồ và TP Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.

Con đường mà các phóng viên Minh Long và Đức Qúy phải trải qua trong hành trình thu thập chứng cứ.

Phóng viên Minh Long tâm sự: “Không kể ra, chắc các bạn cũng hình dung ra những khó khăn mà chúng tôi đã phải đối mặt, bởi địa điểm khai thác than thổ phỉ là một nơi sâu thẳm trong rừng, heo hút, hoang vắng, đường xá đi lại khó khăn, hiểm trở.

Tôi luôn nghĩ rằng, muốn bắt cọp thì phải vào hang. Chúng tôi đã thuê xe ôm, vượt hàng trăm km đường rừng, đường đi gập ghềnh, khó khăn, hiểm trở, trời thì mưa tầm tã, có những đoạn đường mà tôi cảm tưởng như tim sắp “nhảy ra” khỏi lồng ngực.

Theo chị Minh Long, khó khăn là vậy, nhưng không hề làm cho chị nhụt chí, bởi sự yêu nghề và bản lĩnh quyết tâm đấu tranh trong vấn nạn khai thác than trái phép càng thôi thúc phải cố gắng hết mình để sớm hoàn thành nhiệm vụ mà lãnh đạo cơ quan giao.

Bằng nhiều phương tiện di chuyển, cuối cùng hai phóng viên cũng đặt chân đến địa bàn cần tìm hiểu. Chúng tôi đã phải cải trang, đóng giả thường dân đi buôn để sao cho không bị những đối tượng ăn cắp tài nguyên than phát hiện.

Theo đúng những kế hoạch đã đặt ra, cũng như thống nhất ý kiến của nhóm trưởng Quốc Cường, 23h đêm chúng tôi bắt đầu di chuyển, việc di chuyển khó khăn hơn khi người “thổ công” mà chúng tôi đã nhờ dẫn đường trước đó không đi cùng chúng tôi.

Phóng viên Minh Long.

Chúng tôi hiểu vì sao anh “thổ công” lại không đi cùng. Bởi lẽ, trên đường đi vào sâu trong thiên đường của nạn “than tặc” ở tiểu khu 11 và đèo Hạ My (huyện Hoành Bồ).

Trong suốt cuộc hành trình, chúng tôi thường xuyên giữ liên lạc với nhóm trưởng Quốc Cường. Dù biết đó là đêm tối nhưng đồng chí Cường đã động viên chúng tôi về tinh thần và đưa ra những chỉ đạo hợp lý để chúng tôi có thể hoàn thành nhiệm vụ và rời “đại bản doanh” than tặc một cách an toàn.

Tới gần sáng, bất ngờ chúng tôi bị phát hiện, rồi bị truy đuổi, chúng tôi cố gắng chạy thật nhanh để không bị những người “cộm cán” trong bãi than tóm được. Trong khi chạy, chúng tôi có đánh rơi điện thoại, nhưng rất may những hình ảnh và clip có được chúng tôi đã kịp gửi về cho người phụ trách đề tài.

Sau khi có đầy đủ tài liệu từ thực tế, những chỉ đạo trực tiếp qua điện thoại cũng như văn bản từ UBND tỉnh Quảng Ninh, chúng tôi đã gom tài liệu và gửi nội dung về toà soạn để thực hiện việc đăng tải...".

Nhà báo Hoàng Văn Vượng cho biết: Để đạt được thành tích này, tôi cùng nhà báo Quốc Cường và hai phóng viên Đức Quý và Minh Long thường xuyên trao đổi cách tác nghiệp và lên kế hoạch tỷ mỷ trong việc lựa chọn hướng triển khai đề tài và cách tiếp cận vào thủ phủ của “than tặc”. Đồng thời lên nhiều phương án đối phó nếu trường hợp bị các đối tượng “than tặc” phát hiện.

Khi các bằng chứng về vấn nạn khai thác than trái phép đã lọt vào máy quay của phóng viên, Đức Quý và Minh Long bắt đầu rời khỏi điểm nóng của “than tặc” và báo cáo về nhóm để triển khai tiếp theo. Ngoài ra, để có loạt bài được dư luận đánh giá cao, đích thân nhóm trưởng Quốc Cường đã chỉ đạo các thành viên nhóm từ khâu bắt đầu triển khai đề tài.

Đồng thời kết nối với các quan chức lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh để đưa ra phương án xử lý dứt điểm vấn nạn “than tặc” hoành hành tại nhiều địa phương thuộc tỉnh Quảng Ninh.

Theo lời nhà báo Quốc Cường, địa bàn tỉnh Quảng Ninh từ hơn một thập kỷ trở lại đây được xem là điểm nóng của việc đào trộm than, cùng với việc tranh giành lãnh địa nhằm tận thu trái phép “vàng đen”, nhiều đối tượng đã bằng mọi cách, kèm theo cả những mưu đồ, mánh khoé để làm giàu bất chính từ việc làm phi pháp này.

“Bản thân tôi cũng là phóng viên từng được giao nhiệm vụ theo dõi đưa thông tin trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Dù đối mặt với nhiều đề tài gai góc và nhiều đề tài nóng nhưng với đất mỏ thì vấn đề nóng nhất vẫn là việc các đối tượng thổ phỉ khai thác than trái phép. Các đối tượng đã dùng nhiều thủ đoạn, mánh khoé để “qua mặt” cơ quan quản lý địa phương nhằm ăn cắp tài nguyên Quốc gia.

