"Arsen trong nước mắm truyền thống là arsen hữu cơ, không độc hại"

Ở nước ta, cứ 4 trẻ dưới 5 tuổi thì 1 trẻ bị thấp còi

Điểm báo ngày 19/10/2016: Cần minh bạch thông tin về nước mắm

Nghe công bố asen, khách dọa trả nước mắm cho doanh nghiệp

Tin nên đọc

Ở nước ta, cứ 4 trẻ dưới 5 tuổi thì 1 trẻ bị thấp còi

Điểm báo ngày 19/10/2016: Cần minh bạch thông tin về nước mắm

Nghe công bố asen, khách dọa trả nước mắm cho doanh nghiệp

“Rò rỉ” danh sách 101/150 mẫu nước mắm chứa arsen hữu cơ vượt mức cho phép

Công bố mới đây của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) về nước mắm khiến người tiêu dùng hoang mang, nhiều chuyên gia cho rằng đó không phải là cơ sở để đánh giá tính an toàn của loại thực phẩm này.

Chiều 17/10 tại Văn phòng Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Vinastas đã công bố kết quả khảo sát trong 150 mẫu nước mắm đóng chai của 88 nhãn hiệu thì có tới 67,3% số nước mắm lấy mẫu thử không đạt quy định về hàm lượng arsen (thạch tín) tổng cho phép trong sản phẩm.

Đặc biệt, mẫu nước mắm có độ đạm càng cao, tỷ lệ mẫu có hàm lượng arsen tổng vượt ngưỡng quy định càng tăng (lên tới 95,65% mẫu khảo sát).

Thông tin này gây rối loạn tâm lý người tiêu dùng vì họ ngộ nhận rằng, nước mắm sản xuất theo công nghệ truyền thống chứa hàm lượng đạm cao tương ứng với việc sẽ chứa nhiều arsen, gây hại cho sức khỏe. Còn nước mắm công nghiệp thì nằm trong nhóm an toàn. Một kết luận nửa vời của Vinastas đã khiến rất nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nước mắm điêu đứng.

Để hiểu rõ hơn về arsen hữu cơ có trong nước mắm liệu có độc hại, sáng ngày 19/10, phóng viên Phapluatplus.vn có cuộc trao đổi với tiến sĩ Trần Thị Dung (chuyên gia công nghệ chế biến và bảo quản thủy sản, nguyên GĐ Trung tâm tư vấn và quy hoạch thủy sản - Bộ NN-PTNT) bà khẳng định thông tin Vinasts đưa ra thiếu chính xác, đã gây ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý người tiêu dùng cũng như gây thiệt hại cho các nhà sản xuất nước mắm truyền thống trong nước và còn có thể ảnh hưởng đến xuất khẩu nước mắm của Việt Nam ra nước ngoài.

Việc nước mắm truyền thống chứa arsen là đương nhiên, vì nó có sẵn trong cá tươi. Đây là arsen hữu cơ, không gây độc hại đối với sức khỏe người tiêu dùng.

Tiến sĩ Trần Thị Dung khẳng định nước mắm truyền thống chứa arsen là đương nhiên vì nó có sẵn trong cá tươi. Đây là arsen hữu cơ, không gây độc hại đối với sức khỏe người tiêu dùng. Ảnh: Nguyễn Hồng.

Công bố của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinasts) cho thấy rằng arsen tổng của nhiều mẫu nước mắm dao động từ 1,0 mg/l - 5mg/l, trong khi theo quy định, hàm lượng arsen cho phép có trong sản phẩm nước chấm tối đa là 1,0 mg/l. Vậy theo bà, người tiêu dùng nên hiểu về những con số này như thế nào, thưa bà?

Kết quả nghiên cứu của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) đưa ra kết quả mẫu nước mắm có arsen dao động từ 1,0mg/l đến 5,0 mg/l là arsen tổng.

Ở đây, họ đã có sự lẫn lộn giữa arsen tổng và arsen vô cơ trong quy chuẩn của Bộ Y tế. Trong khi, tiêu chuẩn do Bộ Y tế Việt Nam ban hành là arsen vô cơ chứ không phải arsen tổng. Và arsen tổng không nói lên điều gì, vì không có quy định nào về arsen tổng.

Việc áp dụng quy định y tế của Vinasts về arsen trong nước mắm là không đúng, đó là một kết luận nhầm lẫn tai hại, làm nhiễu loạn thông tin.

Vậy theo bà thì hàm lượng arsen vô cơ được phép có trong nước mắm bao nhiêu là hợp lý?

Ở Việt Nam, chỉ có quy định về hàm lượng chì, độ pH, độ mặn, histamin,.. không có tiêu chuẩn nào quy định về hàm lượng arsen vô cơ trong nước mắm. Điều này đồng nghĩa với việc nước mắm truyền thống của chúng ta hoàn toàn an toàn.

Hiện nay, đã có nghiên cứu nào về arsen hữu cơ trong nước mắm gây độc hại cho sức khỏe hay chưa và nếu có thì ngưỡng gây độc là bao nhiêu, thưa tiến sĩ?

Năm 2008 cũng có một số nghiên cứu về arsen trong 6 mẫu nước mắm của Việt Nam và Thái Lan, người ta cho thấy hàm lượng arsen toàn phần nằm ở mức 0,69 - 2,75mg/l. Trong đó, arsen hữu cơ chiếm trên 90%, còn lại là một vài arsen khác. Kết luận này cũng khẳng định các chỉ số arsen hữu cơ có trong nước mắm truyền thống ở Việt Nam là an toàn, không gây độc hại cho cơ thể con người.

Theo kết quả công bố của Vinasts, nhiều người hiểu rằng hàm lượng đạm có trong nước mắm càng nhiều đồng nghĩa với việc hàm lượng arsen cao. Theo tiến sĩ thì điều này có đúng không?

Là vật chất hữu cơ nên về nguyên tắc arsen hữu cơ sẽ được trao đổi và đào thải như các nguồn thực phẩm tự nhiên. Như đã nói, hàm lượng arsen có trong nước mắm là arsen tổng, tức là arsen hữu cơ cộng với arsen vô cơ. Và arsen vô cơ trong nước mắm nằm dưới ngưỡng 1mg/l thì vẫn an toàn. Nếu nói arsen tổng của arsen hữu cơ cao hơn 1mg/l điều này không có ý nghĩa để đánh giá độ an toàn của nước mắm.

Với kết quả công bố vừa qua của Vinasts về hàm lượng arsen trong nước mắm khiến người tiêu dùng hoang mang, vậy tiến sĩ có thể đưa ra lời khuyên cho người tiêu dùng không?

Tôi luôn luôn khẳng định nước mắm truyền thống là an toàn tuyệt đối nếu như chỉ được làm từ cá và muối. Vì không những nó được làm hoàn toàn từ cá và muối mà nó còn là "quốc hồn quốc túy" của dân tộc.

Xin cảm ơn bà!