Lật tẩy văn phòng công chứng rởm

Lâm Đồng: Tạm giữ người đàn ông đập phá Văn phòng công chứng

Vụ 146 Quán Thánh: Cống chung lại có dấu hiệu bị chặn, bịt?

Sở Tư pháp TP HCM vừa phát đi thông báo đến các cơ quan chức năng về việc phát hiện một VPCC giả mang tên VPCC Sao Bắc Đẩu tại số 229 đường Man Thiện, phường Hiệp Phú, quận 9 nhằm cung cấp thông tin, ngăn chặn những giấy tờ công chứng, chứng thực được thực hiện tại VPCC này.

Trụ sở hoạt động của VPCC Sao Bắc Đẩu và Công ty Sao Bắc Đẩu đã “vườn không nhà trống” sau khi bị phát hiện giả mạo.

Trong buổi họp báo định kỳ 9 tháng chiều ngày 1/10, ông Huỳnh Văn Hạnh – Giám đốc Sở Tư pháp TP HCM nói sẽ cùng cơ quan công an đấu tranh, cương quyết xử lý, thanh lọc loại tội phạm mới, gây hoang mang dư luận.

Ông Hạnh nói Sở Tư pháp sẽ xem xét trách nhiệm từng cá nhân một cách nghiêm túc sau khi có kết luận điều tra của CQĐT.

Loại tội phạm mới

Nhằm thông tin rõ đến dư luận, ông Hạnh cho biết đầu tháng 7/2018 Công ty Sao Bắc Đẩu mới hoạt động tại địa chỉ 229 đường Man Thiện. Công ty Sao Bắc Đẩu được Bộ Tài chính cấp phép hoạt động ngành nghề kiểm toán vào ngày 1/8/2018.

Việc VPCC Sao Bắc Đẩu bắt đầu thực hiện việc công chứng, chứng thực cho người dân từ ngày 12/9/2018. “Sau 10 ngày, VPCC này dán băng rôn hoạt động, Sở Tư pháp phát hiện sự việc.

Xác định đây là vụ việc nghiêm trọng, chúng tôi cho người đi thị thực, tức là để củng cố hồ sơ, thông tin bằng cách có người của sở đi sao y chứng thực giấy tờ.

Sau khi đã có đủ bằng chứng, có trong tay giấy tờ sao y chứng thực do VPCC này thực hiện, ngày 25/9, chúng tôi phối hợp với công an, các cơ quan có chức năng ập vào kiểm tra, lập biên bản. Hôm đó, chúng tôi làm việc tới 18h tối mới xong việc” ông Hạnh nói.

Mặc dù mang tên VPCC Sao Bắc Đẩu nhưng lại sử dụng con dấu của VPCC quận 12. Người đứng tên công chứng viên (CCV) là Nguyễn Thế Thành. Tuy nhiên, người tên Thành này không đăng ký hoạt động hành nghề công chứng trên địa bàn TP HCM.

Theo đó, việc phát hiện, bắt quả tang VPCC Sao Bắc Đẩu xuất phát từ một phản ánh, nghi vấn của người dân khi thấy nơi đây đặt bảng quảng cáo rất mập mờ. Bảng hiệu ghi là Công ty TNHH DV tư vấn kế toán kiểm toán, nhà đất Sao Bắc Đẩu nhưng bên trong lại có thực hiện việc công chứng, chứng thực.

Sau khi nắm được thông tin, VPCC Sao Bắc Đẩu đang sử dụng con dấu của VPCC quận 12, Sở Tư pháp xác minh với ông Nguyễn Hoàng Vũ – Trưởng VPCC quận 12 (có trụ sở tại đường Tô Ký, phường Đông Hưng Thuận, quận 12).

Ông Vũ khẳng định không hề liên kết với VPCC Sao Bắc Đẩu hoặc mở chi nhánh ở nơi khác. Ông Vũ cũng không biết, không hợp tác làm việc với ông Nguyễn Thế Thành.

Ngay sau khi xác minh, Thanh tra Sở Tư pháp phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế (Công an quận 9), Phòng Kinh tế quận 9, UBND phường Hiệp Phú, Trưởng VPCC quận 12 kiểm tra tiến hành đột xuất VPCC Sao Bắc Đẩu. Theo biên bản kiểm tra, VPCC Sao Bắc Đẩu có 3 nhân viên đang làm việc.