Đây là một vấn đề nan giải, gây hệ luỵ nghiêm trọng đến chính quyền và ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân địa phương nên Lãnh đạo báo PLVN đã kiên quyết chỉ đạo thực hiện, thông tin lên công luận giúp tỉnh Quảng Ninh có được những phương án giải quyết hiệu quả nhằm hạn chế tối đa tình trạng mất cắp “vàng đen” - nhà báo Quốc Cường cho biết.

Cán bộ “bảo kê” bị “trảm” sau khi loạt bài được đăng tải, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có những chỉ đạo tích cực và đã đưa ra hình thức kỷ luật với những tập thể và cá nhân để xảy ra nạn than tặc lộng hành.

Cùng với đó, sau khi đăng bài, ông Vũ Quyết Tiến - Chủ tịch UBND thành phố Cẩm Phả đã quyết liệt chỉ đạo, yêu cầu làm rõ vấn đề mà báo PLVN phản ánh. Đồng thời có công văn phúc đáp gửi đến tòa soạn thông báo diễn tiến giải quyết sự việc. Đây cũng là những thông tin đã được toà soạn Pháp Luật Plus đăng tải công khai lên công luận.

Sau khi đã điều tra và xác minh làm rõ những thông tin PLVN đăng tải, phía UBND thành phố Cẩm Phả đã ra quyết định kỷ luật ông Hà Văn Hiền - thôi không giữ chức vụ Chủ tịch UBND phường Mông Dương, điều chuyển sang công tác khác.

PV Minh Long chia sẻ: Là thân gái dặm trường, lại đi vào chỗ nguy hiểm là rất khó khăn với một cô gái “liễu yếu đào tơ” như tôi, trên người không có bất kì công cụ hay phương tiện gì để phòng thân, nếu gặp bất kì nguy hiểm nào thì tôi cũng phải chịu, bởi việc đào trộm than trái phép này là các đối tượng thuộc nhiều thành phần nguy hiểm, có máu mặt tại địa phương. Họ là những người xăm trổ đầy mình và khi mà bị họ phát hiện ra thì xác định chết là cái chắc.

Bởi vậy, mà tôi phải rất khéo léo và cẩn trọng, có những pha điều tra liều mình, tim đập thình thịch nhưng cái đầu vẫn phải lạnh, đủ tỉnh táo để xử lý tình huống.

Cứ mỗi bài báo được nhóm hoàn thiện đăng tải lên lên báo, đích thân nhà báo Quốc Cường lại trao đổi thêm về những kinh nghiệm thực tiễn và đề xuất lên Tổng biên tập Đào Văn Hội khen thưởng kịp thời cho các thành viên thực hiện đề tài.

Điều đặc biệt, hầu hết tất cả phóng sự điều tra của tôi đều được lãnh đạo toà soạn thưởng nóng. Bên cạnh đó, cũng phải kể đến nhà báo Hoàng Văn Vượng, anh là người đã cùng ngồi với chúng tôi rất nhiều lần để lên kế hoạch cũng như ý tưởng tác chiến.

Và chính anh cũng là người mà luôn tìm mọi cách để kết nối với chúng tôi nhanh nhất, bằng mọi cách để nhóm thực hiện nhiệm vụ kịp hoàn thành đề tài phục vụ việc đăng tải lên báo kịp thời.

Nơi "đóng quân" của "than tặc".

Loạt bài “than tặc” hoành hành tại Quảng Ninh" thành công còn có một phần đóng góp không nhỏ của biên tập viên Nguyễn Mỹ Hạnh. Chị đã giúp chúng tôi trong quá trình biên tập bài viết cô đọng, súc tích mà vẫn rất hấp dẫn.

Biên tập viên Mỹ Hạnh chia sẻ: “Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của nhà báo Quốc Cường, tôi được phân công làm việc trong nhóm 5 người được giao thực hiện đề tài này. Và tôi chính người chỉnh sửa những thông tin cuối cùng của loạt đề tài “Than tặc” hoành hành tại tỉnh Quảng Ninh trước khi được đăng tải lên trang báo mà độc giả đã từng đọc trên trang báo điện tử.

Bản thân tôi vô cùng cảm kích và nể phục các đồng nghiệp của mình đã dũng cảm, mưu trí đột nhập vào tận "sào huyệt" của các nhóm thổ phỉ tại vùng đất nóng -“vàng đen” ở đất mỏ Quảng Ninh để phản ánh lại sự việc một cách chân thực, khách quan hiệu quả nhất.

“Đối với những người làm mảng điều tra trẻ như chúng tôi đó là điều hạnh phúc nhất. Thành công này là sự khích lệ đối với tập thể phóng viên còn rất trẻ của Pháp Luật Plus -Pháp Luật Việt Nam. Chúng tôi luôn tin tưởng và hy vọng rằng, dưới sư chỉ đạo của Ban lãnh đạo báo PLVNvà đặc biệt là nhà báo Quốc Cường, nhất định nhóm phóng viên trẻ của Pháp luật Plus sẽ tiếp tục thực hiện nhiều đề tài nóng và thành công hơn nữa”- BTV Mỹ Hạnh chia sẻ.