Bán nhà đất trung tâm phố cổ Hà Nội: Lo thất thoát

Liên quan đến việc chuyển nhượng nhà đất, đất ở trung tâm phố cổ, trong văn bản trả lời báo Tiền phong mới đây, lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội khẳng định, 3 cơ sở nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước tại 56 phố Hàng Gai, 46 phố Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm và số 7 phố Đội Cấn, quận Ba Đình đã được UBND TP chấp thuận bán cho đơn vị đang thuê nhà là Công ty CP Dịch vụ và Thương mại Đông Á (Công ty Đông Á) theo nguyên tắc giá bán nhà và giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất sát giá thị trường, với thời hạn cho thuê đất là 50 năm để sử dụng vào mục đích sản xuất, kinh doanh.

Giá trị chuyển nhượng công trình trên đất và giá trị quyền sử dụng đất 3 cơ sở nhà, đất này được liên ngành xác định như sau: Cơ sở nhà đất tại 56 Hàng Gai (diện tích nhà, đất là 18,03m2) với tổng giá trị là 1,616 tỷ đồng; Cơ sở nhà đất tại 46 Hàng Trống (diện tích nhà, đất là 20,28m2) với tổng giá trị là 1,731 tỷ đồng; Cơ sở nhà đất tại số 7 Đội Cấn (diện tích nhà, đất là 10,2m2) với tổng giá trị là 507 triệu đồng.

Trước đó, vào năm 2015, Công ty Đông Á đã làm văn bản đề nghị TP Hà Nội cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất cùng lúc 3 cơ sở nhà, đất chuyên dùng tại 3 vị trí mặt phố đắc địa của các quận nội đô lịch sử, nơi có giá nhà đất cao nhất của Thủ đô nói trên.

Trao đổi với Đất Việt, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) bày tỏ sự ngạc nhiên trước những con số trên vì giá của chúng... rẻ quá.

Cơ sở nhà đất tại 46 Hàng Trống (diện tích nhà, đất là 20,28m2) được chuyển nhượng lại cho Công ty Đông Á với tổng giá trị là 1,731 tỷ đồng. Ảnh: Tiền phong

Theo ông Thịnh, khi cổ phần hóa DNNN hay bán, cho thuê đất thuộc sở hữu nhà nước cần quan tâm tới 2 giá trị của mảnh đất: giá trị quyền sử dụng đất (phụ thuộc vào diện tích đất, vị trí cụ thể) và giá trị quyền được thuê đất.

Riêng giá trị quyền được thuê đất không thể "tính một cục" cho mấy chục năm mà phải trả hàng năm, năm sau thường khác năm trước và có xu hướng tăng lên. Quyền được thuê đất rất quan trọng, không phải ai cũng thuê được mảnh đất đó mà phải mang đấu giá quyền thuê đất đó.

Vị chuyên gia cho rằng, cơ quan quản lý nhà nước của Hà Nội dẫu có trả lời thế nào đi chăng nữa thì cũng phải làm rõ: Đã định giá mảnh đất đó theo giá thị trường (gồm giá trị quyền sử dụng đất và giá trị quyền được thuê đất) hay chưa? Định giá rồi thì phải đem ra đấu giá công khai, minh bạch, ai trả giá cao nhất và đáp ứng các điều kiện TP quy định (điều kiện nộp tiền ra sao, sử dụng cơ sở nhà đất đó như thế nào...) thì được.

Từ những yêu cầu trên, vị chuyên gia tin rằng, nếu đem đấu giá 3 cơ sở nhà, đất ở trung tâm phố cổ Hà Nội nói trên thì giá trị của chúng sẽ không dừng mức giá 500 triệu đến 1,7 tỷ đồng như liên ngành đã phê duyệt mà cao hơn nhiều.

"Các cơ sở nhà đất này được chuyển nhượng cho doanh nghiệp tư nhân trong vòng 50 năm, vậy với mức giá trên, trung bình mỗi năm thành phố nhận được bao nhiêu từ mức giá này? Tính ra rất khó tin, nhất là những cơ sở đó lại nằm ở vị trí mặt phố đắc địa thuộc hai quận trung tâm của Hà Nội.

Tôi đề nghị phải xem lại quy trình chuyển nhượng 3 cơ sở nhà, đất này đã công khia, minh bạch, đúng giá thị trường chưa? Không thể chấp nhận chuyện chỉ định bán cho doanh nghiệp này, doanh nghiệp kia hay đấu thầu trong một phạm vi hẹp, không công khai ra công chúng. Điều đó là trái luật", PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, vị chuyên gia cũng bày tỏ băn khoăn với 3 cơ sở nhà, đất nói trên sau khi chuyển nhượng được sử dụng vào "mục đích sản xuất, kinh doanh". Theo ông, phải làm rõ "mục đích sản xuất, kinh doanh" ở đây là gì? Thế nào là sản xuất, thế nào là kinh doanh? Phải làm rõ việc doanh nghiệp được làm gì trên các mảnh đất trên và những việc ấy phải nằm trong quy hoạch tổng thể của thành phố Hà Nội.

"Cần có sự kiểm tra, giám sát sâu sát của các cơ quan có thẩm quyền để tránh tình trạng "ăn" đất vàng, làm thất thoát tài sản nhà nước như chuyện đã diễn ra ở TP.HCM, Đà Nẵng...

Đừng nghĩ chuyển nhượng các khu đất rồi là xong. Khi các cơ quan có thẩm quyền vào kiểm tra, giám sát sẽ phát sinh nhiều vấn đề mà nhiều vụ việc cho thấy, kể cả có về hưu rồi cũng không thể hạ cánh an toàn", PGS.TS Đinh Trọng Thịnh lưu ý.