Một người phụ nữ giữ con dấu và trực tiếp thực hiện các việc công chứng, chứng thực. Việc bố trí chỗ ngồi, bảng tên các nhân viên, máy móc, các bảng hiệu bên trong giống như một VPCC thực thụ.

Tại thời điểm kiểm tra, nữ quản lý giao nộp các con dấu sau: Dấu “Công chứng viên”, dấu “Chứng thực sao y đúng với bản chính”, dấu “Sao y bản chính”, dấu “Bản sao”; dấu tên “Nguyễn Thế Thành” nhưng không giao nộp dấu tròn “VPCC quận 12” và các tài liệu đã công chứng, chứng thực.

Trong biên bản, nữ quản lý trình bày bà đang hoàn tất các thủ tục cấp giấy đăng ký hoạt động VPCC Sao Bắc Đẩu nên có treo biển hiệu để quảng cáo.

Trong quá trình chờ được cấp giấy, bà có ký hợp đồng lập chi nhánh đại diện VPCC quận 12 với ông Nguyễn Thế Thành. Bà nói ông Thành là CCV đang hoạt động tại VPCC quận 12. Tuy nhiên, việc này bị ông Nguyễn Hoàng Vũ – Trưởng VPCC quận 12 bác bỏ. Người nữ quản lý cũng nói khai nhận về quy trình hợp tác công chứng, sao y, chứng thực.

Theo đó, bà là người tiếp nhận hồ sơ khi có người yêu cầu công chứng, soạn thảo các văn bản, hợp đồng. Sau đó, bà gọi điện tho ông Nguyễn Thế Thành đến ký và đóng dấu. Con dấu VPCC quận 12 được nghi làm giả do ông Thành giữ. Các giấy tờ sau khi hoàn tất công chứng, chứng thực thì giao hết cho khách, không lưu giữ.

Ông Thành có địa chỉ cư trú tại Hà Nội. Thời điểm kiểm tra, ông Thành không có mặt tại VPCC Sao Bắc Đẩu. Đến thời điểm kiểm tra, VPCC Sao Bắc Đẩu, ông Thành đã thực hiện hơn 600 hồ sơ về việc công chứng, chứng thực.

Bất minh con số “600” hồ sơ

“Với số thứ tự, chúng tôi cũng thông tin thêm. Không có chuyện VPCC giả này đã thực hiện 600 hồ sơ vụ việc công chứng, chứng thực. Con số 600 thực chất là số thứ tự trên hồ sơ mà khi kiểm tra chúng tôi nắm được.

Đây là một bất cập trong việc quy định về đánh số thứ tự không được rõ ràng. Tới một VPCC mới, mà ghi số nhỏ quá thì khách hàng cũng có dấu hỏi, chưa thực sự có niềm tin. Đến nay, chúng tôi chưa tìm được chứng từ nào sao y, chứng thực có số thứ tự nhỏ như 1, 2, 3… ở VPCC này.

Cho nên, cái số mấy trăm hồ sơ đó phải chờ kết luận của CQĐT công an quận 9” ông Hạnh nói. Theo ông Hạnh, từ ngày 25/9 đến nay, Sở Tư pháp gửi văn bản cho các cơ quan chính quyền địa phương, các tổ chức hành nghề công chứng để ngăn chặn các dịch vụ liên quan đến VPCC này.

Tính tới thời điểm hiện tại, Sở Tư pháp xác định VPCC chứng này chỉ thực hiện việc sao y, chứng thực, ủy quyền chứ chưa phát hiện một hồ sơ công chứng nào liên quan đến dịch vụ nhà đất. Tuy nhiên, Sở Tư pháp sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan để tiếp tục nắm thêm thông tin về việc công chứng nhà đất, tài sản, thừa kế…

“Sở Tư pháp cũng mong muốn cơ quan báo chí thông tin rộng rãi đến người dân, đến chính quyền để xử lý loại tội phạm mới này. Riêng trách nhiệm về mặt quản lý nhà nước của Sở Tư pháp, nếu mình ngăn ngừa mà không xảy ra là tốt nhất.

Nhưng mong mọi người cũng thông cảm vì thành phố có tới chục triệu dân mà VPCC giả này hoạt động được 10 ngày là Sở Tư pháp nắm được cũng là một cố gắng rất lớn của quận 9, cũng như của Sở Tư pháp.

Sau khi có kết luận điều tra của cơ quan điều tra công an quận 9, nếu có khởi tố. Hoặc trách nhiệm, hậu quả đến đâu thì đương nhiên Sở Tư pháp sẽ xem xét trách nhiệm. Cái này đã quá rõ ràng rồi. Về xử lý, quan điểm của Sở Tư pháp sẽ làm cương quyết để thanh lọc loại tội phạm mới, môi trường công chứng, chứng thực này.

Còn án tại hồ sơ, sau này phát triển đến đâu, xong rồi mới trả lời được, hôm nay chưa thể trả lời được. chứ giờ chúng tôi không nói được gì” ông Hạnh nói.

Sở Tư pháp đã có văn bản gửi cho công an quận 9 và trao đổi toàn bộ hồ sơ để thực hiện các bước xử lý tiếp theo đối với VPCC Sao Bắc Đẩu. Sở Tư pháp sẽ có phối hợp với địa phương để tránh vụ việc tương tự xảy ra.

Văn phòng “vườn không nhà trống”

Ngày 1/10, sau nhiều ngày thông tin về một VPCC có tên Sao Bắc Đẩu ở địa chỉ 229 đường Man Thiện, phường Hiệp Phú, quận 9 bị Sở Tư pháp TP HCM kiểm tra, phát hiện giả mạo, PV quay lại tìm hiểu thêm thông tin nhưng nơi đây chỉ còn lại “vườn không nhà trống”.

Trước khi bị kiểm tra, ngoài tên VPCC Sao Bắc Đẩu bị phát hiện có dấu hiệu sử dụng con dấu giả của VPCC quận 12, địa chỉ 229 Man Thiện còn là nơi đặt bảng hiệu của Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn Kế toán – Kiểm toán Sao Bắc Đẩu AFA (Công ty Sao Bắc Đẩu).

Tuy nhiên, theo quan sát, toàn bộ bảng hiệu, chữ, dấu hiệu về VPCC và Công ty Sao Bắc Đẩu đều đã bị tháo bỏ, cửa khóa trái. Tại đây, không tìm được cách liên hệ hoặc thông báo nào về việc chuyển địa chỉ hay đóng cửa VPCC và Công ty Sao Bắc Đẩu.

Theo một người dân: “Bữa trước do nhiều công an đến kiểm tra và mang nhiều thùng giấy tờ đi. Ngay hôm sau, họ trả mặt bằng, dọn đi ngay.

Sau đó, tôi đọc báo mới biết là VPCC giả mạo. Công ty này hoạt động ở đây 3 tháng rồi, hình như từ đầu tháng 7 đến nay. Tôi ở gần, có biết họ làm gì, giả mạo hay là thật đâu, thấy có nhân viên, có người ra, người vào thì biết vậy”.

Người dân này cho biết mấy ngày qua, có nhiều người đến tìm và có hỏi VPCC này dọn đi đâu nhưng không ai biết. “Có vài người thôi. Họ nói có thực hiện chứng thực giấy tờ gì đó ở VPCC này. Nhưng VPCC chuyển đi đâu có ai biết đâu, chỉ thấy đi gấp và không để lại dấu vết gì” người dân nói thêm.

Tra cứu trên các trang thông tin doanh nghiệp, tại địa chỉ 229 đường Man Thiện chính là Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn Kế toán – Kiểm toán Sao Bắc Đẩu AFA.

Công ty do bà Nguyễn Thị Kim Nga làm đại diện pháp luật, được cấp giấy phép vào ngày 29/06/2018 và đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2018. Trao đổi với PV Báo XLPL ngoài buổi họp báo, ông Hạnh nói:

“Đối với việc quản lý nhà nước về bổ trợ tư pháp ở lĩnh vực công chứng, Sở Tư pháp nắm các thông tin hoạt động của các tổ chức hành nghề công chứng qua nhiều nguồn từ người dân, phản ánh của cơ quan báo chí, quản lý nhà nước của chính quyền địa phương…

Các tổ chức có trách nhiệm giúp cho cơ quan quản lý nhà nước giữ được môi trường trong lành trong hoạt động hành nghề công chứng”.

Khi xảy ra sự việc ở VPCC Sao Bắc Đẩu, Sở Tư pháp phát hiện và tiến hành các bước thu thập thông tin chứng cứ.

Sau 3 ngày làm việc, Sở Tư pháp đã phối hợp các đơn vị thanh tra trực tiếp. Tính ra, VPCC Sao Bắc Đẩu chỉ tồn tại tổng cộng 13 ngày. Ông Hạnh nói rằng quan điểm của Sở Tư pháp là xử lý nghiêm để tạo được môi trường lành mạnh cho thành phố ở lĩnh vực công chứng.

Mục tiêu cao nhất của Sở Tư pháp là an toàn pháp lý cho người dân. Để ngăn ngừa, chủ động trong công tác quản lý hoạt động ở lĩnh vực công chứng trong thời gian tới, ông Hạnh cho biết: “Sở Tư pháp sẽ phối hợp chặc chẽ hơn với các quận, huyện và 322 phường, xã của thành phố.

Các tổ chức hành nghề, trước đây được công khai trên trang web của Sở Tư pháp thì sắp tới chúng tôi sẽ phân loại từng quận, huyện và thông tin đến các quận, huyện về các tổ chức hành nghề bổ trợ tư pháp, trong đó có lĩnh vực công chứng để cùng kiểm tra, giám sát”.

Vụ việc VPCC giả nhận được sự quan tâm của dư luận nhiều ngày qua. Bởi việc công chứng, chứng thực hiện nay rất phổ biến và cần thiết. Thiết nghĩ cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm.

Sự việc được đánh giá đặc biệt nghiêm trọng, có thể gây ra hậu quả lớn do hồ sơ làm tại phòng công chứng giả ở Sài Gòn không có giá trị pháp lý. Công an quận 9 đã triệu tập nhiều người liên quan và phối hợp Sở Tư pháp TP HCM làm rõ dấu hiệu hình sự trong việc văn phòng công chứng giả Sao Bắc Đẩu (đường Man Thiện, phường Hiệp Phú) đã chứng thực khoảng 600 hồ sơ. Kết quả điều tra ban đầu chưa được công bố, song lãnh đạo Công an quận 9 khẳng định đang nỗ lực làm rõ mọi việc, ngăn chặn hậu quả, khi có căn cứ sẽ khởi tố vụ án. Theo TS. Nguyễn Văn Tiến (giảng viên Đại học Luật TP HCM), sự việc đã gây hậu quả vô cùng to lớn. Cơ sở Sao Bắc Đẩu không phải là Văn phòng công chứng (VPCC) thành lập theo quy định, toàn bộ chứng nhận của họ đều là giả mạo và người chứng nhận không có thẩm quyền. Do đó, các hồ sơ được chứng thực ở đây sẽ bị vô hiệu về mặt pháp lý. “Tuy nhiên, xét về mặt hình thức thì các trường hợp này lại tuân thủ quy định. Nên những hồ sơ chứng thực có nội dung: tự nguyện, năng lực, mục đích giao dịch... vẫn đảm bảo”, ông Tiến nói. Những người đã chứng thực tại Sao Bắc Đẩu phải liên hệ với Sở Tư pháp TP HCM. Đặc biệt là những người có nhu cầu chứng thực có thật, để được hướng dẫn đến các VPCC có thẩm quyền giải quyết. “Trong trường hợp các bên mua bán nhà bị cơ quan có thẩm quyền phát hiện sai phạm trong việc công chứng thì người mua sẽ không được cấp giấy chứng nhận. Nếu người bán đã nhận tiền, người mua có quyền khởi kiện để yêu cầu bên bán trả lại hoặc tuyên bố giao dịch vô hiệu”, ông Tiến nêu. Đối với công chứng viên giả hay chủ VPCC giả, cơ quan điều tra có thể truy cứu về tội Giả mạo chức vụ, cấp bậc, vị trí công tác theo Điều 339 (khung hình phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm tù) hoặc tội Lừa dối khách hàng theo Điều 198 (khung hình phạt lên đến 5 năm tù). Ngoài ra, VPCC trên đã sử dụng con dấu của VPCC quận 12 nên có dấu hiệu của tội Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức quy định tại Điều 341 BLHS 2015, có khung hình phạt cải tạo không giam giữ đến 7 năm tù.